پرش به محتوا

حوزه و بایسته‌ها (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
حوزه و بایسته‌ها
کتاب «حوزه و بایسته‌ها» اثر چه کسی است و به چه موضوعاتی می‌پردازد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
خط ۴۷: خط ۴۶:


== معرفی ==
== معرفی ==
«حوزه و بایسته‌ها» مجموعه سخنرانی‌ها، مقالات و نامه‌های استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
«حوزه و بایسته‌ها» مجموعه سخنرانی‌ها، مقالات و نامه‌های استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره [[حوزه]]، [[روحانیت]] و [[مرجعیت]] است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>


بخش عمده کتاب بخشی از کتاب «بارقه‌ها» است که پیش از این در قالب مجموعه آثار شهید صدر به زبان فارسی به چاپ رسیده بود. افزون بر این، ترجمه مقدمه [[کتاب حلقات]] با عنوان «چرایی و چگونگی تغییر کتاب‌های درسی» با توجه به مطالب ویژه و بسیار مفید آن درباره تحول کتاب‌های درسی، در این مجموعه آمده است. همچنین برخی از نامه‌های شهید صدر که در آن‌ها مطالبی سودمند درباره حوزه و روحانیت وجود داشت، به این مجموعه افزوده شده است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
بخش عمده کتاب بخشی از کتاب «بارقه‌ها» است که پیش از این در قالب مجموعه آثار شهید صدر به زبان فارسی به چاپ رسیده بود. افزون بر این، ترجمه مقدمه [[کتاب حلقات]] با عنوان «چرایی و چگونگی تغییر کتاب‌های درسی» با توجه به مطالب ویژه و بسیار مفید آن درباره تحول کتاب‌های درسی، در این مجموعه آمده است. همچنین برخی از نامه‌های شهید صدر که در آن‌ها مطالبی سودمند درباره حوزه و روحانیت وجود داشت، به این مجموعه افزوده شده است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>


منبع بیشتر گفتارهای شهید صدر صوت‌ها یا متن سخنرانی‌های شهید صدر است که توسط مرحوم سید عبدالغنی اردبیلی پیاده‌سازی شده است و در آرشیو پژوهشگاه تخصصی شهید صدر نگهداری می‌شود. منابع نوشتارها نیز در درون متن ذکر شده است. این کتاب با ترجمه سید امید مؤذنی در ۲۷۶ صفحه از سوی انتشارات دارالصدر چاپ و منتشر شده است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
منبع بیشتر گفتارهای شهید صدر صوت‌ها یا متن سخنرانی‌های شهید صدر است که توسط سید عبدالغنی اردبیلی پیاده‌سازی شده است و در آرشیو پژوهشگاه تخصصی شهید صدر نگهداری می‌شود. منابع نوشتارها نیز در درون متن ذکر شده است. این کتاب با ترجمه سید امید مؤذنی در ۲۷۶ صفحه از سوی انتشارات دارالصدر چاپ و منتشر شده است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
 
شهید صدر در این کتاب به آسیب‌شناسی کتاب‌های حوزوی نیز پرداخته است. یکی از وجوهاتی که شهید صدر تبیین می‌کند بحث درسی حوزه است و اینکه قرار است حوزه نقش مهمی را در امت ایفا کند. و تحولاتی را در حوزه کتب درسی و منهج درسی حوزه باید اتفاق بیفتد تا طلبه‌ها سریعتر و در عین حال با عمق و گستره علمی بیشتری وارد عرصه انجام وظیفه‌هایشان بشوند و بتوانند مسئولیت‌هائی که بر عهده‌شان است را انجام بدهند.<ref>«[http://www.shorakh.com/news/show/2614/ مترجم کتاب حوزه و بایسته‌ها شهید صدر (ره): اصلاح حوزه ابزار است نه هدف]»، سایت شورای علمی حوزه علمیه خراسان، تاریخ درج مطلب:‌ ۲۷ آذر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>
[[پرونده:محمدباقر صدر.jpg|بندانگشتی|شهید محمدباقر صدر (درگذشته ۱۳۵۹ش)|300x300پیکسل]]
[[پرونده:محمدباقر صدر.jpg|بندانگشتی|شهید محمدباقر صدر (درگذشته ۱۳۵۹ش)|300x300پیکسل]]


== نویسنده ==
== نویسنده ==
محمدباقر صدر در روز ۲۵ ذی‌القعده سال ۱۳۵۳ق| ۱۳۱۳ش، در شهر [[کاظمین]] متولد شد. پدرش سید حیدر از مراجع عظام تقلید بود و سلسله تبار این خاندان به [[امام کاظم(ع)]] متصل است. از ویژگی‌های افراد این خانواده آن است که همگی در زمره مجتهدان و عالمان زمان خود بوده‌اند و این ویژگی کم‌تر در افراد یک خاندان دیده می‌شود.<ref>ابوالحسینی، رحیم، «پیشگامان تقریب: شهید سید محمد باقر صدر»، اندیشه تقریب، شماره ۶، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۲ تا ۱۰۵.</ref>
محمدباقر صدر در سال ۱۳۵۳ق| ۱۳۱۳ش، در شهر [[کاظمین]] متولد شد. پدرش سید حیدر از مراجع عظام تقلید بود. سلسله تبار این خاندان به [[امام کاظم(ع)]] متصل است. از ویژگی‌های افراد این خانواده آن است که همگی در زمره مجتهدان و عالمان زمان خود بوده‌اند و این ویژگی کم‌تر در افراد یک خاندان دیده می‌شود.<ref>ابوالحسینی، رحیم، «پیشگامان تقریب: شهید سید محمد باقر صدر»، اندیشه تقریب، شماره ۶، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۲ تا ۱۰۵.</ref>
 
وی در سال ۱۳۶۵ ق در محضر دو نفر از بزرگ‌ترین شخصیت‌های علمی حوزه نجف اشرف، یعنی شیخ [[محمدرضا آل یاسین]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] شاگردی نمود. در اوایل دوازده سالگی کتاب معالم الاصول را نزد برادر خود مرحوم سید اسماعیل صدر آموخت. شهید صدر تحصیلات اصولی خود را در سال ۱۳۷۸ ق و دروس فقه را در سال ۱۳۷۹ق به پایان رساند.<ref>ابوالحسینی، رحیم، «پیشگامان تقریب: شهید سید محمد باقر صدر»، اندیشه تقریب، شماره ۶، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۲ تا ۱۰۵.</ref>
 
وی از سال ۱۳۷۸ق تدریس خارج اصول را آغاز کرد و این دوره درسی تا سال ۱۳۹۱ ق ادامه یافت. همچنین شهید صدر تدریس خارج فقه را به روش [[عروة الوثقی]] در سال ۱۳۸۱ق آغاز کرد که مدت‌ها ادامه داشت. ویژگی‌های علمی شهید صدر تنها به دانش فقه و اصول محدود نمی‌شود، بلکه دیدگاه‌های فکری او در عرصه‌های منطق، فلسفه، اقتصاد، اخلاق، تفسیر و تاریخ نیز قابل ملاحظه است و او در هر یک از این موضوعات تألیفات ارزشمندی دارد.<ref>ابوالحسینی، رحیم، «پیشگامان تقریب: شهید سید محمد باقر صدر»، اندیشه تقریب، شماره ۶، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۲ تا ۱۰۵.</ref>


گفته شده است او پیش از رسیدن به چهل سالگی از مراجع بزرگ جهان اسلام محسوب می‌شد. رژیم بعث عراق، در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۵۹، آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر و خواهرش بنت الهدی را دستگیر و به بغداد برد و پس از چندی آن دو را به شهادت رساند. سرانجام در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۳۵۹، در نیمه‌های شب جنازه آن دو شهید را به خانواده‌شان تحویل دادند.<ref>«[http://www.imam-sadr.com/خاندان-صدر/نمایش-خاندان-صدر/tabid/177/ArticleId/16083/زندگی‌نامۀ-آیت-الله-العظمی-سیدمحمدباقر-صدر.aspx زندگی‌نامه آیت الله سیدمحمدباقر صدر]»، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>
وی در سال ۱۳۶۵ق در محضر دو نفر از بزرگ‌ترین شخصیت‌های علمی حوزه نجف اشرف، یعنی شیخ [[محمدرضا آل یاسین]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] شاگردی نمود. وی از سال ۱۳۷۸ق تدریس خارج اصول را آغاز کرد و این دوره درسی تا سال ۱۳۹۱ق ادامه یافت. همچنین شهید صدر تدریس خارج فقه را به روش [[عروة الوثقی]] در سال ۱۳۸۱ق آغاز کرد که مدت‌ها ادامه داشت. ویژگی‌های علمی شهید صدر تنها به دانش فقه و اصول محدود نمی‌شود، بلکه دیدگاه‌های فکری او در عرصه‌های منطق، فلسفه، اقتصاد، اخلاق، تفسیر و تاریخ نیز قابل ملاحظه است و او در هر یک از این موضوعات تألیفات ارزشمندی دارد.<ref>ابوالحسینی، رحیم، «پیشگامان تقریب: شهید سید محمد باقر صدر»، اندیشه تقریب، شماره ۶، ۱۳۸۵ش، ص۱۰۲ تا ۱۰۵.</ref> غایه الفکر فی علم الاصول، فدک فی التاریخ، [[فلسفتنا]]، [[اقتصادنا]] از آثار اوست.<ref>«[https://mbsadr.ir/biography/#lwptoc36 زندگی‌نامه]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>


غایه الفکر فی علم الاصول، فدک فی التاریخ، [[فلسفتنا]]، [[اقتصادنا]] از آثار اوست.<ref>«[https://mbsadr.ir/biography/#lwptoc36 زندگی‌نامه]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
او پیش از رسیدن به چهل سالگی از مراجع بزرگ جهان اسلام محسوب می‌شد. محمدباقر صدر و خواهرش در سال ۱۳۵۹ش، توسط رژیم بعث عراق به شهادت رسیدند.<ref>«[http://www.imam-sadr.com/خاندان-صدر/نمایش-خاندان-صدر/tabid/177/ArticleId/16083/زندگی‌نامۀ-آیت-الله-العظمی-سیدمحمدباقر-صدر.aspx زندگی‌نامه آیت الله سیدمحمدباقر صدر]»، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>


== محتوا ==
== محتوا ==
این اثر در سه فصل «گفتارها»، «مقاله‌ها» و «نامه‌ها» تدوین شده است:
این اثر در سه فصل «گفتارها»، «مقاله‌ها» و «نامه‌ها» تدوین شده است:


* در '''فصل اول''' «دنیا و مسئولیت دینی»، «علم و مسئولیت دینی»، «فرایند اصلاح حوزه»، «مسئولیت‌های حوزه در امت»، «حوزه و ابتلائات اجتماعی»، «پیشینه ابتلائات حوزه»، «زمینه‌های پیدایش ابتلائات»، «علم‌آموزی، وسیله نه هدف» و… مورد بحث قرار گرفته است.
* در '''فصل اول،''' «دنیا و مسئولیت دینی»، «علم و مسئولیت دینی»، «فرایند اصلاح حوزه»، «مسئولیت‌های حوزه در امت»، «حوزه و ابتلائات اجتماعی»، «پیشینه ابتلائات حوزه»، «زمینه‌های پیدایش ابتلائات»، «علم‌آموزی، وسیله نه هدف» و… مورد بحث قرار گرفته است.


* در '''فصل دوم''' «مقاله‌ها» موضوعاتی چون: «چرایی و چگونگی تغییر کتاب‌های درسی»، «جهت‌گیری‌های آینده حرکت اجتهاد»، «فهم اجتماعیِ نص»، «ویژگی‌های فقه شیعی در عرصه قانونگذاری» و «طرح مرجعیت صالح» مورد توجه قرار گرفته است.
* در '''فصل دوم''' «مقاله‌ها»، موضوعاتی چون: «چرایی و چگونگی تغییر کتاب‌های درسی»، «جهت‌گیری‌های آینده حرکت اجتهاد»، «فهم اجتماعیِ نص»، «ویژگی‌های فقه شیعی در عرصه قانونگذاری» و «طرح مرجعیت صالح» مورد توجه قرار گرفته است.


* در '''فصل سوم''' «نامه‌ها»؛ «ضرورت اجتهاد پویا برای تحقق حکومت اسلامی»، «درباره ملاحظات اظهار فتوا»، «برخورداری از دنیا در حد لازم برای مسئولیت‌های دینی»، «تلگرام تبریک به امام خمینی (ره)»، «وظیفه طالب در برابر انقلاب اسلامی ایران» و «نقش مرجعیت در پیروزی‌های ملت مسلمان ایران»، در نظر قرار گرفته است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>
* در '''فصل سوم''' «نامه‌ها»، «ضرورت اجتهاد پویا برای تحقق حکومت اسلامی»، «درباره ملاحظات اظهار فتوا»، «برخورداری از دنیا در حد لازم برای مسئولیت‌های دینی»، «تلگرام تبریک به امام خمینی (ره)»، «وظیفه طالب در برابر انقلاب اسلامی ایران» و «نقش مرجعیت در پیروزی‌های ملت مسلمان ایران»، در نظر قرار گرفته است.<ref>«[https://mbsadr.ir/shop/product/hoze-va-bayasteha/ حوزه و بایسته‌ها]»، سایت پژوهشگاه شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش