اسلام در نگاه گلدزیهر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
* تحقیقات اسلامی، کتابی که ضمن آن تحقیقات مفصل گلدزیهر دربارهٔ دانش حدیث اسلامی ارائه شده است.<ref>بدوی، فرهنگ کامل خاورشناسان، ص ۳۳۳.</ref>
* تحقیقات اسلامی، کتابی که ضمن آن تحقیقات مفصل گلدزیهر دربارهٔ دانش حدیث اسلامی ارائه شده است.<ref>بدوی، فرهنگ کامل خاورشناسان، ص ۳۳۳.</ref>
* اسلام و دین پارسی، پژوهشی که در سال ۱۹۰۰م در اولین کنفرانس بین‌المللی ادیان ارائه شد و ضمن مجلد ۴۳ مجلهٔ تاریخ ادیان به‌چاپ رسید. در این پژوهش برای اولین بار، تأثیر دین بر دولت [[ساسانیان]] در اسلام اولیه مورد پژوهش قرار گرفته است.<ref>بدوی، فرهنگ کامل خاورشناسان، ص ۳۳۴.</ref>  
* اسلام و دین پارسی، پژوهشی که در سال ۱۹۰۰م در اولین کنفرانس بین‌المللی ادیان ارائه شد و ضمن مجلد ۴۳ مجلهٔ تاریخ ادیان به‌چاپ رسید. در این پژوهش برای اولین بار، تأثیر دین بر دولت [[ساسانیان]] در اسلام اولیه مورد پژوهش قرار گرفته است.<ref>بدوی، فرهنگ کامل خاورشناسان، ص ۳۳۴.</ref>  
همچنین،گلدزیهر متن چند اثر اسلامی را همراه با مقدمات و تحقیقات خود به‌چاپ رساند. از جمله، کتاب المعمرین [[ابی‌حاتم سجستانی]]، التوحید [[محمد بن تومرت]] و قسمت‌هایی از کتاب المستظهری [[ابوحامد غزالی]].  
همچنین،گلدزیهر متن چند اثر اسلامی را همراه با مقدمات و تحقیقات خود به‌چاپ رساند. از جمله، کتاب المعمرین [[ابی‌حاتم سجستانی]]، التوحید [[محمد بن تومرت]] و قسمت‌هایی از کتاب المستظهری [[ابوحامد غزالی]].<ref>العقیقی، المستشرقون، ج ۳، ص ۴۱-۴۲.</ref>


== آراء گلدزیهر دربارهٔ اسلام ==
== آراء گلدزیهر دربارهٔ اسلام ==
جهت‌گیری‌های اساسی گلدزیهر دربارهٔ [[اسلام]] در موراد زیر صورت‌بندی شده است:  
جهت‌گیری‌های اساسی گلدزیهر دربارهٔ [[اسلام]] در موراد زیر صورت‌بندی شده است:  


* اسلام رسالتی جاویدان ندارد چون پیامبر آن از سرنوشت آن اطلاعی نداشته است. به همین دلیل، قواعدی که برای این دین، از نظر عقیدتی و عملی، وضع کرد مناسب وضعیت تاریخی که دین اسلام بعداً از نظر رشد و گسترش پیدا کرد را نبود و فقط پاسخ‌گوی فضای تاریخی [[جزیرة‌العرب]] بود.
* اسلام رسالتی جاویدان ندارد چون پیامبر آن از سرنوشت آن اطلاعی نداشته است. به همین دلیل، قواعدی که برای این دین، از نظر عقیدتی و عملی، وضع کرد مناسب وضعیت تاریخی که دین اسلام بعداً از نظر رشد و گسترش پیدا کرد را نبود و فقط پاسخ‌گوی فضای تاریخی [[جزیرة‌العرب]] بود.<ref>گلدزیهر، ایگناس، درس‌هایی دربارهٔ اسلام، ترجمهٔ علی‌نقی منزوی، تهران، انتشارات کمانگیر، ۱۳۵۷، ص ۷۳-۷۵.</ref>
* [[تمدن اسلامی]] بیش از آنکه متکی به اندیشه‌های اسلامی و قرآنی باشد متکی به اندیشه‌های هلنیستی (یونانی‌مآب) است. این اندیشه‌ها با افکار و نظریات سیاسی در [[ایران باستان]] و آرای فلسفی هندی و نوافلاطونی آمیخته و ارائه شده است.   
* [[تمدن اسلامی]] بیش از آنکه متکی به اندیشه‌های اسلامی و قرآنی باشد متکی به اندیشه‌های هلنیستی (یونانی‌مآب) است. این اندیشه‌ها با افکار و نظریات سیاسی در [[ایران باستان]] و آرای فلسفی هندی و نوافلاطونی آمیخته و ارائه شده است.   
* آنچه پیامبر اسلام(ص) عرضه کرده گلچینی از اطلاعات و عقاید مذهبی نیست که او آنها را فراگرفته باشد، بلکه او این اطلاعات را در برخورد با شخصیت های یهودی و مسیحی و جز آنها به دست آورده و تحت تأثیر آنها قرار گرفته و حاصل این عقاید را [[وحی]] الهی پنداشته است.
* مطلب تازه و نویی در دعوت اسلامی وجود ندارد و عقاید توحیدی و احکام فقهی اسلامی برگرفته از کلام و فقه یهودی است. آنچه پیامبر اسلام(ص) عرضه کرده گلچینی از اطلاعات و عقاید مذهبی نیست که او آنها را فراگرفته باشد، بلکه او این اطلاعات را در برخورد با شخصیت های یهودی و مسیحی و جز آنها به دست آورده و تحت تأثیر آنها قرار گرفته و حاصل این عقاید را [[وحی]] الهی پنداشته است.
* مطلب تازه و نویی در دعوت اسلامی وجود ندارد و عقاید توحیدی و احکام فقهی اسلامی برگرفته از کلام و فقه یهودی است.
* اسلام توانایی ارائهٔ الگویی اخلاقی و نمونهٔ والای انسان اسلامی را برای تأسی مسلمانان به آن ندارد. پیامبر اسلام(ص) خود چنین صفاتی را در خود نمی‌دید. او به ضعف و عیوب خود معترف بود و برای خود قائل به [[عصمت]] و قداست نبود. از آنجا که [[معجزه]] را هم حاصل قداست می‌دانست، خود را از ارائهٔ معجزه معاف می‌پنداشت. این تفاسیر کلامی و عرفانی از متن دینی و تاریخ رسالت بود که به پیامبر اسلام‌(ص) قداست و عصمت عطا کرد.<ref>گلدزیهر، درس‌هایی دربارهٔ اسلام، ص ۳۲. </ref>
* اسلام توانایی ارائهٔ الگویی اخلاقی و نمونهٔ والای انسان اسلامی را برای تأسی مسلمانان به آن ندارد. پیامبر اسلام(ص) خود چنین صفاتی را در خود نمی‌دید. او به ضعف و عیوب خود معترف بود و برای خود قائل به [[عصمت]] و قداست نبود. از آنجا که [[معجزه]] را هم حاصل قداست می‌دانست، خود را از ارائهٔ معجزه معاف می‌پنداشت. این تفاسیر کلامی و عرفانی از متن دینی و تاریخ رسالت بود که به پیامبر اسلام‌(ص) قداست و عصمت عطا کرد.
*عقیدهٔ [[مهدویت]] در اسلام برگرفته از عقاید یهودی و مسیحی در این زمینه است. روایاتی که در متون اسلامی دربارهٔ مهدویت آمده است جعلی است.<ref>جولتسیهر، اجناس، العقیدة و الشریعة فی الاسلام، محمد یوسف موسی، عبدالعزیز عبدالحق و علی حسن عبدالقادر، قاهره، المرکز القومی للترجمه، ۲۰۱۳م، ص ۲۱۸.</ref>
*عقیدهٔ [[مهدویت]] در اسلام برگرفته از عقاید یهودی و مسیحی در این زمینه است. روایاتی که در متون اسلامی دربارهٔ مهدویت آمده است جعلی است.
*آنچه که در میان مسلمانان از وحدت نظر دربارهٔ [[قرآن]] به نظر می‌رسد با نگاهی دقیق و عمیق به تشتتی غیرقابل وحدت تبدیل می‌شود. مسلمانان دربارهٔ هیچ یک از موضوعات مربوط به قرآن، از نحوهٔ نزول تا تفسیر آن، وحدت نظر ندارند و هر یک عقاید خود را در این متن دینی جست‌و‌جو می‌کنند.<ref>گلدزیهر، گرایش‌های تفسیری در میان مسلمانان، ص ۲۹-۳۰.</ref>
*آنچه که در میان مسلمانان از وحدت نظر دربارهٔ [[قرآن]] به نظر می‌رسد با نگاهی دقیق و عمیق به تشتتی غیرقابل وحدت تبدیل می‌شود. مسلمانان دربارهٔ هیچ یک از موضوعات مربوط به قرآن، از نحوهٔ نزول تا تفسیر آن، وحدت نظر ندارند و هر یک عقاید خود را در این متن دینی جست‌و‌جو می‌کنند.
*در میان مذاهب اسلامی، [[شیعیان]] اولین گروه هستند که دست به تفسیر فرقه‌ای از قرآن می‌زنند. شیعیان اهداف سیاسی و فرقه‌ای خود را از این راه تأمین می‌کنند. روش تفسیر رمزی و مجازی از قرآن حاصل تلاش شیعیان است.
*در میان مذاهب اسلامی، [[شیعیان]] اولین گروه هستند که دست به تفسیر فرقه‌ای از قرآن می‌زنند. شیعیان اهداف سیاسی و فرقه‌ای خود را از این راه تأمین می‌کنند. روش تفسیر رمزی و مجازی از قرآن حاصل تلاش شیعیان است.
*شیعیان معتقد به [[تحریف قرآن]] هستند و [[مصحف عثمان]] را تا جایی قبول دارد که مطابق با آرای سیاسی آنان باشد.
*شیعیان معتقد به [[تحریف قرآن]] هستند و [[مصحف عثمان]] را تا جایی قبول دارد که مطابق با آرای سیاسی آنان باشد.
*در حدیث اسلامی تلاش‌های شخصی و خاص امت اسلامی تجلی یافته است. حدیث اسلامی تجلی‌گاه عقاید سیاسی گروه‌های مختلف اسلامی است. همچنین، معارف ادیان دیگر از [[مسیحیت]] تا [[یهودیت]] و اندیشه‌های فلسفی سایر ملل به عنوان روایات اسلامی نشر شده است.
*در حدیث اسلامی تلاش‌های شخصی و خاص امت اسلامی تجلی یافته است. حدیث اسلامی تجلی‌گاه عقاید سیاسی گروه‌های مختلف اسلامی است. همچنین، معارف ادیان دیگر از [[مسیحیت]] تا [[یهودیت]] و اندیشه‌های فلسفی سایر ملل به عنوان روایات اسلامی نشر شده است.
== نقد آراء گلدزیهر ==
== نقد آراء گلدزیهر ==
ترجمه و انتشار آراء اسلام‌پژوهی گلدزیهر در جهان اسلام با واکنش انتقادی و منفی مسلمانان همراه شد؛ به طوری که در مجموع، گلدزیهر در جهان اسلام تبدیل به شخصیتی نامحبوب شد.<ref>بهاءالدین خرمشاهی، دانشنامهٔ قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، انتشارات ناهید و انتشارات دوستان، ۱۳۸۱، ج ۲، ص ۱۹۲۰-۱۹۲۱.</ref> بسیاری از عالمان اسلامی بر وجوه مختلف اندیشه‌های اسلام‌شناسانهٔ گلدزیهر نقد نوشتند. 
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش