automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
ابرابزار
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
در [[قرآن]] توصیه شده است دعا آهسته خوانده شود و نه با صدای بلند:{{قرآن|وَاذْکُرْ رَبَّکَ فِی نَفْسِکَ تَضَرُّعًا وَخِیفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ|ترجمه=پروردگارت را در دل خود، از روی تضرع و خوف، آهسته و آرام، یاد کن.|سوره=اعراف|آیه=۲۰۵}} | در [[قرآن]] توصیه شده است دعا آهسته خوانده شود و نه با صدای بلند:{{قرآن|وَاذْکُرْ رَبَّکَ فِی نَفْسِکَ تَضَرُّعًا وَخِیفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ|ترجمه=پروردگارت را در دل خود، از روی تضرع و خوف، آهسته و آرام، یاد کن.|سوره=اعراف|آیه=۲۰۵}} | ||
انسان هر چه دعا را آهسته‌تر بخواند، ادب دعاء را بهتر رعایت کرده است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، اسرار عبادات، ص۱۳۷.</ref> | انسان هر چه دعا را آهسته‌تر بخواند، ادب دعاء را بهتر رعایت کرده است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، اسرار عبادات، ص۱۳۷.</ref> آهسته سخن گفتن به اخلاص و قبول نزدیکتر و از ریا دورتر است.<ref>طبرسی، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج۲، ص: ۴۴۱.</ref>پیامبر(ص) در سفری بعضی اصحاب را دیدند که با فریاد دعا می‌کنند، پیامبر فرمودند: «آرام دعا کنید».<ref>قرائتی محسن، تفسیر نور، ج۳، ص: ۸۱.</ref> | ||
در آیه ۵۵ [[سوره اعراف]] دستور داده شده که خدا را به‌طور «خفیه» و در پنهانی بخوانید و این برای این است که از «ریا» دورتر، و به اخلاص نزدیکتر، و توأم با تمرکز فکر و حضور قلب است.<ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص: ۲۰۹.</ref> در قرآن آمده است [[حضرت زکریا]] نیز خداوند را در پنهانی و با اخلاص ندا می‌کرد.<ref>قرائتی محسن، تفسیر نور، ج۳، ص: ۸۱.</ref> | |||
</ref> در قرآن آمده است [[حضرت | |||
</ref> | |||
برای دعا خواندن آداب و دستوراتی رسیده است. از مهم‌ترین آنها این است که دعا با تضرع و پنهانی خوانده شود، بدون آن که با آواز بلند باشد و برای دیگران مزاحمت ایجاد کند یا تظاهر به دعا و هیاهو بشود.<ref>منتظری، حسینعلی، اسلام دین فطرت، ص۳۵۴.</ref> [[پیامبر (ص)]] بهترین یاد کردن از خدا، یاد کردن نهانی است.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، نهج الذکر، ج۱، ص۱۲۷.</ref> و گفته است آن شب که مرا به آسمان بردند، … به من ندا دادند که: «... ای محمّد! هر گاه کسی از امّتت غم‌هایش بسیار شد، نهانی مرا بخواند».<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت نامه پیامبر اعظم، ج۱۰، ص۷۵.</ref> | برای دعا خواندن آداب و دستوراتی رسیده است. از مهم‌ترین آنها این است که دعا با تضرع و پنهانی خوانده شود، بدون آن که با آواز بلند باشد و برای دیگران مزاحمت ایجاد کند یا تظاهر به دعا و هیاهو بشود.<ref>منتظری، حسینعلی، اسلام دین فطرت، ص۳۵۴.</ref> [[پیامبر (ص)]] بهترین یاد کردن از خدا، یاد کردن نهانی است.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، نهج الذکر، ج۱، ص۱۲۷.</ref> و گفته است آن شب که مرا به آسمان بردند، … به من ندا دادند که: «... ای محمّد! هر گاه کسی از امّتت غم‌هایش بسیار شد، نهانی مرا بخواند».<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، حکمت نامه پیامبر اعظم، ج۱۰، ص۷۵.</ref> | ||
ذکر با صدای بلند با ادب | ذکر با صدای بلند با ادب عبودیت منافات دارد، دلیل این معنا روایتی است که از رسول خدا(ص) وارد شده که در بعضی از جنگ‌هایش با اصحابش طی مسافت می‌کرد تا رسیدند به بیابانی هولناک، و آن شب شبی تاریک بود و یکی از اصحابش به صدای بلند تکبیر می‌گفت، پیامبر(ص) فرمود: آن کسی را که شما می‌خوانید نه دور است و نه غایب.<ref>طباطبایی محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۸، ص: ۵۰۰.</ref> | ||
</ref> | |||
</ref> | برخی گفتند باید پروردگار را با صدایی یاد کرد که متوسط باشد، نه خیلی بلند و نه خیلی آهسته.<ref>محمد جواد مغنیه، ترجمه تفسیر کاشف، ج۳، ص: ۶۸۷.</ref> | ||
== تضرع و خشوع == | == تضرع و خشوع == | ||
در قرآن سفارش شده است خداوند را با حالت تضرع بخوانید:{{قرآن|ادْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْیَةً ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ|ترجمه=پروردگار خود را به زاری و نهانی بخوانید که او از حدگذرندگان را دوست نمی‌دارد.|سوره=اعراف|آیه=۵۵}} تضرع از «ضراعت» و به | در قرآن سفارش شده است خداوند را با حالت تضرع بخوانید:{{قرآن|ادْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْیَةً ۚ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ|ترجمه=پروردگار خود را به زاری و نهانی بخوانید که او از حدگذرندگان را دوست نمی‌دارد.|سوره=اعراف|آیه=۵۵}} تضرع از «ضراعت» و به معنای اظهار ضعف و ذلت است.<ref>طباطبایی محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۸، ص: ۱۹۸.</ref> تضرع در اصطلاح به معنای اظهار زبونی نفس در برابر خداوند هنگام درخواست حاجت و ابراز ذلت در پیشگاه وی برای رفع گرفتاری‌ها دانسته شده است. برخی نیز آن را به معنای زاری کردن دانسته‌اند. بر اساس آیات ۴۲ و ۶۳ [[سوره انعام]] اعتقاد انسان به ضعف و ذلت نفس در برابر خداوند و عظمت وی و احساس درماندگی به هنگام شداید و گرفتاری‌ها از عواملی است که وی را به تضرع وامی‌دارد. و در مقابل، اصرار بر کفر، لجاجت، پیروی از وسوسه شیطان و انجام گناهان و غرور نسبت به اعمال او را از تضرّع در برابر خداوند متعالی بازمی‌دارد.<ref>اعرافی محمد، تضرع، دائرة المعارف قرآن، شماره ۷، سال ۱۳۸۸.</ref> | ||
</ref> تضرع در اصطلاح به | |||
در قرآن<ref>سوره اسراء آیه ۱۰۹؛ سوره مریم آیه ۵۸.</ref> و بخصوص در احادیث، گریستن به هنگام عبادات توصیه شده است.<ref>فریتس مایر، مدخل بکاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۱۲۰۶.</ref> در حدیثی از پیامبر(ص) نقل شده است که گریه بر گناه را باعث ایمنی از دوزخ دانسته است.<ref>مالک حسینی، مدخل بکاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۱۲۰۶.</ref> | در قرآن<ref>سوره اسراء آیه ۱۰۹؛ سوره مریم آیه ۵۸.</ref> و بخصوص در احادیث، گریستن به هنگام عبادات توصیه شده است.<ref>فریتس مایر، مدخل بکاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۱۲۰۶.</ref> در حدیثی از پیامبر(ص) نقل شده است که گریه بر گناه را باعث ایمنی از دوزخ دانسته است.<ref>مالک حسینی، مدخل بکاء، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۱۲۰۶.</ref> | ||
== آداب دعا در روایات == | == آداب دعا در روایات == | ||
برای دعا کردن آداب زیادی در روایات وارد شده است. از جمله: دعا کردن با حالت خضوع و تذلّل، به زبان آوردن حاجت، تکرار کردن دعا و پا فشاری نمودن | برای دعا کردن آداب زیادی در روایات وارد شده است. از جمله: دعا کردن با حالت خضوع و تذلّل، به زبان آوردن حاجت، تکرار کردن دعا و پا فشاری نمودن برخواسته، اخلاص در دعا و توجه به ذات حق تعالی با همه وجود و روی‌گردانی از غیر او، توسل جستن به محمّد و آل محمّد(ص) و درود فرستادن بر ایشان در آغاز، میان و پایان دعا، ستایش و ثنا گفتن خداوند متعال و اعتراف به تقصیرات خود در مقام بندگی و استغفار از آنها قبل از دعا، تحصیل معرفت صحیح به خداوند متعال، قصد تقرب داشتن از دعا، حسن ظن داشتن به اجابت از جانب خداوند، دعا کردن با آرامش قلب و سکون اعضا و جوارح و پرهیز از شتابزدگی و نداشتن دغدغه‌ای جز دعا در محضر پروردگار، بلند نکردن صدا هنگام دعا و در خلوت دعا کردن، انصاف داشتن در دعا، به معنای خواستن آنچه که بر حسب شأن او برایش روا است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ج۳، ص۶۲۱.</ref> | ||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
| خط ۴۴: | خط ۳۳: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن | ||