آیة الکرسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{درگاه|واژه‌ها}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
[[پرونده:آیه الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم.jpg|بندانگشتی|آیة الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم|316x316پیکسل]]
[[پرونده:آیه الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم.jpg|بندانگشتی|آیة الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم|316x316پیکسل]]
'''آیة الکرسی''' آیه ۲۵۵ سوره [[سوره بقره|بقره]]، آیه‌ای مشهور که مهم‌ترین اوصاف و اسماء الحسنی خداوند از جمله حی، قَیّوم، عظیم و... را برمی‌شمرد. درباره فضیلت و جایگاه این آیه روایات و اقوال متعددی گفته‌اند. از جمله اینکه مهم‌ترین آیه قرآن، آیه‌الکرسی است.
'''آیة الکرسی''' آیه ۲۵۵ سوره [[سوره بقره|بقره]]، آیه‌ای مشهور که مهم‌ترین اوصاف و اسماء الحسنی خداوند از جمله حی، قَیّوم، عظیم و... را برمی‌شمرد. درباره فضیلت و جایگاه این آیه روایات و اقوال متعددی گفته‌اند. از جمله اینکه مهم‌ترین آیه قرآن، آیةالکرسی است.


درباره اینکه آیه الکرسی چه آیاتی را شامل می‌شود بین مفسران اختلاف است. بیشتر و مشهور، تنها آیه ۲۵۵ سوره بقره را آیه‌الکرسی می‌دانند و عده‌ای آیات ۲۵۶ و ۲۵۷ را هم جزء آن می‌دانند.
درباره اینکه آیة‌الکرسی چه آیاتی را شامل می‌شود بین مفسران اختلاف است. بیشتر و مشهور، تنها آیه ۲۵۵ سوره بقره را آیةالکرسی می‌دانند و عده‌ای آیات ۲۵۶ و ۲۵۷ را هم جزء آن می‌دانند.


== متن آیه ==
== متن آیه ==
خط ۱۸: خط ۱۸:


== جایگاه و فضیلت ==
== جایگاه و فضیلت ==
آيه الکرسی در ميان مسلمانان هميشه مورد توجه و تعظيم خاصی بوده و علت آن است كه همۀ معارف و تعاليم اسلام بر‌اساس «توحيد» استوار است و در آيه‌الكرسی توحيد به جامع‌ترين شكل و در نهايت ايجاز و اختصار بيان شده است. در اين آيه هم ذات خداوند توصيف شده و هم صفات و افعال او.<ref>غزالی، محمد، ''جواهر القرآن''، مصر، ۱۳۲۹ ق، به نقل از دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۱۲</ref>
آية الکرسی در ميان مسلمانان هميشه مورد توجه و تعظيم خاصی بوده و علت آن است كه همۀ معارف و تعاليم اسلام بر‌اساس «توحيد» استوار است و در آيه‌الكرسی توحيد به جامع‌ترين شكل و در نهايت ايجاز و اختصار بيان شده است. در اين آيه هم ذات خداوند توصيف شده و هم صفات و افعال او.<ref>غزالی، محمد، ''جواهر القرآن''، مصر، ۱۳۲۹ ق، به نقل از دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۱۲.</ref>


از [[پیامبر(ص)]] شده است که قرآن والاترين کلام‌هاست و [[سوره بقره]]، سرور قرآن و آيه‌الکرسی سرور سوره بقره.<ref>فرهنگ‌نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۳۵۶۱</ref> [[شیخ طوسی]] در [[کتاب امالی شیخ طوسی|امالی]] از [[امام علی(ع)]] روایت کرده است که «باور نمی‌کنم کسی که اسلام را فهمیده باشد یا در اسلام متولد شده باشد و صبح کند شب را و آیه الکرسی را نخواند؛ آنگاه فرمود: اگر بدانید که این آیه چیست و در این آیه چه چیزی هست در هیچ حالی آن را ترک نخواهید کرد».<ref>طوسی، محمد، الامالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۵۰۸.</ref>
از [[پیامبر(ص)]] شده است که قرآن والاترين کلام‌هاست و [[سوره بقره]]، سرور قرآن و آيةالکرسی سرور سوره بقره.<ref>فرهنگ‌نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۳۵۶۱</ref> [[شیخ طوسی]] در [[کتاب امالی شیخ طوسی|امالی]] از [[امام علی(ع)]] روایت کرده است که «باور نمی‌کنم کسی که اسلام را فهمیده باشد یا در اسلام متولد شده باشد و صبح کند شب را و آیة الکرسی را نخواند؛ آنگاه فرمود: اگر بدانید که این آیه چیست و در این آیه چه چیزی هست در هیچ حالی آن را ترک نخواهید کرد».<ref>طوسی، محمد، الامالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۵۰۸.</ref>


روایات فراوانی درباره اهمیت تلاوت آیه‌الکرسی و فضیلت آن آمده است.<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ابوالفتوح رازی، ج‏۳، ص: ۳۹۷</ref> در روایات آمده است که برترین آیه قرآن، آیه الکرسی است. امام علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند که برترین سوره قرآن سوره بقره و برترین آیه آن آیه الکرسی که پنجاه کلمه دارد و در هر کلمه پنجاه برکت است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص: ۲۶۱</ref>  
روایات فراوانی درباره اهمیت تلاوت آیه‌الکرسی و فضیلت آن آمده است.<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ابوالفتوح رازی، ج‏۳، ص: ۳۹۷</ref> در روایات آمده است که برترین آیه قرآن، آیة الکرسی است. امام علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند که برترین سوره قرآن سوره بقره و برترین آیه آن آیه الکرسی که پنجاه کلمه دارد و در هر کلمه پنجاه برکت است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص: ۲۶۱</ref>  


{{جعبه نقل‌قول|پیامبر (ص): آيه‌الكرسى از گنجى زير عرش الهى به من داده شده است و به هيچ پيامبرى قبل از من داده نشد.<ref>تفسير برهان جلد ۱ صفحه ۲۴۵- بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۴ حديث ۷ (باب فضائل سوره يذكر فيها البقره و آية الكرسى) براى اطلاع بيشتر به بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۲ تا ۲۷۲ مراجعه فرمائيد. به نقل از تفسیر نمونه
{{جعبه نقل‌قول|پیامبر (ص): آيه‌الكرسى از گنجى زير عرش الهى به من داده شده است و به هيچ پيامبرى قبل از من داده نشد.<ref>تفسير برهان جلد ۱ صفحه ۲۴۵- بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۴ حديث ۷ (باب فضائل سوره يذكر فيها البقره و آية الكرسى) براى اطلاع بيشتر به بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۲ تا ۲۷۲ مراجعه فرمائيد. به نقل از تفسیر نمونه
</ref>}}
</ref>}}


[[امام باقر(ع)]] می‌فرماید: هر كس آيه الكرسى را يك بار بخواند، خداوند هزار امر ناخوش آيند از امور ناخوشايند دنيا، و هزار امر ناخوشايند از آخرت را از او بر طرف می‌‏كند كه آسان‏ترين ناخوشايند دنيا، فقر، و آسان‏ترين ناخوشايند آخرت، عذاب قبر است.<ref>مجمع البيان، جلد ۱ و ۲ صفحه ۳۶۰ و ۳۶۱. به نقل از تفسیر نمونه
[[امام باقر(ع)]] می‌فرماید: هر كس آية الكرسى را يك بار بخواند، خداوند هزار امر ناخوش آيند از امور ناخوشايند دنيا، و هزار امر ناخوشايند از آخرت را از او بر طرف می‌‏كند كه آسان‏ترين ناخوشايند دنيا، فقر، و آسان‏ترين ناخوشايند آخرت، عذاب قبر است.<ref>مجمع البيان، جلد ۱ و ۲ صفحه ۳۶۰ و ۳۶۱. به نقل از تفسیر نمونه
</ref> در [[تفسير عياشى]] از امام صادق(ع) روايت آورده كه فرمود: [[ابوذر]] به رسول خدا (ص) عرض كرد: يا رسول اللَّه، مهم‏ترين و پر فضيلت‏ترين آيه‌‏اى كه بر تو نازل شده كدام است؟ فرمود: آیه الكرسى‏.<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج‏۲، ص ۵۱۴
</ref> در [[تفسير عياشى]] از امام صادق(ع) روايت آورده كه فرمود: [[ابوذر]] به رسول خدا (ص) عرض كرد: يا رسول اللَّه، مهم‏ترين و پر فضيلت‏ترين آيه‌‏اى كه بر تو نازل شده كدام است؟ فرمود: آیه الكرسى‏.<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج‏۲، ص ۵۱۴
</ref>
</ref>


== مفهوم و معانی ==
== مفهوم و معانی ==
ارزش و مقام آیه الکرسی به خاطر معارف دقیق و لطیفی است که در این آیه آمده است که خداشناسی و توحید خالص را شامل می‌شود. در این آیه مجموعه‌‏اى از صفات جمال و جلال او وجود دارد. ابتدا از ذات اقدس الهى و مساله توحيد اسماء حسنى و صفات او شروع می‌كند، و از حی (زنده) و قائم بودن خداوند می‌گوید. «حى»، تمام صفات الهى مانند علم و قدرت و سميع و بصير بودن و مانند آن را شامل می‌شود و قيوم، نياز تمام موجودات را به او بازگو می‌كند و لذا گفته‏‌اند اين دو با هم اسم اعظم الهى است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص: ۲۶۴</ref>
ارزش و مقام آیة الکرسی به خاطر معارف دقیق و لطیفی است که در این آیه آمده است که خداشناسی و توحید خالص را شامل می‌شود. در این آیه مجموعه‌‏اى از صفات جمال و جلال او وجود دارد. ابتدا از ذات اقدس الهى و مساله توحيد اسماء حسنى و صفات او شروع می‌كند، و از حی (زنده) و قائم بودن خداوند می‌گوید. «حى»، تمام صفات الهى مانند علم و قدرت و سميع و بصير بودن و مانند آن را شامل می‌شود و قيوم، نياز تمام موجودات را به او بازگو می‌كند و لذا گفته‏‌اند اين دو با هم اسم اعظم الهى است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص: ۲۶۴</ref>


در ادامه آیه از این می‌گوید که لحظه‌ای خداوند را خواب فرانمی‌گیرد که تأکید دارد بر اینکه خداوند لحظه‌ای از مخلوقات خود غافل نمی‌شود. مالکیت خداوند بر آسمان‌ها و زمین، و آنچه در آن وجود دارد،‌ شفاعت،‌ علیم بودن خداوند بر همه چیز،‌ حکمرانی بر آسمان‌ها و زمین و بلندمرتبه و عظیم بودن خداوند، از دیگر اوصافی است که در آیه‌الکرسی آمده است.
در ادامه آیه از این می‌گوید که لحظه‌ای خداوند را خواب فرانمی‌گیرد که تأکید دارد بر اینکه خداوند لحظه‌ای از مخلوقات خود غافل نمی‌شود. مالکیت خداوند بر آسمان‌ها و زمین، و آنچه در آن وجود دارد،‌ شفاعت،‌ علیم بودن خداوند بر همه چیز،‌ حکمرانی بر آسمان‌ها و زمین و بلندمرتبه و عظیم بودن خداوند، از دیگر اوصافی است که در آیه‌الکرسی آمده است.


اهميت آيه الكرسى از اين نظر است كه مجموعه‌‏اى از معارف اسلامى و صفات خداوند اعم از صفات ذات و فعل، مخصوصا مساله توحيد در ابعاد مختلف را در بر گرفته‏ است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص۲۷۷</ref>
اهميت آية الكرسى از اين نظر است كه مجموعه‌‏اى از معارف اسلامى و صفات خداوند اعم از صفات ذات و فعل، مخصوصا مساله توحيد در ابعاد مختلف را در بر گرفته‏ است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏۲، ص۲۷۷</ref>


== تعداد آیات ==
== تعداد آیات ==
خط ۵۴: خط ۵۴:
'''پنجم''': در حديثى از [[امام سجاد(ع)]] می‌خوانيم كه پيامبر (ص) فرمود: كسى كه چهار آيه از اول سوره بقره و آيه الكرسى و دو آيه بعد از آن و سه آيه از آخر بقره را بخواند، هرگز ناخوشايندى در خودش و مالش نمی‌بيند و شيطان به او نزديك نمی‌‏شود، و قرآن را فراموش نمی‌كند.
'''پنجم''': در حديثى از [[امام سجاد(ع)]] می‌خوانيم كه پيامبر (ص) فرمود: كسى كه چهار آيه از اول سوره بقره و آيه الكرسى و دو آيه بعد از آن و سه آيه از آخر بقره را بخواند، هرگز ناخوشايندى در خودش و مالش نمی‌بيند و شيطان به او نزديك نمی‌‏شود، و قرآن را فراموش نمی‌كند.


'''ششم''': در بعضى از روايات وارد شده كه آيه‌الكرسى پنجاه كلمه است و در هر كلمه‌‏اى پنجاه بركت است شمارش كلمات آيه نيز نشان می‌دهد كه تا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ‏ پنجاه كلمه است.<ref>تفسير نمونه، ج‏2، ص: ۲۷۶ و ۲۷۷</ref>  
'''ششم''': در بعضى از روايات وارد شده كه آيه‌الكرسى پنجاه كلمه است و در هر كلمه‌‏اى پنجاه بركت است شمارش كلمات آيه نيز نشان می‌دهد كه تا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ‏ پنجاه كلمه است.<ref>تفسير نمونه، ج۲، ص: ۲۷۶ و ۲۷۷.</ref>  


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش