سؤال از ماهی کرکره در جنگ صفین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
در منابع روایی شیعه، از جمله در بحار الانوار، روایتی در باب معجزات ائمه(ع) نقل شده که بر اساس آن امام علی(ع) در جریان جنگ صفین قنبر غلام خود را می فرستد تا از جمجمهٔ جُلَندی بن کِرکِر، فردی که سه هزار سال قبل از دنیا رفته بود، مسیر را بپرسد و جمجمه در جواب می گوید که علی(ع) بهتر از من راه عبور را می داند.
در منابع روایی شیعه، از جمله در بحار الانوار، روایتی در باب معجزات ائمه(ع) نقل شده که بر اساس آن امام علی(ع) در جریان جنگ صفین قنبر غلام خود را می فرستد تا از جمجمهٔ جُلَندی بن کِرکِر، فردی که سه هزار سال قبل از دنیا رفته بود، مسیر را بپرسد و جمجمه در جواب می گوید که علی(ع) بهتر از من راه عبور را می داند.


قدیمی ترین منبعی که این روایت در آن نقل شده است کتاب مناقب آل ابی طالب ابن شهر آشوب مازندرانی (متوفای ۵۸۸ق) است. ابن شهرآشوب در ابتدای نقل خود این روایت را به غلات منسوب می کند. در برخی دیگر از منابعی هم که بعداً این روایت را نقل کرده اند به اینکه این روایت منسوب به غلات است اشاره شده است.<ref>'''برای نمونه ن.ک: البحرانی، السید هاشم، مدینة معاجز الأئمة الاثنی عشر و دلائل الحُجَج علی البشر، قم، مؤسسة المعارف الإسلامية، ۱۴۱۳ق، ج ۱، ص ۲۵۴-۲۵۵.'''</ref>  
قدیمی ترین منبعی که این روایت در آن نقل شده است کتاب مناقب آل ابی طالب ابن شهر آشوب مازندرانی (متوفای ۵۸۸ق) است. ابن شهرآشوب در ابتدای نقل خود این روایت را به غلات منسوب می کند. در برخی دیگر از منابعی هم که بعداً این روایت را نقل کرده اند به اینکه این روایت منسوب به غلات است اشاره شده است.<ref>برای نمونه ن.ک: البحرانی، السید هاشم، مدینة معاجز الأئمة الاثنی عشر و دلائل الحُجَج علی البشر، قم، مؤسسة المعارف الإسلامية، ۱۴۱۳ق، ج ۱، ص ۲۵۴-۲۵۵.</ref> در سایر منابعی که این نقل در آنها آمده و به غلات نسبت داده نشده است روایت به صورت مرفوع از عمار بن یاسر نقل شده است.<ref>برای نمونه ن.ک: ابن‌شاذان القمی، شاذان بن جبرائیل، الفضائل، قم: منشورات الرضی، ۱۳۶۳، ص ۱۴۰.</ref>


در سایر منابعی که این نقل در آنها آمده و به غلات نسبت داده نشده است روایت به صورت مرفوع از عمار بن یاسر نقل شده است.<ref>برای نمونه ن.ک: ابن‌شاذان القمی، شاذان بن جبرائیل، الفضائل، قم: منشورات الرضی، ۱۳۶۳، ص ۱۴۰.</ref>
در بحار الانوار روایتی دیگر نزدیک به روایت جمجمه آمده است. در این روایت پرسش امام علی‌(ع) از ماهی‌ای به نام میمونه انجام شده است.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۱، ص۲۱۱.</ref> در این روایات نامی از نصیر و ماهی کرکرة و نیز خبری از جزئیات دیگر همچون قتل نصیر و اخراج او از اردوگاه نیست. بنابراین فردی به نام نصیر بن هلال وجود خارجی ندارد و در این داستان بین او و محمد بن نصیر نمیری مؤسس فرقه نصیریه که در زمان امام حسن عسکری(ع) می‌زیسته<ref>علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، تصحیح محمدصادق بحرالعلوم، دارالذخائر، نجف، چاپ دوم، ۱۴۱۱ق، ص۲۵۷.</ref> خلط شده است.
 
<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۳، ص۴۵.</ref> و در روایت دیگری همین پرسش از ماهی‌ای به نام میمونة شده است در آن هم فقط به این مطلب اشاره شده کسی که نام مرا می‌داند به شریعه هم آگاه است.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۱، ص۲۱۱.</ref> در این روایات نامی از نصیر و ماهی کرکرة و نیز خبری از جزئیات دیگر همچون قتل نصیر و اخراج او از اردوگاه نیست. بنابراین فردی به نام نصیر بن هلال وجود خارجی ندارد و در این داستان بین او و محمد بن نصیر نمیری مؤسس فرقه نصیریه که در زمان امام حسن عسکری(ع) می‌زیسته<ref>علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، تصحیح محمدصادق بحرالعلوم، دارالذخائر، نجف، چاپ دوم، ۱۴۱۱ق، ص۲۵۷.</ref> خلط شده است.<ref>[https://al-shia.blog.ir/post/850/دروغ-بستن-میرزا-آقاخان-کرمانی-دین-ستیز-ملی-گرا-بر-کتاب-بحار-الانوار-و-علامه-مجلسی «دروغ بستن میرزا آقاخان کرمانی (دین‌ستیز ملی‌گرا) بر کتاب بحارالانوار و علامه مجلسی (رض) (حدیث ماهی کرکره)»]، حقانیت شیعه و رد شبهات.</ref>


برفرض پذیرش وجود آن در بحارالانوار، چیزی اثبات نمی‌شود چرا که بحارالانوار مفصل‌ترین کتاب حدیثی شیعه است نه معتبرترین آنها. [[علامه مجلسی]] هم این ادعا را نداشته است که تمام احادیث بحارالانوار معتبرند.
برفرض پذیرش وجود آن در بحارالانوار، چیزی اثبات نمی‌شود چرا که بحارالانوار مفصل‌ترین کتاب حدیثی شیعه است نه معتبرترین آنها. [[علامه مجلسی]] هم این ادعا را نداشته است که تمام احادیث بحارالانوار معتبرند.
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش