بررسی روایت نزول سوره توحید برای آخرالزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

{{عربی|إِنَّ اللّه َ عزوجل عَلِمَ أَنَّهُ يَكونُ في آخِرِ الزَّمانِ أَقوامٌ مُتَعَمِّقونَ، فَأَنزَلَ اللّه ُ تَعالى «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» وَالآياتِ مِن سورَةِ الحَديدِ إِلى قَولِهِ: «وَ هُوَ عَلِيمُم بِذَاتِ الصُّدُورِ»، فَمَن رامَ وَراءَ ذلِكَ فَقَد هَلَكَ|ترجمه=خداوند متعال می‌دانست که در آخرالزمان اقوامی می‌آیند که در مسائل تعمق و دقت می‌کنند؛ سوره توحید و آیات آغاز سوره حدید، را نازل کرد؛ پس هر کس ماورای آن را طالب باشد هلاک می‌شود}}.<ref>كلينی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۹۱.</ref>

از این روایت برداشت‌های عرفانی شده، به طوری که برخی از عالمان شیعه منظور امام(ع) از واژه «متعمقون» در این روایت را بزرگان اهل معرفت دانسته‌اند.<ref>فیض کاشانی، الوافی، ج۱، ص۳۶۹.</ref> [[ملاصدرا]]، فیلسوف شیعه و بنیانگذار [[حکمت متعالیه]]، با دیدن این روایت ابراز شادی می‌کند و سجده شکر به‌جا آورده می‌آورد؛ زیرا این روایت را بشارتی برای اهل تفکر در معارف عمیق الهی می‌پندارد.<ref>«[http://shabestan.ir/mobile/detail/news/456059 ذوق و شادی صدرالمتألهین وقتی حدیث امام سجاد (ع) را دید]» خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref>

در مقابل برخی، از جمله [[ابوالحسن شعرانی]]، معنای روایت را در نفی و نقد تعمق در ذات الهی دانسته‌اند.<ref>فیض کاشانی، الوافی، ج۱، ص۳۶۹.</ref> نیز برخی برداشت بزرگان اهل معرفت از معنای «تعمق» در این روایت را نادرست خوانده‌اند و معنای تعمق را افراط، تندروى و خارج‌شدن از مرز اعتدال دانسته‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه عقايد اسلامی، قم، مؤسسه فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۵۴۸-۵۴۹.</ref>

برخی معتقدند که این حدیث به معنای مختص بودن این آیات برای افراد [[آخرالزمان]] و اینکه مردم پیش از آن بهره‌ای از آن‌ها ندارند، نیست؛ بلکه دلالت بر این دارد که مردم آخرالزمان بهتر و بیشتر از این آیات استفاده می‌کنند. زیرا هیچ‌یک از آیات قرآن مخصوص برهه خاصی از زمان نیست، بلکه مخصوص تمام افراد در تمام اعصار است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران،‌ دار الكتب الاسلاميه‌، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۲۹۵.</ref>

  | تیترها =شد

  | تغییر مسیر =

  | کیفیت =ج