معنای آخوند و روحانی: تفاوت میان نسخه‌ها

طلبه اصطلاح دیگری است که روحانیت با آن نامیده می‌شود؛ هرچند در معنای لغوی به معنای طالب است و معنای گسترده‌ای را در برمی‌گیرد که شامل طالبان علوم و غیر آن می‌گردد؛ اما در خصوص طلاب علوم دینی به کار برده می‌شود و به اصطلاح عَلَم برای آنان است و در بسیاری موارد نیز با پسوند و قید «علوم حوزوی» یا «علوم دینی» آورده می‌شود البته این اصطلاح بیشتر در مورد محصلین سطوح اولیه حوزه استفاده می‌شود.  

طلبه به معنای خواهندگان، دانش‌پژوهان، طالبان علم در فارسی هریک از دانشجویان علوم دینی را طلبه می‌گویند. تا نیمه قرن چهاردهم هجری، طلبه وارد مکتب خانه‌ها می‌شد و پس از آشنایی با حروف الفبا به فرا گرفتن قرآن کریم می‌پرداخت و پس از آشنایی مختصری با مقدمات صرف و نحو و غیره به حوزه داخل می‌گردید. امروزه با گشایش مدارس جدید و انقراض مکتب‌خانه‌ها، دانش آموزان پس از تکمیل دوره راهنمایی یا متوسطه پس از امتحانات ورودی و گزینش و مصاحبه وارد حوزه می‌گردند.<ref>دائره المعارف تشیع، زیر نظر احمد صدر، حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاء الدین خرمشاهی، تهران: نشر شهید سعید محبی، ۱۳۸۳، ج۱۰، ص۵۱۲-۵۱۳</ref>

روحانی واژه دیگری است که به محصلین، مدرسین و محققین علوم دینی در حوزه‌های علمیه گفته می‌شود. روحانی در لغت به معنای «دانشمند دینی، پیشوای مذهبی»<ref>معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، تهران: امیر کبیر، ۱۳۷۶، ج۲، ص۱۶۸۴</ref> آمده است.

روحانیت نهادی است که طلاب آن در حوزه‌های علمیه به تحصیل، تدریس و تهذیب و پس از ملّبس شدن به کسوت روحانیت به تبلیغ و ارشاد مردم، جهت تحقق عینی دین می‌پردازند. البته هر مسلمانی، مسئولیت شناخت و تبلیغ اسلام و عمل به آن را دارد ولی نظریه پردازی تخصصی به ویژه در هنگام برخورد نصوص دینی با چالش‌های معاصر، بر عهده متخصصان و عالمان روحانی و دین شناس است.<ref>خسرو پناه، عبد الحسین، جریان شناسی فکری ایران معاصر، قم: مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی، ۱۳۸۸، ص۴</ref>

امروز می‌گویند روحانیون، روحانیت، جامعه روحانیت... وقتی می‌گوییم روحانیت، یعنی علمای صاحب علم و تقوا که توانایی الگو بودن برای جامعه داشته باشند، الگو در اندیشه خالص اصیل اسلامی و الگو در عمل اسلامی.<ref>حسینی بهشتی، محمد، ولایت، رهبری، روحانیت، تهران: بنیاد نشر آثارو اندیشه‌های شهید آیت الله دکتر بهشتی، ۱۳۸۳، ص۳۴۰</ref>