trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
== جایگاه و ویژگیها == | == جایگاه و ویژگیها == | ||
کتاب عدل الهی یکی از ارزشمندترین | کتاب عدل الهی یکی از ارزشمندترین تألیفات اسلامی معاصر برشمرده شده است.<ref>رضایی، مهین، تئودیسه و عدل الاهی: مقایسهای بین آراء لایب نیتس و شهید مطهری، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی، ۱۳۸۰ش، ص</ref> برخی محققان این کتاب را مهمترین اثر فلسفی در زمینهٔ عدل الهی در تمدن اسلامی بهشمار بردهاند.<ref>نصری، عبدالله، حاصل عمر: سیری در اندیشههای استاد مطهری، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۳ش، ج </ref> | ||
نویسندهٔ کتاب، مرتضی مطهری (۱۲۹۸-۱۳۵۸ش) مشهور به استاد شهید، از مشهورترین و سرآمدترین متفکران اسلامی در ایران معاصر است. آثار متعدد او در رشتههای مختلف علوم اسلامی از پرخوانندهترین آثار اسلامی بهشمار میرود. توجه به مسائل روز و تلاش برای پاسخگویی به آنها در پرتو فهمی و صورتبندی نو از معارف و اندیشههای اسلامی از مهمترین خصوصیات آثار اوست.<ref>دربارهٔ او ن.ک: گروه نویسندگان، سیری در زندگی استاد مطهری، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۶.</ref> | |||
کتاب عدل الهی حاوی بحثی جامع دربارهٔ عدالت خدا در نظمبخشی به جهان خلقت و تعیین پاداش و عقاب اعمال انسانی است. محور این کتاب مسئلهٔ شر است که مطهری مدعی یافتن راه حل آن است. مطهری معتقد است که صورتبندی او از راه حل مسئلهٔ شر در تقابل با صورتبندی فیلسوفان غربی است، که از نظر او، از حل این مسئله عاجز بودهاند.<ref>هوور، «راه حل مرتضی مطهری برای مسئلهٔ شر»، ترجمهٔ ابوالفضل ایمانیراغب، دوفصلنامهٔ مطهرپژوهی، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۳ش، ص ۵۹.</ref> | کتاب عدل الهی حاوی بحثی جامع دربارهٔ عدالت خدا در نظمبخشی به جهان خلقت و تعیین پاداش و عقاب اعمال انسانی است. محور این کتاب مسئلهٔ شر است که مطهری مدعی یافتن راه حل آن است. مطهری معتقد است که صورتبندی او از راه حل مسئلهٔ شر در تقابل با صورتبندی فیلسوفان غربی است، که از نظر او، از حل این مسئله عاجز بودهاند.<ref>هوور، «راه حل مرتضی مطهری برای مسئلهٔ شر»، ترجمهٔ ابوالفضل ایمانیراغب، دوفصلنامهٔ مطهرپژوهی، ش ۱۰، تابستان ۱۳۹۳ش، ص ۵۹.</ref> | ||
خط ۲۴: | خط ۲۶: | ||
مطهری سرمنشأ توجه علمی و عملی به موضوع عدل در چهرههای گوناگون عدل تکوینی، عدل تشریعی، عدل اخلاقی و عدل اجتماعی در میان مسلمانان را طرح این موضوع در قرآن و توجه به آن قلمداد میکند.<ref>مطهری، مرتضی، عدل الهی، تهران، ص ۳۴-۳۵.</ref> او تأکید میکند که مباحث خود را دربارهٔ موضوع عدل در این کتاب را همهجانبه و قرآنپسند نمیداند؛ هرچند محتمل میداند که این بحث را از نظر عدل تکوینی و الهی، که یکی از مسائل مطروحه در قرآن در زمینهٔ عدل است، تا حدی به صورت تازه و با دیدی نو ارائه کرده است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۴۰-۴۱.</ref> | مطهری سرمنشأ توجه علمی و عملی به موضوع عدل در چهرههای گوناگون عدل تکوینی، عدل تشریعی، عدل اخلاقی و عدل اجتماعی در میان مسلمانان را طرح این موضوع در قرآن و توجه به آن قلمداد میکند.<ref>مطهری، مرتضی، عدل الهی، تهران، ص ۳۴-۳۵.</ref> او تأکید میکند که مباحث خود را دربارهٔ موضوع عدل در این کتاب را همهجانبه و قرآنپسند نمیداند؛ هرچند محتمل میداند که این بحث را از نظر عدل تکوینی و الهی، که یکی از مسائل مطروحه در قرآن در زمینهٔ عدل است، تا حدی به صورت تازه و با دیدی نو ارائه کرده است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۴۰-۴۱.</ref> | ||
مباحث طرحشده در این کتاب هم جنبهٔ عقلی دارد و هم جنبهٔ نقلی. مباحث نقلی کتاب متکی به آیات قرآن، روایات معصومان(ع) و برخی مباحث تاریخی است. مطهری دربارهٔ جنبهٔ عقلی مباحث خود عنوان میکند که طرح این مباحث به دو شیوه ممکن بوده است؛ شیوهٔ متکلمان و شیوهٔ حکما. او اذعان میکند که شیوهٔ او در طرح مباحث عقلی دربارهٔ عدل الهی شیوهٔ حکما خواهد بود؛ چه اینکه شیوهٔ استدلالی متکلمان در اینگونه مباحث را صحیح نمیداند و روش حکما را صحیح و متقن میشمرد.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۱۶-۱۷.</ref> رویکرد حکیمانهٔ مطهری در تحلیل عدل | مباحث طرحشده در این کتاب هم جنبهٔ عقلی دارد و هم جنبهٔ نقلی. مباحث نقلی کتاب متکی به آیات قرآن، روایات معصومان(ع) و برخی مباحث تاریخی است. مطهری دربارهٔ جنبهٔ عقلی مباحث خود عنوان میکند که طرح این مباحث به دو شیوه ممکن بوده است؛ شیوهٔ متکلمان و شیوهٔ حکما. او اذعان میکند که شیوهٔ او در طرح مباحث عقلی دربارهٔ عدل الهی شیوهٔ حکما خواهد بود؛ چه اینکه شیوهٔ استدلالی متکلمان در اینگونه مباحث را صحیح نمیداند و روش حکما را صحیح و متقن میشمرد.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۱۶-۱۷.</ref> رویکرد حکیمانهٔ مطهری در تحلیل عدل الهی رویکردی نوافلاطونی بنابر تفسیر حکمای اسلامی چون ابنسینا و ملاصدرا است.<ref>هوور، «راه حل مرتضی مطهری برای مسئلهٔ شر»، ص ۶۰.</ref> | ||
== انگیزهٔ نگارش == | == انگیزهٔ نگارش == | ||
مرتضی مطهری انگیزهٔ خود از نگارش کتاب عدل الهی را پاسخ به سؤالات و شبهات فراوان حول این موضوع قلمداد کرده است. مطهری عصر حاضر را از نظر دینی و مذهبی، مخصوصاً برای طبقهٔ جوان، عصر اضطراب، دودلی و بحران بهشمار برده و مقتضای چنین عصری را ایجاد سلسلهتردیدها و سؤالها دربارهٔ موضوعات مختلف دینی دانسته است. مطهری تنها هدف خود از نگارش کتابهای متعدد در موضوعات مختلف را حل مشکلات پیشآمده و پاسخگویی به سؤالات مطرحشده در زمینهٔ مسائل اسلامی در عصر حاضر خوانده است. او نگارش کتابی دربارهٔ عدل الهی را نیز در همین راستا قلمداد کرده و کتاب خود را پاسخی عمومی به سؤالات خصوصی فراوان اقشار مختلف، بهخصوص جوانان، راجع به این موضوع و مباحث حول آن تلقی میکند.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۱۳-۱۶.</ref> | مرتضی مطهری انگیزهٔ خود از نگارش کتاب عدل الهی را پاسخ به سؤالات و شبهات فراوان حول این موضوع قلمداد کرده است. مطهری عصر حاضر را از نظر دینی و مذهبی، مخصوصاً برای طبقهٔ جوان، عصر اضطراب، دودلی و بحران بهشمار برده و مقتضای چنین عصری را ایجاد سلسلهتردیدها و سؤالها دربارهٔ موضوعات مختلف دینی دانسته است. مطهری تنها هدف خود از نگارش کتابهای متعدد در موضوعات مختلف را حل مشکلات پیشآمده و پاسخگویی به سؤالات مطرحشده در زمینهٔ مسائل اسلامی در عصر حاضر خوانده است. او نگارش کتابی دربارهٔ عدل الهی را نیز در همین راستا قلمداد کرده و کتاب خود را پاسخی عمومی به سؤالات خصوصی فراوان اقشار مختلف، بهخصوص جوانان، راجع به این موضوع و مباحث حول آن تلقی میکند.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۱۳-۱۶.</ref> |