دعای قاموس: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
'''دعای قاموس''' که '''قاموس القدرة''' و '''سیفی صغیر''' نیز خوانده می‌شود، دعایی است با محتوای عرفانی و منسوب به [[امام علی(ع)]].     
'''دعای قاموس''' که '''قاموس القدرة''' و '''سیفی صغیر''' نیز خوانده می‌شود، دعایی است با محتوای عرفانی و منسوب به [[امام علی(ع)]].     


خواسته اصلی دعاکننده در این دعا عزت و قوت مادی و معنوی با تکیه بر حمایت و قدرت الهی است. در این دعا حفاظتِ دعاکننده از شر دشمنان و حسودان در پناه لطف الهی درخواست گردیده است. این دعا با توجه به مضامینی که دارد مورد توجه عالمان علوم غریبه قرار گرفته است. البته سند این دعا را ضعیف دانسته‌اند.     
خواسته اصلیِ دعاکننده در این دعا عزت و قوت مادی و معنوی با تکیه بر حمایت و قدرت الهی است. در این دعا حفاظتِ دعاکننده از شر دشمنان و حسودان در پناه لطف الهی درخواست گردیده است. این دعا با توجه به مضامینی که دارد مورد توجه عالمان علوم غریبه قرار گرفته است. برخی سند این دعا را ضعیف دانسته‌اند.     


== معرفی  ==
== معرفی  ==
دعای سیفی صغیر یا قاموس اولین بار در کتاب [[صحیفه ثانیه علویه]] محدث نوری آمده است. [[محدث نوری]] در مقدمه این دعا اشاره می‌کند که این دعا را در مجامع متعدد روایی، که بعضی با ارزش و عتیق بوده‌اند، دیده است. او از اشتهار متن دعا نیز خبر می‌دهد و این اشتهار را کمتر از اشتهار [[مناجات خمس عشر]] نقل شده از [[امام سجاد(ع)]] نمی‌داند. محدث نوری با وجود این دو شاخص متذکر می‌شود که این دعا را در مآخذ قابل اعتماد ندیده است. این موضوع موجب شده است که او فقط اصل این دعا را در کتاب خود بیاورد. محدث نوری این کار را از باب [[تسامح در ادله سنن]] و به تأسی از علمای اعلامی که این دعا را در آثار خود نقل می‌کرده‌اند بر می‌شمرد.<ref>سماهیجی، عبدالله بن صالح و میرزا حسین نوری طبرسی، ترجمهٔ صحیفهٔ علویه، ترجمهٔ سیدهاشم رسولی محلاتی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۳، ص ۷۳۸.</ref> [[شیخ عباس قمی]]، محدث بزرگ متأخر شیعه و شاگرد محدث نوری، نیز در کتاب دعای مشهور خود [[مفاتیح الجنان]] این دعا را آورده است. او توضیحات استاد خود را عیناً در مقدمه این دعا نقل کرده و با این کار نظر محدث نوری درباره این دعا را تأیید کرده است.<ref>عباس بن محمدرضا قمی، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ص ۱۰۶-۱۰۷.</ref>  
دعای سیفی صغیر یا قاموس دعای کوتاهی منسوب به امام علی(ع) است. این دعا با جمله {{متن عربی|رَبِّ أَدْخِلْنِى فِى لُجَّةِ بَحْرِ أَحَدِيَّتِكَ|ترجمه=پروردگارا مرا در ژرفای دریای یگانگی‌ خود وارد ساز}} آغاز می‌شود و با [[صلوات]] بر پیامبر(ص) و خاندان او پایان می‌یابد.<ref>عباس بن محمدرضا قمی، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ص ۱۰۷.</ref>


[[محمد سند|محمد سَنَد]]، فقیه معاصر شیعه و متخصص [[رجال]] و [[درایه]] حدیث، درباره جایگاه سندی دعای قاموس بر اهمیت و لزوم استناد دعا به معصومین(ع) به دلیل [[عصمت]] و اطلاع آنان بر حقایق امور تأکید می‌کند. او با اتکا به [[قاعده من بلغ]] توسل به متون دعایی که به لحاظ سندی قابل استناد به معصوم(ع) نیستند را ممکن می‌داند. از نظر او دعای قاموس هم شامل این قاعده است.<ref>محمد السند، منهج التکامل الروحی، بیروت، دارالمهجة البیضاء، ص ۲۰۲-۲۰۳.</ref>   
دعای قاموس یا سیفی صغیر اولین بار در کتاب [[صحیفه ثانیه علویه]] تألیف محدث نوری (وفات ۱۳۲۰ق) آمده است. [[محدث نوری]] در مقدمه این دعا اشاره کرده که این دعا را در منابع متعدد روایی دیده است. او از مشهور بودن متن دعا نیز خبر داده و این شهرت را کمتر از شهرت [[مناجات خمس عشر|دعای مناجات خمس عشر]] نقل شده از [[امام سجاد(ع)]] نمی‌داند. البته محدث نوری متذکر شده که این دعا را در منابع قابل اعتماد ندیده و نقل اصل این دعا در کتابش را از باب [[تسامح در ادله سنن]] و با تأسی از علمای اعلامی دانسته است.<ref>سماهیجی، عبدالله بن صالح و میرزا حسین نوری طبرسی، ترجمهٔ صحیفهٔ علویه، ترجمهٔ سیدهاشم رسولی محلاتی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۳، ص ۷۳۸.</ref>
 
[[شیخ عباس قمی]]، محدث بزرگ متأخر شیعه و شاگرد محدث نوری، نیز در کتاب دعای مشهور خود [[مفاتیح الجنان]] این دعا را آورده است. او توضیحات استاد خود را عیناً در مقدمه این دعا نقل کرده و با این کار نظر محدث نوری درباره این دعا را تأیید کرده است.<ref>عباس بن محمدرضا قمی، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ص ۱۰۶-۱۰۷.</ref>
 
[[محمد سند|محمد سَنَد]]، فقیه معاصر شیعه و متخصص [[رجال]] و [[درایه]] حدیث، درباره جایگاه سندی دعای قاموس بر اهمیت و لزوم استناد دعا به معصومین(ع) به دلیل [[عصمت]] و اطلاع آنان بر حقایق امور تأکید می‌کند. او براساس [[قاعده من بلغ|قاعده مَن بَلَغ]] توسل به دعایی که به لحاظ سندی قابل استناد به معصوم(ع) نیستند را ممکن می‌داند. از نظر او دعای قاموس هم شامل این قاعده است.<ref>محمد السند، منهج التکامل الروحی، بیروت، دارالمهجة البیضاء، ص ۲۰۲-۲۰۳.</ref>   


== محتوا و مضامین ==
== محتوا و مضامین ==
دعای سیفی صغیر یا قاموس دعای کوتاهی است. این دعا با جمله {{متن عربی|ربِّ اَدْخلنی فی لُجَّةِ اَحَدِیَّتِک|ترجمه=پروردگارا مرا در ژرفای دریای یگانگی‌ خود وارد ساز}} آغاز می‌شود و با [[صلوات]] بر پیامبر(ص) و خاندان او پایان می‌یابد.<ref>عباس بن محمدرضا قمی، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ص ۱۰۷.</ref> متن دعا حاوی مضامین توحیدی در قالب عباراتی فخیم و پیچیده است که شباهت به برخی دیگر از دعاهای امام علی(ع) از جمله [[دعای صباح]] دارد. این موضوع باعث توجه و علاقه برخی عرفای شیعه معاصر به این دعا شده است. [[سید محمدحسین حسینی طهرانی]]، از علما و عرفای معاصر، این دعا را دارای مضامین عالی توحیدی می‌داند. او معتقد است که عظمت مقام عبودیت امیرالمؤمنین(ع) در این دعا ظهور و بروز دارد.<ref>سید محمدصادق حسینی طهرانی، نور مجرد (یادنامه آیت الله سید محمدحسین حسینی طهرانی)، مشهد، انتشارات علامه طباطبایی، ج ۲، ص ۳۶۰.</ref>     
دعای قاموس حاوی مضامین توحیدی در قالب عباراتی پیچیده است که شباهت به برخی دیگر از دعاهای امام علی(ع) از جمله [[دعای صباح]] دارد. این موضوع باعث توجه و علاقه برخی عارفان شیعه معاصر به این دعا شده است. [[سید محمدحسین حسینی طهرانی]]، از علما و عرفای معاصر، این دعا را دارای مضامین عالی توحیدی می‌داند. او معتقد است که عظمت مقام عبودیت امام علی(ع) در این دعا ظهور و بروز دارد.<ref>سید محمدصادق حسینی طهرانی، نور مجرد (یادنامه آیت الله سید محمدحسین حسینی طهرانی)، مشهد، انتشارات علامه طباطبایی، ج ۲، ص ۳۶۰.</ref>     


محدث نوری از توجه «ارباب الطلسمات و التسخیرات» (افرادی که به [[علوم غریبه]] می‌پردازند) به این دعا به دلیل مضامین خاص آن خبر داده است. توجهی که از خلال شروح غریبی که بر این دعا نوشته‌اند مشخص می‌شود. او افزوده است که این افراد برای این دعا آثار عجیبی برشمرده‌اند. محدث نوری از نقل این شروح و آثار به دلیل عدم اعتماد به این مطالب خودداری کرده است.<ref>سماهیجی و نوری طبرسی، ترجمهٔ صحیفهٔ علویه، ص ۷۳۸.</ref>
محدث نوری از توجه «ارباب الطِلِسمات و التَسخیرات» (افرادی که به [[علوم غریبه]] می‌پردازند) به این دعا به دلیل مضامین خاص آن خبر داده است. توجه طرفداران علوم غریبه به این دعا بوسیله شرح‌هایی که بر این دعا نوشته‌اند، مشخص شده است. محدث نوری افزوده که این افراد برای این دعا آثار عجیبی برشمرده‌اند. محدث نوری از نقل این شروح و آثار به دلیل عدم اعتماد به این مطالب خودداری کرده است.<ref>سماهیجی و نوری طبرسی، ترجمهٔ صحیفهٔ علویه، ص ۷۳۸.</ref>
==متن دعا==
==متن دعا==
{{نقل قول دوقلو تاشو
{{نقل قول دوقلو تاشو
۱۱٬۹۱۳

ویرایش