پرش به محتوا

فرقه‌های شیخیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۵۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۹: خط ۴۹:
شیخیهٔ احقاقیه یا احقاقی از پیروان میرزا محمدباقر اسکویی (۱۲۳۰–۱۳۰۱ق) هستند. او از علمای شیخیه در کربلا بود و از شاگردان شیخ مرتضی انصاری بود. پسران سید کاظم رشتی نزد او درس می‌خواندند. او پس از مرگ سید کاظم دعوی جانشینی او را کرد. از آنجا که اسکویی کتابی به نام ''احقاق الحق و ابطال الباطل'' در رد حاج محمدکریم‌خان کرمانی نوشت، او و فرزندانش به اِحقاقی شهرت یافت.<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ص۲۶۹.</ref> میرزا محمدباقر اسکویی در دوران حیات خود به جایگاه مرجعیت دینی دست یافت و گروه انبوهی از شیعیان کربلا و حومه آن، کویت، احساء، بحرین، آذربایجان، قفقاز، خراسان و ترکستان و به‌خصوص مناطق اطراف تبریز و اسکو از او تقلید می‌کردند. به همین دلیل، رسالهٔ عملیهٔ او بارها به عربی و فارسی به‌طبع رسید.<ref>آل‌الطالقانی، الشیخیة، ص۱۹۶-۱۹۷؛ نیز: فرمانیان و بهشتی، مذاهب در ایران، ص۲۶۳.</ref>
شیخیهٔ احقاقیه یا احقاقی از پیروان میرزا محمدباقر اسکویی (۱۲۳۰–۱۳۰۱ق) هستند. او از علمای شیخیه در کربلا بود و از شاگردان شیخ مرتضی انصاری بود. پسران سید کاظم رشتی نزد او درس می‌خواندند. او پس از مرگ سید کاظم دعوی جانشینی او را کرد. از آنجا که اسکویی کتابی به نام ''احقاق الحق و ابطال الباطل'' در رد حاج محمدکریم‌خان کرمانی نوشت، او و فرزندانش به اِحقاقی شهرت یافت.<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ص۲۶۹.</ref> میرزا محمدباقر اسکویی در دوران حیات خود به جایگاه مرجعیت دینی دست یافت و گروه انبوهی از شیعیان کربلا و حومه آن، کویت، احساء، بحرین، آذربایجان، قفقاز، خراسان و ترکستان و به‌خصوص مناطق اطراف تبریز و اسکو از او تقلید می‌کردند. به همین دلیل، رسالهٔ عملیهٔ او بارها به عربی و فارسی به‌طبع رسید.<ref>آل‌الطالقانی، الشیخیة، ص۱۹۶-۱۹۷؛ نیز: فرمانیان و بهشتی، مذاهب در ایران، ص۲۶۳.</ref>


جانشینان میرزا محمدباقر اسکویی، میرزا موسی احقاقی (۱۲۷۹-۱۳۶۴ق) بود. پس از او میرزا علی احقاقی حائری (۱۳۰۵-۱۳۸۶ق) و پس از میرزا علی فرزندش میرزا حسن احقاقی (۱۳۱۸-۱۴۲۱ق) به رهبری شیخیهٔ احقاقیه رسیدند. پس از مرگ میرزا حسن فرزند او میرزا عبدالرسول احقاقی (۱۳۰۷-۱۳۸۲ش) به رهبری شیخیه رسید.<ref>آل‌الطالقانی، الشیخیة، ص۱۹۷-۲۰۱؛ نیز: فرمانیان و بهشتی، مذاهب در ایران، ص۲۶۴-۲۶۶.</ref> شیخیهٔ احقاقیه غالباً در آذربایجان، کربلا و کویت زندگی می‌کنند. امروزه مرکز شیخیهٔ احقاقیه کشور کویت است.<ref>برای اطلاع بیشتر از این خاندان و فعالیت‌های آنان ن.ک: احقا‌قی‌ اسکوئی‌، عبدالرسول‌ بن‌ حسن‌، قرنا‌ن‌ من‌ الا‌جتها‌د و المرجعیة‌ فی‌ ٲسرة‌ الا‌حقا‌قی‌، کویت ، مکتبة‌ الا‌ما‌م‌ الصا‌دق‌ (ع)، بی‌تا؛ نیز: برنجکار، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، ص۱۷۵–۱۷۸.</ref>
جانشینان میرزا محمدباقر اسکویی، میرزا موسی احقاقی (۱۲۷۹-۱۳۶۴ق) بود. پس از او میرزا علی احقاقی حائری (۱۳۰۵-۱۳۸۶ق) و پس از میرزا علی فرزندش میرزا حسن احقاقی (۱۳۱۸-۱۴۲۱ق) به رهبری شیخیهٔ احقاقیه رسیدند. پس از مرگ میرزا حسن فرزند او میرزا عبدالرسول احقاقی (۱۳۰۷-۱۳۸۲ش) به رهبری شیخیه رسید. پس از او میرزا عبدالله احقاقی اسکوئی (متولد ۱۳۴۱ش) امور را در دست گرفت.<ref>آل‌الطالقانی، الشیخیة، ص۱۹۷-۲۰۱؛ نیز: فرمانیان و بهشتی، مذاهب در ایران، ص۲۶۴-۲۶۶.</ref> از نظر برخی، با توجه به اینکه میرزا عبدالله فرزند غیر معمم میرزا عبدالرسول است، می تواند نشان از فرقه گرایی این گروه باشد. ضمن اینکه این شخص تحصیلات و دانش دینی لازم را ندارد و این شائبه را به وجود می آورد که صرفاً وارث جسمانی خاندان احقاقی است. <ref>فرمانیان و بهشتی، مذاهب در ایران، ص۲۶۶.</ref> شیخیهٔ احقاقیه غالباً در آذربایجان، کربلا و کویت زندگی می‌کنند. امروزه مرکز شیخیهٔ احقاقیه کشور کویت است.<ref>برای اطلاع بیشتر از این خاندان و فعالیت‌های آنان ن.ک: احقا‌قی‌ اسکوئی‌، عبدالرسول‌ بن‌ حسن‌، قرنا‌ن‌ من‌ الا‌جتها‌د و المرجعیة‌ فی‌ ٲسرة‌ الا‌حقا‌قی‌، کویت ، مکتبة‌ الا‌ما‌م‌ الصا‌دق‌ (ع)، بی‌تا؛ نیز: برنجکار، آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، ص۱۷۵–۱۷۸.</ref>


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* الشیخیه (نشأتها و تطورها و مصادر دراستها)، سید محمدحسن آل الطالقانی، الآمال للمطبوعات.
* الشیخیه (نشأتها و تطورها و مصادر دراستها)، سید محمدحسن آل الطالقانی، الآمال للمطبوعات.
{{پایان پاسخ}}
* المدرسة الشيخية، محمد زکی ابراهیم، دارالمهجة البیضا‌ء.{{پایان پاسخ}}
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش