automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
پیامبر اکرم<small>(ص)</small> فرمودهاند: «کسی که سوره هل اتی را بخواند پاداش او بر خداوند بهشت و لباسهای بهشتی است».<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.</ref> و در حديثى از امام باقر ع آمده كه" يكى از پاداشهاى كسى كه سوره هل اتى را در هر صبح پنجشنبه بخواند اين است كه در قيامت با پيغمبر اكرم ص خواهد بود. مجمع البیان.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۳۲۸</ref> | پیامبر اکرم<small>(ص)</small> فرمودهاند: «کسی که سوره هل اتی را بخواند پاداش او بر خداوند بهشت و لباسهای بهشتی است».<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.</ref> و در حديثى از امام باقر ع آمده كه" يكى از پاداشهاى كسى كه سوره هل اتى را در هر صبح پنجشنبه بخواند اين است كه در قيامت با پيغمبر اكرم ص خواهد بود. مجمع البیان.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۳۲۸</ref> | ||
اين سوره به شهادت سياقى كه دارد يا همهاش و يا | اين سوره به شهادت سياقى كه دارد يا همهاش و يا حداقل اوائل آن كه دوازده آيه است، در مدينه و نه آيه ذيلش در مكه نازل شده است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، الميزان في تفسير القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۲۰. | ||
</ref> | </ref> | ||
{{جعبه نقل قول | هفتادوششمین سورۀ ''قرآن'' کریم در مصحف، و نودوهشتمین سوره بهترتیب نزول. | ||
این سوره با ۳۱ آیه، ۲۴۰ کلمه و ۰۵۴‘۱ حرف در شمار سور مفصلات قرار میگیرد. نام سوره از آغازین آیۀ آن اخذ شده، و نامهای دیگر آن «انسان»، «هَلْ اَتى» و «اَبرار» است. مکی یا مدنیبودن این سوره محل اختلاف است، هرچند اغلب مفسران در مدنیبودن کل سوره، و یا قسمتی از آن اتفاق نظر دارند | |||
در روایات خواص تلاوت سورۀ دهر، خواصی چون صحت جسم و دوری از امراض نقل شده است؛ همچنین، قرائت مستمر سوره را باعث تقویت نفس، نقل کردهاند. در روایاتِ فضایلِ سوره نیز فضایلی چون پاداش بهشت و حریر، همراهی با پیامبر (ص) در سرای آخرت نقل شده است؛ همچنین روایت شده است که خواندن این سوره در رکعت اول نماز صبح، انسان را از برخی شرور بازمیدارد. | |||
سورۀ دهر در ترتیب مصحف پس از سورۀ قیامت (۷۵) قرار گرفته است و این دو را سورههای زوج هم دانستهاند. وجه ارتباط میان آنها را نیز پایانیافتن سورۀ قیامت با آفرینش انسان، و شروع سورۀ دهر با همین مبحث بیان کردهاند. | |||
اگر انسان شاکر باشد و از آنچه از ابزار و امکاناتی که در اختیارش قرار داده شده است، به بهترین نحو استفاده کند، از این آزمون به سلامت به در میآید و رشد برای او حاصل میشود. در مقابل، اگر کفران نعمت کند و عطایای الٰهی را در آنجا که باید، استفاده نکند، همین نعمتها به غل و زنجیر و عذابی دردناک بدل میشود (آیۀ ۴)؛ درواقع، کافر با ناسپاسی خود زمینۀ رشد، ترقی و وسعت وجودی را به فضای تنگ و محدودی تبدیل میکند که وصف آن در یک آیه (آیۀ ۴) میگنجد. در مقابل، «ابرار» آنچنان در بسط روحی و معنوی قرار میگیرند و وصف خصوصیات و درجات آنان چنان بیانتها ست که ۱۸ آیه از این سوره را به خود اختصاص داده است و گویی هنوز ادامه خواهد داشت. | |||
واژۀ ابرار مشتق از «بر»، به معنای بیابان وسیع و بیانتها ست (راغب، ۱۴۱). بر این اساس، ابرار با انفاق محبوب و گسستن ریشۀ تعلقات دنیوی (آیۀ ۸؛ نیز آلعمران / ۳ / ۹۲؛ حشر / ۵۹ / ۹؛ تغابن / ۶۴ / ۱۶) در بر و نیکی خویش به وسعت مثال بر و بیابان رسیدهاند. گستردگی وجودی ابرار خود دارای مراتبی است که در آیات ۵، ۶، ۱۷ و ۲۱ این سوره بیان، و به ۳ مرتبه از نوشیدن وصف شده است که هریک نابتر و برگزیدهتر از مرتبۀ قبلی است. ابرار در آغاز راه، از شرابی به اندازۀ کأس با مخلوط کافور و با مزاجی سرد (آیۀ ۵) از دست عبادالله مینوشند (آیۀ ۶)، که باعث زایلشدن حب دنیا و غلبۀ خوف آخرت و درنتیجه، انفاق «ما یُحب» میشود. سرانجامِ این روند، امنیت از عذاب روز ترسناکی است که قلوب و ابصار در آن منقلب میگردند. در مرحلۀ بعد مستانه از شرابی به اندازۀ کأس با مخلوط زنجبیل و با مزاجی گرم (آیۀ ۱۷) در سلسبیل، یعنی در راهرفتن به سوی خدا (آیۀ ۱۸)، نوشانده میشوند که باعث شتاب در کمال میشود و مراتب بالایی در بهشت را به دست میآورند. در این تصویرسازی الٰهی نمادهایی مثل لباس سبز، دستبند نقره و خدمت ولدان مخلدون در سوره مطرح شده است (آیات ۱۸-۲۰). درنهایت، از شرابی ناب، طهور، بدون اندازه و ممزوج با هر مزاجی از دست خداوند سقایت میشوند و به مقام حضور میرسند. | |||
در بالاترین مرتبه، ابرار در جایگاهی قرار میگیرند که خطاب آنان از غیبت به مخاطب تغییر پیدا میکند. خداوند آنان را به طور مستقیم، مورد خطاب قرار میدهد و مقام آنان از شاکر به مشکور ارتقا مییابد (آیۀ ۲۲).<ref>مطیع، مهدی، و زهرا عباسپور، «دهر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۴، ذیل مدخل.</ref>{{جعبه نقل قول | |||
| اندازه قلم = کوچک | | اندازه قلم = کوچک | ||
| نقل قول = <small>'''آیه ۳ سوره انسان:'''</small> | | نقل قول = <small>'''آیه ۳ سوره انسان:'''</small> |