trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
بحثی درباره مرجعیت و روحانیت (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۵۲
، ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== جایگاه و بستر انتشار == | == جایگاه و بستر انتشار == | ||
کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت مجموعه مقالاتی است که از دیدگاهی نو به | کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت مجموعه مقالاتی است که از دیدگاهی نو به مباحث حول مسئله مرجعیت و تقلید و جایگاه روحانیت در جامعه پرداخته است.<ref>ص</ref> این کتاب در زمان انتشار مورد توجه و اقبال فراوان قرار گرفت و انتقاداتی را نیز به همراه داشت. کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت را نوعی خودانتقادی از سوی روحانیان قلمداد شده که اصلاح سازمان روحانیت را در پی خواهد داشت؛ خود انتقادی که نشان از رشد این سازمان قلمداد شده است.<ref>مطهری، مرتضی و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۹۷ش، یادداشت ناشر چاپ دوم، ص۲۱-۲۴.</ref> | ||
گفته شده که کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت مورد توجه مستشرقان و ایران‌شناسان غربی قرار گرفته و از سوی آنان به‌عنوان قدمی برای اصلاح‌گری تلقی شده است. این کتاب از طرف انجمن کتاب به‌عنوان کتاب برگزیده سال ۱۳۴۱ش انتخاب شده است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، یادداشت ناشر چاپ دوم، ص۲۱-۲۴.</ref> | |||
این کتاب پس از درگذشت سید حسین طباطبایی بروجردی، در فروردین ۱۳۴۱ش، و پایان مرجعیت فراگیر او در جهان تشیع، که موجب پدید آمدن سرگردانی و تشتت میان مقلدان و متخصصان شد، منتشر شد.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، پیشگفتار سید محمدمهدی جعفری، ص۲۵-۲۶.</ref> این سرگردانی و تشتت موجب شد تا شماری از روحانیان فعال در عرصه فرهنگ عمومی اسلامی به چاره اندیشی بپردازند. آنان تلاش کردند تا زمانی که مرجعیت واحدی بر اوضاع مسلط نیست وضعیت آرمانی مورد نظر خود را درباره کیفیت مناسبات میان مرجعیت و مردم را ارائه دهند.<ref>جعفریان، رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی (۱۳۲۰-۱۳۵۷ش)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۲ش، ص۱۳۸.</ref> | |||
== نویسندگان == | == نویسندگان == | ||
نویسندگان کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شماری از روحانیان فعال در عرصه فرهنگ عمومی اسلامی قلمداد شده‌اند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> به‌جز مهدی بازرگان، باقی نویسندگان این مجموعه مقالات روحانی بودند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> گفته شده که فهرست نام نویسندگان این مجموعه مقالات وزن علمی و اجتماعی این کتاب و میزان تأثیر آن در آگاهی جامعه از مقوله مرجعیت و روحانیت و اصلاح کاستی‌های این نهاد دینی و اجتماعی را آشکار می‌کند.<ref> | نویسندگان کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شماری از روحانیان فعال در عرصه فرهنگ عمومی اسلامی قلمداد شده‌اند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> به‌جز مهدی بازرگان، باقی نویسندگان این مجموعه مقالات روحانی بودند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> گفته شده که فهرست نام نویسندگان این مجموعه مقالات وزن علمی و اجتماعی این کتاب و میزان تأثیر آن در آگاهی جامعه از مقوله مرجعیت و روحانیت و اصلاح کاستی‌های این نهاد دینی و اجتماعی را آشکار می‌کند.<ref>مطهری و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، تهران، یادداشت ناشر چاپ سوم، ص۳.</ref> | ||
* '''سید محمدحسین طباطبایی (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)،''' مشهور به علامه طباطبایی، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن که با مهاجرت از تبریز به قم در سال ۱۳۲۵ش فعالیت‌های علمی و اجتماعی خود را گسترش داد.<ref>شمس، مرادعلی، سیره علمی و علمی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، قم، انتشارات اسوه، ۱۳۸۷ش، ص۳۵.</ref> علامه طباطبایی علاوه بر جایگاه مؤثرش در رشد علومی چون فلسفه و تفسیر قرآن در حوزه علمیه، به فعالیت‌های دینی اجتماعی در عرصه عمومی جامعه نیز اهتمام داشت.<ref>خسروشاهی، سیدهادی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی (خاطرات مستند سید هادی خسروشاهی)، قم، کلبه شروق، ۱۳۹۱ش، ص۱۴۷؛ نیز: جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۰.</ref> نمونه‌ای از این فعالیت‌ها تلاش برای ایجاد مؤسسه فرهنگی و مذهبی به همراه مرتضی مطهری<ref>شیخ شهید (مجموعه‌ای مصور از زندگی متفکر شهید مرتضی مطهری)، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۵ش، ص۱۶.</ref>، افتتاح حساب مشترک با سید ابوالفضل زنجانی و مرتضی مطهری برای کمک به مردم فلسطین<ref>خسروشاهی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی، ص۱۴۸.</ref> و شرکت در نشر کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، با نگارش دو مقاله، یاد شده است.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> | * '''سید محمدحسین طباطبایی (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)،''' مشهور به علامه طباطبایی، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن که با مهاجرت از تبریز به قم در سال ۱۳۲۵ش فعالیت‌های علمی و اجتماعی خود را گسترش داد.