automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| آیات مرتبط = | | آیات مرتبط = | ||
}} | }}'''إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا''' آیه‌ای از قرآن است که آسانی پس از سختی را بشارت می‌دهد. | ||
== متن و ترجمه آیه == | == متن و ترجمه آیه == | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
== تفسیر == | == تفسیر آیه == | ||
مفسران در تفسیر این آیه گفته‌اند مشکلات و سختیها و مصایب و دشواری‌های زندگی هیچگاه دایمی و همیشگی نیستند و برای انسان مؤمن، آسانی و آسایش و گشایش می‌آید.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۱۲۸.</ref> | |||
= | بعضی در تفسیر این آیه گفته‌اند یعنی با فقر و بینوایی، توانگری و توسعه خواهد بود. و بعضی گفته‌اند یعنی پس از مزاحمت مشرکین و اذیّت آنان، آسانی و راحتی و آسایش خواهد بود به اینکه خدا پیامبر(ص) را بر آنها غلبه دهد تا اینکه اطاعت کنند حق را. از ابن عباس روایت شده است که گفت خداوند متعال می‌فرماید من یک ناراحتی و شدّت خلق کردم و دو راحتی و آسایش، پس هرگز سختی بر راحتی غلبه نکند.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه حسین نورهمدانی و دیگران، تهران، فراهانی، ج۲۷، ص۱۵۸.</ref> [[رسول اکرم(ص)]] در این مورد فرمودند: {{عربی|لَنْ يَغْلِبَ عُسْرٌ يُسْرَيْنِ فَإِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً، إِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً|ترجمه=هرگز يك عسر، غالب بر دو يسر نشود}}<ref>عروسی حویزی، عبد علی، نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۰۴.</ref>؛ پس «عُسر» میان دو «یُسر» است: گشایش در دنیا یا ثواب در آخرت.<ref>طبرسی، فضل، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۷۱.</ref> در این رابطه رسول اکرم(ص) فرمودند: {{عربی|وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ وَ أَنَ الْفَرَجَ مَعَ الْكَرْبِ وَ أَنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً|ترجمه=بدان كه با صبر پيروزی و با غم و اندوه خوشحالی و گشايش است و با سختي‌ها آسانی است، همانا با سختیها آسانی است}}.<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۴۱۳.</ref> | ||
این | |||
گرچه بعضی از مفسران این آیات را اشاره به فقر مالی عمومی مسلمانان در آغاز ظهور اسلام شمرده‌اند، ولی گستردگی مفهوم آیات همه مشکلات را شامل می‌شود، این دو آیه به صورتی مطرح شده که اختصاص به شخص پیامبر(ص) و زمان او نیز ندارد و بلکه به صورت یک قاعده کلی و به عنوان تعلیلی بر مباحث سابق مطرح است، و به همه انسانهای مؤمن مخلص و تلاشگر نوید می‌دهد که همیشه در کنار سختیها آسانیها است، حتی تعبیر به «بعد» نمی‌کند بلکه تعبیر به «مع» که نشانه همراهی است می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۱۲۸.</ref> | |||
== آسانی پس از سختی برای پیامبر(ص) == | |||
رسالتی که خدای تعالی بر آن جناب تحمیل کرده، و دستور داد مردم را به سوی آن دعوت کند سنگین‌ترین باری است که بر یک بشر تحمیل شود، و معلوم است که با قبول این مسئولیت کار بر آن جناب دشوار شده، و همچنین تکذیبی که قومش نسبت به دعوتش نموده و استخفافی که به آن جناب کردند، و اصراری که در محو نام او می‌ورزیدند، همه برای آن جناب دشواری روی دشواری بوده، و خدای تعالی در آیه قبلی فرمود: ما این دشواری‌ها را از دوش تو برداشتیم، و معلوم است که این عمل خدای تعالی مانند همه اعمالش بر طبق سنتی بوده که در عالم به جریان انداخته، و آن این است که همیشه بعد از هر دشواری سهولتی پدید می‌آورد، و به همین جهت مطلب دو آیه قبل را تعلیل کرده به اینکه اگر از تو وضع وزر کردیم، و اگر نامت را بلند ساختیم، برای این بود که سنت ما بر این جاری شده که بعد از عسر، یسر بفرستیم، و بنا بر این احتمال لام در کلمه «العسر» لام جنس خواهد بود، نه لام استغراق، | |||
می‌خواهد بفرماید جنس عسر این‌طور است که به دنبالش یسر می‌آید، نه تمامی فرد فرد عسرها، و بعید هم نیست که یسر یا عسر از مصادیق سنتی دیگر باشد، و آن سنت تحول حوادث و تقلب احوال و بی دوامی همه شؤون زندگی دنیا است. و از زمخشری حکایت شده که در کشاف گفته: حرف" فاء" در جمله" فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ …" فای فصیحه است، و زمینه کلام زمینه تسلیت دادن و دلخوش کردن رسول خدا(ص) به وسیله وعده‌ای جمیل است. وی می‌گوید: مشرکین رسول خدا(ص) و مؤمنین را سرزنش می‌کردند به اینکه مردمی فقیرند، چیزی از مال دنیا ندارند، به حدی این زخم زبان اوج گرفت که به دل شریف آن حضرت افتاد که نکند اسلام نیاوردن مردم و تحقیرشان از مؤمنین به خاطر همین تهی دستی مؤمنین است، و خدای تعالی برای دفع این احتمال نعمت‌های بزرگی را که به آن جناب ارزانی داشته بود به رخش کشید، آن گاه اضافه کرد:" فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً".<ref>طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ۱۳۷۴ش، ج۲۰، ص۵۳۳.</ref> | |||
این تکرار نشان می‌دهد که رسول خدا(ص) در سختی و مشقت بوده است.<ref>سید قطب، فی ظلال القران، بیروت- القاهرة، دار الشروق، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۹۳۰.</ref> | |||
== آیات مرتبط == | == آیات مرتبط == | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۷: | ||
آیه ۷ طلاق:سَیَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْرًا | آیه ۷ طلاق:سَیَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْرًا | ||
== | == شکیبایی == | ||
شکیبایی یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین فضایل اخلاقی، کلید موفقیت انسان در امور مادی و معنوی، و نیز دنیوی و اخروی است. پس هر انسان خردمندی حتی اگر مؤمن هم نباشد، باید برای موفقیت دنیایی خویش، با برنامه‌ریزی، تعیین هدف و تلاش خردمندانه برای رسیدن به آن، در سختیها شکیبا باشد تا تلخی سختیها به شیرینیِ نیل به مقصود بینجامد و کام او را شیرین سازد؛ و آن که قلب خود را با نور ایمان منور ساخته نیز برای نیل به سعادت ابدی چاره‌ای جز شکیبایی در برابر دستورات شرعی و اخلاقی دین ندارد و تنها پس از هموار کردن رنج و سختی‌های اطاعت و بندگی، به گنج سعادت بی‌پایان اخروی نائل خواهد آمد.<ref>سبحانی‌نیا، محمد تقی، قرآن، کتاب اخلاق، قم، دار الحدیث، بی‌تا، ص۱۱۷.</ref> | شکیبایی یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین فضایل اخلاقی، کلید موفقیت انسان در امور مادی و معنوی، و نیز دنیوی و اخروی است. پس هر انسان خردمندی حتی اگر مؤمن هم نباشد، باید برای موفقیت دنیایی خویش، با برنامه‌ریزی، تعیین هدف و تلاش خردمندانه برای رسیدن به آن، در سختیها شکیبا باشد تا تلخی سختیها به شیرینیِ نیل به مقصود بینجامد و کام او را شیرین سازد؛ و آن که قلب خود را با نور ایمان منور ساخته نیز برای نیل به سعادت ابدی چاره‌ای جز شکیبایی در برابر دستورات شرعی و اخلاقی دین ندارد و تنها پس از هموار کردن رنج و سختی‌های اطاعت و بندگی، به گنج سعادت بی‌پایان اخروی نائل خواهد آمد.<ref>سبحانی‌نیا، محمد تقی، قرآن، کتاب اخلاق، قم، دار الحدیث، بی‌تا، ص۱۱۷.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||