۶۰۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حسین بن علی بن ابیطالب(ع)''' ([[سال ۴ قمری|۴ق]]-[[سال ۶۱ قمری|۶۱]]ق) [[امام]] سوم [[شیعیان]] است. | '''حسین بن علی بن ابیطالب(ع)''' ([[سال ۴ قمری|۴ق]]-[[سال ۶۱ قمری|۶۱]]ق) [[امام]] سوم [[شیعیان]] است. | ||
==جایگاه امام== | ==جایگاه امام== | ||
حسین بن علی(ع) سومین امام [[شیعیان]]، پس از امام علی(ع) و امام حسن(ع) است. | حسین بن علی(ع) سومین امام [[شیعیان]]، پس از امام علی(ع) و امام حسن(ع) است. امام حسین(ع) از جایگاه ویژهای در بین مسلمانان برخوردار است. در منابع شیعه و سنی حسین بن علی(ع) یکی از [[اصحاب کساء]]<ref>نگاه کنید به: کلینی،الکافی، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۲۸۷؛ مسلم، صحیح مسلم، ۱۴۲۳ق، ج۱۵، ص۱۹۰.</ref> و یکی از [[اهل بیت|اهل بیتی]] دانسته شده که [[آیه تطهیر]] درباره آنان نازل شده است.<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، دارصادر، ج۱، ص۳۳۱؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۷۹۹؛ شوکانی، فتح القدیر، عالم الکتب، ج۴، ص۲۷۹.</ref> او به همراه برادرش امام حسن(ع)، مصداق کلمه «ابناءَنا» ( پسرانمان) در [[آیه مباهله]] دانسته شده است.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۱۵ ق، ذیل آیه ۶۱ آل عمران؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۰۵ق، ذیل آیه ۶۱ سوره آل عمران.</ref> منابع معتبر [[اهل سنت]] احادیث فراوانی درباره جایگاه و فضایل حسین بن علی(ع) نقل کردهاند.<ref>مسلم، صحیح مسلم، ۱۴۲۳ق، ج۱۵، ص۱۹۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸، ج۱۰، ص۳۷۶-۴۱۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۷؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۷۹۹</ref> | ||
او شریفترین مردم و سرور قبیله بنیهاشم دانسته شده است؛<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۲۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری،۱۴۱۸، ج۱۰، ص۳۶۳.</ref> بهگونهای که نظرات او بر دیگر بنیهاشم اولویت داشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸، ج۱۰، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> در روایتی از [[پیامبر(ص)]] که برخی منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نقل کردهاند حسین یکی از اسباط معرفی شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۴۲؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۲۷؛ مقریزی، امتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۶، ص۱۹.</ref> سبط در آیات و روایات به معنای [[امام]] و نقیبی است که از طرف [[خداوند]] برگزیده شده و از نسل [[پیامبران]] است.<ref>محمدی ریشهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۷۴-۴۷۷.</ref> | |||
امام حسین(ع) برای مسلمانان به خصوص شیعیان پس از [[واقعه عاشورا|واقعه عاشورای]] سال [[سال ۶۱ هجری|۶۱ق]] شخصیتی حقطلب، شجاع و [[شهادت]] طلب قلمداد شده است.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۱.</ref> مقام او در بین مسلمانان بیشتر برخاسته از جهاد او در راه [[خدا]] و گذشتن از جان و مال و نزدیکان خود عنوان شده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/82145 ایوب، «فضایل امام حسین علیه السلام در احادیث اهل سنت».].</ref> | امام حسین(ع) برای مسلمانان به خصوص شیعیان پس از [[واقعه عاشورا|واقعه عاشورای]] سال [[سال ۶۱ هجری|۶۱ق]] شخصیتی حقطلب، شجاع و [[شهادت]] طلب قلمداد شده است.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۱.</ref> مقام او در بین مسلمانان بیشتر برخاسته از جهاد او در راه [[خدا]] و گذشتن از جان و مال و نزدیکان خود عنوان شده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/82145 ایوب، «فضایل امام حسین علیه السلام در احادیث اهل سنت».].</ref> | ||
خط ۱۲: | خط ۱۰: | ||
ماههای [[ماه محرم|محرم]] و [[صفر]] در فرهنگ شیعه جایگاه ویژهای دارد و بهخصوص در روزهای [[روز تاسوعا|تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] و [[اربعین حسینی]]، مجموعه آیینهای گوناگونی در پاسداشت این مناسبت برپا میشود.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۹.</ref> شیعیان به پیروی از [[امامان(ع)|پیشوایان دینی]]، هنگام نوشیدن آب، از تشنگی امام حسین یاد میکنند و بر او سلام میدهند.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۱؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۵۰۸.</ref> | ماههای [[ماه محرم|محرم]] و [[صفر]] در فرهنگ شیعه جایگاه ویژهای دارد و بهخصوص در روزهای [[روز تاسوعا|تاسوعا]] و [[روز عاشورا|عاشورا]] و [[اربعین حسینی]]، مجموعه آیینهای گوناگونی در پاسداشت این مناسبت برپا میشود.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۹.</ref> شیعیان به پیروی از [[امامان(ع)|پیشوایان دینی]]، هنگام نوشیدن آب، از تشنگی امام حسین یاد میکنند و بر او سلام میدهند.<ref>حاج منوچهری، «حسین(ع)، امام»، ص۶۸۱؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۵۰۸.</ref> | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
حسین | امام حسین(ع) در سوم<ref>ابنالمشهدی، المزار[الکبیر]، ۱۴۱۹ق، ص۳۹۷؛ شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۸۲۶، ۸۲۸؛ سید بن طاوس، اقبال الاعمال، ۱۳۶۷ش، ص۶۸۹-۶۹۰.</ref> یا پنجم شعبان<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷.</ref> سال چهارم هجری قمری در [[مدینه]] به دنیا آمد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۲۴۶؛ دولابی، الذریة الطاهرة، ۱۴۰۷ق، ص۱۰۲، ۱۲۱؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۹۶۲، ج۲، ص۵۵۵؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۲۷.</ref> او از خاندان [[بنیهاشم]] و [[قریش|قبیله قریش]] و نوه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] و از فرزندان امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و برادر کوچکتر امام حسن(ع) بود.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷.</ref> [[حضرت عباس(ع)]]، [[محمد بن حنفیه]] از دیگر برادران، و [[حضرت زینب(س)]] و [[ام کلثوم]] از خواهران او دانسته شدهاند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۲۷.</ref> | ||
در | |||
منابع فریقین در مورد نامگذاریاش آوردهاند که [[پیامبر(ص)]] نام «حسین»<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷؛ احمد ابن حنبل، المسند، دارصادر، ج۱، ص۹۸، ۱۱۸.</ref> را به فرمان [[خداوند]] برای او انتخاب کرد.<ref>ابنشهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۹۷؛ ابنسعد، الطبقات الكبرى، ج۱۰، ص۲۴۴.</ref> نام حسین معادل شَبیر<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۳۹۳؛ زبیدى، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۴.</ref> که نام یکی از پسران [[هارون]] است، دانسته شده است.<ref>ابنعساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۱۷۱.</ref> از ام فضل<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۲۹؛ مقریزی، امتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۲، ص۲۳۷؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، دار الفکر، ج۶، ص۲۳۰.</ref> و همچنین مادر عبدالله بن یقطر<ref>سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۹۳.</ref> به عنوان دایههای امام نام برده شده است. | |||
[[کنیه]] حسین بن علی(ع)، «ابوعبدالله» است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷؛ ابنابیشیبه، المصنَّف، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۶۵؛ ابنقتیبه، المعارف، ۱۹۶۰م، ج۱، ص۲۱۳.</ref> و با القابی چون '''سید شباب أهل الجنة''' (سرور جوانان اهل بهشت) زکیّ، طیّب، وفیّ، سیّد، التابع لمرضاة الله شناخته میشود<ref>ابنابیالثلج، تاریخ الائمه، ۱۴۰۶ق، ص۲۸؛ ابنطلحه شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۰۲ق، ج۲، ص۳۷۴؛ برای فهرستی از القاب امام حسین(ع) نگاه کنید به: ابنشهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۸۶.</ref> [[ثارالله]]، [[قتیل العبرات]]<ref>ابنقولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ق، ص۱۷۶.</ref> و [[سیدالشهداء]]<ref>نگاه کنید به: حِمْیری، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۹۹ـ۱۰۰؛ ابنقولویه، کامل الزیارات، ۱۴۱۷ق، ص۲۱۶ـ۲۱۹؛ شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۹-۵۰.</ref> از القاب دیگری است که در [[زیارتنامه|زیارتنامهها]] برای او ذکر شده است. | |||
===دوران خلفای سهگانه=== | ===دوران خلفای سهگانه=== | ||
۲۵ سال از عمر امام حسین(ع) در دوران [[خلفای سه گانه]] سپری شد، اما از جزئیات زندگی امام سوم [[شیعیان]] در این دوران خبر چندانی در دست نیست که شاید علت آن انزوای سیاسی امام علی(ع) و فرزندانش باشد.<ref>محمدی ریشهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۲۵.</ref> | ۲۵ سال از عمر امام حسین(ع) در دوران [[خلفای سه گانه]] سپری شد، اما از جزئیات زندگی امام سوم [[شیعیان]] در این دوران خبر چندانی در دست نیست که شاید علت آن انزوای سیاسی امام علی(ع) و فرزندانش باشد.<ref>محمدی ریشهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۲۵.</ref> | ||
خط ۲۶۷: | خط ۲۴۳: | ||
:'''مقالات:''' | :'''مقالات:''' | ||
مقالات متعددی درباره شخصیت و زندگی حسین بن علی(ع) نگاشته شده است. بخشی از آنها که پس از فراخوان مقاله گردآوری شده، در دو کتاب «مجموعه مقالات کنگره ملی حماسه حسینی» و «دراسات و بحوث مؤتمر الامام الحسین» به چاپ رسیده است. | مقالات متعددی درباره شخصیت و زندگی حسین بن علی(ع) نگاشته شده است. بخشی از آنها که پس از فراخوان مقاله گردآوری شده، در دو کتاب «مجموعه مقالات کنگره ملی حماسه حسینی» و «دراسات و بحوث مؤتمر الامام الحسین» به چاپ رسیده است. | ||
== جایابی == | |||
در گزارشهای تاریخی شیعه و [[اهل سنت]] آمده است که پیامبر هنگام تولد او گریست و از [[شهادت|شهادتش]] خبر داد.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۲۹؛ مقریزی، امتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۲، ص۲۳۷؛ ابنکثیر، البدایة و النهایة، دار الفکر، ج۶، ص۲۳۰.</ref> | |||
در منابع [[اهل سنت]] آمده است که [[رسول خدا(ص)]] در میان [[اهل بیت]] خود، [[حسنین|حسن و حسین(ع)]] را بیش از بقیه دوست داشت<ref>ترمذی، سنن ترمذی، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۲۳.</ref> و این علاقه چنان بود که گاه با ورود آن دو به [[مسجد]]، خطبهاش را ناتمام میگذاشت، از منبر پایین میآمد و آنان را در آغوش میکشید.<ref>احمد بن حنبل، المسند، بیروت، ج۵، ص۳۵۴؛ ترمذی، سنن ترمذی، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۲۲؛ ابنحبان، صحیح، ۱۹۹۳م، ج۱۳، ص۴۰۲؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از پیامبر نقل شده است که محبت به این دو مرا از محبت به هر کس دیگری بازداشته است.<ref>ابن قولویه قمى، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ق، ص۵۰.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == |
ویرایش