بهره‌مندی از ماه مبارک رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها

{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}

از امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «ماه رمضان، ماه خدای متعال است؛ ماهی که خدا در آن حسنات را افزون و سیئات را محو می‌کند. متوجه باشید که از تمام حرام‌ها بپرهیزید و بسیار قرآن بخوانید.»<ref>بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۰. به نقل از [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/70687/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 مستحبات روزه]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref> از امام باقر(ع) روایت شده است: «هر چیز بهاری دارد و بهار قرآن، ماه رمضان است.»<ref>الکافی، ج 2، ص 630، ح 10. به نقل از [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/70687/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 مستحبات روزه]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>

منظور از زیاد قرآن خواندن این نیست که تند تند و بدون تدبر خوانده شود؛ بلکه منظور این است که زمان بیش تری برای تلاوت قرآن صرف کند، و طبق روایتی از امام صادق (ع) با ترتیل و آرامش بخواند و هرگاه به آیه ای رسید که یادی از بهشت است، توقف کند و از خدا بهشت بخواهد، و اگر به آیۀ عذاب رسید، به خدا پناه ببرد.<ref>الکافی، ج 2، ص 617، ح 2. به نقل از [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/70687/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 مستحبات روزه]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>

پيامبر خدا (ص) ماه رمضان ، ماه خداست ؛ ماهى كه خداوند ، حسنات را در آن ، دو برابر مى كند و سيّئات را محو مى كند ، ماه بركت ، ماه بازگشت به سوى خدا ، ماه توبه ، ماه آمرزش ، ماه آزاد شدن از آتش و دست يافتن به بهشت . پس ، در اين ماه از هر حرامى بپرهيزيد و در آن ، زياد قرآن تلاوت كنيد و در آن ، حاجت هاى خويش را بخواهيد و در آن ، به ذكر پروردگارتان بپردازيد و مبادا ماه رمضان نزد شما ، مانند ماه هاى ديگر باشد ؛ چرا كه آن نزد خداوند ، نسبت به ماه هاى ديگر ، حرمت و برترى دارد و مبادا در ماه رمضان ، روز روزه دارى تان مثل روز خوردنتان باشد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۱۷۵.</ref>

پيامبر خدا(ص) هر كس در ماه رمضان آيه اى بخواند و يا تسبيحى بگويد، برترىِ آن بر غير ماه رمضان ، همچون برترىِ من بر امّت من است. پس خوشا به حال آن كه رمضان را دريابد! خوشا به حال او! امام صادق (ع): هر كس در ماه رمضان صدقه اى بدهد ، خداوندْ هفتاد نوع بلا را از او بر مى گرداند.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۳۲۷.</ref>

پیامبر اکرم بر تلاوت قرآن در این ماه تأکید کرده اند. بنابر روایتی از امام صادق در پاسخ به پرسشی دربارة کیفیت ختم قرآن در این ماه که آیا باید در یک شب قرآن را ختم کرد یا در دو شب یا سه شب، ختم قرآن در سه شب ماه رمضان همراه با قرائت، ترتیل و تدبر در آیات توصیه شده است (← کلینی، ج ۲، ص ۶۱۷). در روایتی دیگر، ختم قرآن در این ماه منوط به توانایی افراد شده است. افزون براین، به شب زنده داری و عبادت و نمازخواندن در شبهای این ماه مخصوصاً در ده شب آخر آن بسیار سفارش شده است. بنابر حدیثی، قرآن در شب اول این ماه نازل شده است، پس باید با تلاوت قرآن به استقبال این ماه رفت. در احادیث، ثواب نماز مؤمنانه در شبهای ماه مبارک رمضان آمرزش گناهان ذکر شده است. برای صدقه در این ماه نیز ثواب زیادی نقل شده است و تسبیح در ماه رمضان از تسبیح در دیگر ماهها برتر دانسته شده است. به اعتکاف در ده روز آخر این ماه نیز بسیار سفارش شده است، چنان که پیامبراکرم خود در این ماه اعتکاف می کردند. مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجد کوفه از جمله مکانهایی اند که برای اعتکاف در آنها فضیلت بیشتری روایت شده­است. از آنجا که بنابر احادیث، شب قدر در این ماه واقع شده و قلب ماه رمضان شب قدر دانسته شده، به شب زنده داری و دعا و مذاکره علمی در این شب بسیار توصیه شده است.<ref>معینی، محسن، «رمضان»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref>

پيامبر خدا ص: هر كس شب قدر را زنده بدارد، تا سال آينده ، عذاب از او برگردانده مى شود.

مستدرك الوسائل: پيامبر خدا فرمود: «كسى كه شب قدر را زنده بدارد ، نزد خداوند ، گرامى تر از كسى است كه همه ماه رمضان را شب زنده دارى كرده ، ولى آن شب را زنده نداشته است. سوگند به آن كه مرا به حق برانگيخت ، خانواده و فرزندانش ، درباره هفتصد هزار نفر شفاعت مى كنند ، كه هر كدام از آنان نيز درباره هفتصد هزار نفر ، تا سه بار ، حقّ شفاعت دارند» . و فرمود: «شب قدر ، گراميداشتِ زندگان و غنيمت [براى ]مُردگان است» .

امام باقر ع ـ به نقل از پدرانش عـ: پيامبر خدا ، نهى كرد كه از شب بيست و يكم و شب بيست و سوم ، غفلت شود و نهى كرد كه كسى در آن شب بخوابد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد،‌ گزيده حكمت نامه پيامبر اعظم، ص۷۹۶.</ref>

پيامبر خدا ص: هر كه در شب قدر ، از روى ايمان و براى پاداش [الهى] نماز بخواند ، خداوندْ گناه گذشته او را مى آمرزد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد،‌ گزيده حكمت نامه پيامبر اعظم، ص۷۹۷.</ref>

امام صادق ع: چون دهه آخر [رمضان] فرا مى رسيد ، پيامبر خدا ، كمر [به عبادت ]مى بست و از [هم بستر شدن با] زنان ، كناره مى گرفت و شب را اِحيا مى داشت و تنها به عبادت مى پرداخت.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد،‌ گزيده حكمت نامه پيامبر اعظم، ص۷۸۶.</ref>

از هنگام رؤیت هلال رمضان تا پایان این ماه و رؤیت هلال شوال، که شب عید فطر است، اعمال و ادعیه و نمازهای مستحبی زیادی در احادیث نقل شده است. برخی از مهم ترین آنها عبارت اند از: دعا در هنگام رؤیت هلال رمضان؛ دعای روز اول ماه رمضان، دعایی برای هر روز این ماه و دعاها و تسبیحاتی برای روزهای این ماه، نمازهای مستحبی و دعاها و اذکار مختلف بعد از هر نماز در شب و روز این ماه، دعای افتتاح که در هر شب این ماه خواندن آن سفارش شده­است، دعای سحرهای ماه رمضان که ابوحمزه ثمالی از امام سجاد علیه السلام روایت کرده و دعای سحرهای ماه مبارک رمضان یا دعای مباهله که امام رضا از امام باقر علیهماالسلام روایت کرده اند، احیا و شب زنده داری و خواندن صد رکعت نماز مستحبی در شب بیست ویکم و بیست وسوم این ماه، دعا در هنگام افطار و دعایی برای هر شب این ماه ، ده دعا برای هر شب از دهة آخر این ماه، دعا در وداع با ماه رمضان و دعاها و اعمال برای شب و روز عید فطر.<ref>معینی، محسن، «رمضان»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref>

امام صادق ع: چون ماه رمضان مى آمد ، پيامبر خدا بر نمازش مى افزود. من نيز مى افزايم؛ پس شما هم بيفزاييد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۳۵۳.</ref>

امام صادق ع: هر گاه ماه رمضان بود ، امام سجّاد ع جز به دعا و تسبيح و استغفار و تكبير ، سخنى نمى گفت.

امام رضا ع: هر كس مى خواهد از گناهى توبه كند ، در ماه رمضان از آن گناه به آستان الهى توبه كند ، كه آن ، ماه توبه و بازگشت و ماه آمرزش و رحمت است و هيچ شبى از شب هاى آن نيست ، مگر آن كه خداوند در آن شب ، آزادشدگانى از آتش دارد كه همه آنان به سبب گناهانشان ، مستحقّ آتش اند.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۳۴۹.</ref>

امام على ع: در ماه رمضان ، زياد استغفار و دعا كنيد ؛ امّا دعا ، كه به سبب آن ، بلا از شما دور مى شود ، و امّا استغفار ، كه گناهانتان را محو مى كند.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۳۴۷.</ref>

از امام رضا(ع) روایت شده است: «مَنْ تَصَدَّقَ وَقْتَ إِفْطَارِهِ عَلَی مسْکینٍ برَغِیفٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذَنبَهُ وَ کتبَ لَهُ ثَوَابَ عِتْقِ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ؛ هر کس هنگام افطار نانی به نیازمندی صدقه دهد، خداوند گناهش را می آمرزد، و ثواب آزاد کردن بنده ای از اولاد اسماعیل (ع) را برای او می نویسد.»<ref>بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۱۸، ح 10؛ به نقل از [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/70687/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 مستحبات روزه]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>

از امام صادق(ع) روایت شده است: «مَنْ تَصَدَّقَ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ بِصَدَقَةٍ صَرَفَ اللَّهُ عَنْهُ سَبْعِینَ نَوْعاً مِنَ الْبَلَاءِ؛ هر کس در ماه رمضان صدقه بدهد، خداوند هفتاد نوع بلا را از او برمی گرداند.»<ref>بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۱۷۹، ح ۱۸؛ به نقل از [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/70687/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87 مستحبات روزه]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>

.سنن الترمذى ـ به نقل از انس: از پيامبر ص پرسيدند:... كدام صدقه برتر است؟ فرمود: «صدقه در [ ماه] رمضان» .

پيامبر خدا ص: هيچ خرج كردنى نيست ، مگر آن كه بنده از آن سؤال مى شود ، مگر خرج كردن در ماه رمضان در راه احسان به بندگان و اين ، كفّاره گناهان مى شود. هر كس در ماه رمضان به اندازه سنگينىِ ذرّه اى يا بالاتر از آن صدقه دهد ، نزد خداوند سنگين تر از كوه هاى زمين از طلاست كه در غير ماه رمضان صدقه دهد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، ماه خدا، ج۱، ص۳۲۵.</ref>

# از هدر دادن انرژی بی‌جا و بی‌مورد اجتناب شود؛ به ویژه در روزها مثلا از حرف زدن‌های بی‌مورد و تماشای برنامه‌های تلویزیونی غیرضروری اجتناب شود. به عبارت دیگر با سکوت بیشتر و کنترل حواس، از هدر دادن انرژی جلوگیری شود.<ref>«[https://pasokh.org/fa/Article/View/11000635/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D9%8A%D8%B2%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%8A-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86/?SearchText=%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86&LPhrase= برنامه‌ريزی برای بهره‌مندی از ماه مبارک رمضان]»، سایت اندیشه قم، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>

{{پانویس}}