automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
سوره دهر چه مضامینی دارد؟ | سوره انسان (دهر) چه مضامینی دارد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''سوره انسان'''، هفتاد و ششمین سوره قرآن است و ۳۱ آیه دارد. بیشتر محتوای این سوره (از آیه ۵ تا ۲۲) به مقام و توصیف ابرار (نیکان) می‌پردازد. | '''سوره انسان'''، هفتاد و ششمین سوره قرآن است و ۳۱ آیه دارد. در مکی و مدنی بودن این سوره اختلاف است. بیشتر محتوای این سوره (از آیه ۵ تا ۲۲) به مقام و توصیف ابرار (نیکان) می‌پردازد. «وفای به نذر، ترس از قیامت، دادن طعام به مسکین و یتیم و اسیر تنها برای خشنودی خدا» از اوصاف ابرار بیان گردیده است. در این سوره در چهار آیه توصیه‌هایی به پیامبر(ص) دارد. از جمله شکیبایی در مقابل پروردگار و یاد کردن نام پروردگار در صبح و شام. | ||
[[پرونده:سوره انسان. نسخه خطی.JPG|بندانگشتی|قطعه‌ای خوش‌نویسی به خط نسخ از دو آیه نخست سوره انسان به رقم محمدهاشم در سال ۱۱۹۳ق، نگهداری شده در موزه ملک.]] | [[پرونده:سوره انسان. نسخه خطی.JPG|بندانگشتی|قطعه‌ای خوش‌نویسی به خط نسخ از دو آیه نخست سوره انسان به رقم محمدهاشم در سال ۱۱۹۳ق، نگهداری شده در موزه ملک.]] | ||
== معرفی و جایگاه == | == معرفی و جایگاه == | ||
هفتاد و ششمین سورهٔ ''قرآن'' کریم در مصحف، و نود و هشتمین سوره به ترتیب نزول. این سوره با ۳۱ آیه، ۲۴۰ کلمه و ۱۰۵۴ حرف در شمار سور مفصلات قرار می‌گیرد. | هفتاد و ششمین سورهٔ ''قرآن'' کریم در مصحف، و نود و هشتمین سوره به ترتیب نزول. این سوره با ۳۱ آیه، ۲۴۰ کلمه و ۱۰۵۴ حرف در شمار سور مفصلات قرار می‌گیرد. «دهر» «انسان»، «هَلْ اَتی» و «اَبرار» از نام‌های این سوره است. مکی یا مدنی‌بودن این سوره محل اختلاف است، هرچند اغلب مفسران در مدنی‌بودن کل سوره، یا قسمتی از آن اتفاق نظر دارند.<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref> | ||
علامه طباطبایی معتقد است این سوره به شهادت سیاقی که دارد یا همه‌اش یا حداقل اوایل آن که دوازده آیه است، در مدینه و نه آیه ذیلش در مکه نازل شده است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۲۰.</ref> | |||
سورهٔ دهر در ترتیب مصحف پس از سورهٔ قیامت قرار گرفته است و این دو را سوره‌های زوج هم دانسته‌اند. وجه ارتباط میان آنها را نیز پایان‌یافتن سورهٔ قیامت با آفرینش انسان، و شروع سورهٔ دهر با همین مبحث بیان کرده‌اند.<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref> | |||
سورهٔ دهر در ترتیب مصحف پس از سورهٔ قیامت | |||
=== فضیلت تلاوت و تأمل در آیات === | === فضیلت تلاوت و تأمل در آیات === | ||
در روایات خواص تلاوت سورهٔ دهر، خواصی چون صحت جسم و دوری از امراض نقل شده است؛ همچنین، قرائت مستمر سوره را باعث تقویت نفس، نقل کرده‌اند. در روایاتِ فضایلِ سوره نیز فضایلی چون پاداش بهشت و حریر، همراهی با پیامبر(ص) در سرای آخرت نقل شده است؛ همچنین روایت شده است که خواندن این سوره در رکعت اول نماز صبح، انسان را از برخی شرور بازمی‌دارد.<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref> | در روایات خواص تلاوت سورهٔ دهر، خواصی چون صحت جسم و دوری از امراض نقل شده است؛ همچنین، قرائت مستمر سوره را باعث تقویت نفس، نقل کرده‌اند. در روایاتِ فضایلِ سوره نیز فضایلی چون پاداش بهشت و حریر، همراهی با پیامبر(ص) در سرای آخرت نقل شده است؛ همچنین روایت شده است که خواندن این سوره در رکعت اول نماز صبح، انسان را از برخی شرور بازمی‌دارد.<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref> | ||
پیامبر<small>(ص)</small> | در روایات آمده که پیامبر<small>(ص)</small> گفته است: «کسی که سوره هل اتی را بخواند پاداش او بر خداوند بهشت و لباس‌های بهشتی است».<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.</ref> و در حدیثی از [[امام باقر(ع)]] آمده که یکی از پاداش‌های کسی که سوره هل اتی را در هر صبح پنجشنبه بخواند این است که در قیامت با پیغمبر(ص) خواهد بود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۳۲۸</ref> | ||
{{جعبه نقل قول | {{جعبه نقل قول | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۶: | ||
سوره انسان دربردارنده توصیه‌هایی است که به پیامبر(ص) شده است. نزول قرآن بر او، شکیبایی در مقابل پروردگار، عدم اطاعت از گناهکار و کافر، یاد کردن نام پروردگار در صبح و شام، سجده و تسبیح در شب، مضمون این آیات است.<ref>سوره انسان، آیات ۲۳ تا ۲۶.</ref> | سوره انسان دربردارنده توصیه‌هایی است که به پیامبر(ص) شده است. نزول قرآن بر او، شکیبایی در مقابل پروردگار، عدم اطاعت از گناهکار و کافر، یاد کردن نام پروردگار در صبح و شام، سجده و تسبیح در شب، مضمون این آیات است.<ref>سوره انسان، آیات ۲۳ تا ۲۶.</ref> | ||
دستورهای آیات فوق گرچه به صورت | دستورهای آیات فوق گرچه به صورت برنامه‌ای برای پیامبر(ص) ذکر شده، ولی در حقیقت سرمشقی است برای همه کسانی که در مسیر رهبری معنوی و انسانی جامعه بشری گام برمی‌دارند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۳۷۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||