<ref>شمس، مرادعلی، سیره علمی و علمی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، قم، انتشارات اسوه، ۱۳۸۷ش، ص۳۵.</ref> علامه طباطبایی علاوه بر جایگاه مؤثرش در رشد علومی چون فلسفه و تفسیر قرآن در حوزه علمیه، به فعالیت‌های دینی اجتماعی در عرصه عمومی جامعه نیز اهتمام داشت.<ref>خسروشاهی، سیدهادی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی (خاطرات مستند سید هادی خسروشاهی)، قم، کلبه شروق، ۱۳۹۱ش، ص۱۴۷؛ نیز: جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۰.</ref> نمونه‌ای از این فعالیت‌ها تلاش برای ایجاد مؤسسه فرهنگی و مذهبی به همراه مرتضی مطهری<ref>شیخ شهید (مجموعه‌ای مصور از زندگی متفکر شهید مرتضی مطهری)، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۵ش، ص۱۶.</ref>، افتتاح حساب مشترک با سید ابوالفضل زنجانی و مرتضی مطهری برای کمک به مردم فلسطین<ref>خسروشاهی، درباره علامه سید محمدحسین طباطبایی، ص۱۴۸.</ref> و شرکت در نشر کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، با نگارش دو مقاله، یاد شده است.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی، ص۱۳۸.</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۶: | ||
* '''سید محمد حسینی بهشتی (۱۳۰۷-۱۳۶۰ش)'''، مشهور به شهید بهشتی، از چهره‌های مشهور نهضت اسلامی و از رهبران انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ش بود که در طول حیات سیاسی و اجتماعی خود به فعالیت‌هایی چون تأسیس مدارس دینی با سبک جدید آموزشی، تأسیس مدارس دین و دانش و نگارش مقالات دینی با رویکرد نو پرداخت.<ref>حداد عادل، غلامعلی، «بهشتی، محمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۸۲۶-۸۲۹.</ref> بهشتی یکی از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت را نگاشته است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۱۷۸-۲۲۲.</ref> | * '''سید محمد حسینی بهشتی (۱۳۰۷-۱۳۶۰ش)'''، مشهور به شهید بهشتی، از چهره‌های مشهور نهضت اسلامی و از رهبران انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ش بود که در طول حیات سیاسی و اجتماعی خود به فعالیت‌هایی چون تأسیس مدارس دینی با سبک جدید آموزشی، تأسیس مدارس دین و دانش و نگارش مقالات دینی با رویکرد نو پرداخت.<ref>حداد عادل، غلامعلی، «بهشتی، محمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۸۲۶-۸۲۹.</ref> بهشتی یکی از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت را نگاشته است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۱۷۸-۲۲۲.</ref> | ||
* '''سید محمود طالقانی (۱۲۸۹- ۱۳۵۸ش)''' فقیه، مفسر قرآن، محقق نوگرای اسلامی، از چهره‌های شاخص نهضت ملی و از پایه‌گذاران انقلاب اسلامی بود. طالقانی فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای داشت که برپایی جلسات تفسیر قرآن با نگاه و روش نو،<ref>اسفندیاری، محمد، پیک آفتاب (پژوهشی در کارنامه زندگی و فکری آیت‌الله سید محمود طالقانی)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۶.</ref> تأسیس کانون‌های دینی<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۵۳-۵۴.</ref> و مشارکت در فعالیت‌های انجمن‌های اسلامی از جمله آنها بود.<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۲.</ref> هشتمین مقاله کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت نگاشته طالقانی است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۲۶۵-۲۷۸.</ref> | * '''سید محمود طالقانی (۱۲۸۹- ۱۳۵۸ش)''' فقیه، مفسر قرآن، محقق نوگرای اسلامی، از چهره‌های شاخص نهضت ملی و از پایه‌گذاران انقلاب اسلامی بود. طالقانی فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای داشت که برپایی جلسات تفسیر قرآن با نگاه و روش نو،<ref>اسفندیاری، محمد، پیک آفتاب (پژوهشی در کارنامه زندگی و فکری آیت‌الله سید محمود طالقانی)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۶.</ref> تأسیس کانون‌های دینی<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۵۳-۵۴.</ref> و مشارکت در فعالیت‌های انجمن‌های اسلامی از جمله آنها بود.<ref>اسفندیاری، پیک آفتاب، ص۶۲.</ref> هشتمین مقاله کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت نگاشته طالقانی است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۲۶۵-۲۷۸.</ref> | ||
* سید مرتضی جزایری (۱۳۰۹-۱۳۸۷ش) فقیه شیعه و از نویسندگان نوگرای دینی و از مبارزان علیه رژیم پهلوی بود که در تأسیس مجله مکتب اسلام مشارکت داشت.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد و دیگران، دانشنامه ری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۳۴۴-۳۴۵.</ref> او نیز در نگارش یکی از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شرکت داشته است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۲۷۹-۲۹۸.</ref> | * '''سید مرتضی جزایری (۱۳۰۹-۱۳۸۷ش)''' فقیه شیعه و از نویسندگان نوگرای دینی و از مبارزان علیه رژیم پهلوی بود که در تأسیس مجله مکتب اسلام مشارکت داشت.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد و دیگران، دانشنامه ری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۳۴۴-۳۴۵.</ref> او نیز در نگارش یکی از مقالات کتاب بحثی درباره مرجعیت و روحانیت شرکت داشته است.<ref>مطهری، و دیگران، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، ص۲۷۹-۲۹۸.</ref> | ||
== مقالات == | == مقالات == | ||