حج در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

ماه‌های معین برای حج، و احکام آن نظیر قربانی کردن، جواز تجارت در حج، طواف خانه خدا، وقوف در عرفات و... در قرآن تصریح شده است.

مقصود اصلی از تشريع حج و سایر عبادات، تقويت بعد روحانی انسان است.<ref>نشریه معرفت، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، ج۱۲ ص۷</ref> وقتی خداوند کعبه را برای حضرت ابراهیم(ع) معین کرد دو امر را به او سپرد. یک اینکه برای خداوند شریکی قرار ندهد و دوم اینکه این مکان را برای نمازگزاران و طواف‌کنندگان پاکیزه نگه دارد.<ref>سوره حج آیه ۲۶</ref> [[علامه طباطبایی]] ذیل آیه ۲۶ سوره حج می‌فرماید: مراد از آماده ساختن كعبه برای ابراهيم اين است كه آنجا مرجع عبادت خدا قرار داده شود تا بندگان آنجا را خانه عبادت قرار بدهند.

خداوند به مؤمنان سفارش می‌کند از حج توشه‌ای بردارند و بهترین توشه را تقوا می‌داند.<ref>سوره بقره آیه ۱۹۷</ref> هدف از اين سفر الهی، كسب تقوا و توشه معنوی است.<ref>نشریه معرفت، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، ج۱۲ ص۷</ref> خداوند توصیه می‌کند پس از انجام مناسک حج، خداوند را بسیار یاد کنند.<ref>سوره بقره آیه ۲۰۰</ref> و برای خداوند حج را تمام کنند.<ref>ره بقره، آیه ۱۹۶و</ref> آیات قرآن نشان می‌دهد جز انگيزه الهى و قصد تقرب به ذات پاك او، چيز ديگرى نبايد برای انگیزه سفر حج وجود داشته باشد.<ref>تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، ج۲، ص۵۵</ref>

در بین همه مذاهب، یکی از ارکان [[دین]]، حج می‌باشد. آیات متعددی در قرآن نشان‌دهنده وجوب حج است. بنابر آیه ۲۷ [[سوره حج]]، [[حضرت ابراهیم(ع)]] مأمور شد كه حكم حج را به مردم ابلاغ كند. کسی که عمداً حج نگذارد، رکنی از ارکان دین الهی را نادیده گرفته است. از این‌رو، خداوند در مورد ترک عمدی و عملی حج می‌فرماید: {{قرآن||ترجمه=... و برای خدا بر مردم است که آهنگ خانه (او) کنند، آنها که توانایی رفتن به سوی آن دارند. و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، خداوند از همه جهانیان، بی‌نیاز است.|سوره=آل عمران|آیه=۹۷}} از این آیه به دست می‌آید ترک عمدی حج به منزله کفر هست. یعنی کسی که عمداً به حج نرود، در عمل مرتکب کفر و نادیده گرفتن قسمتی از دین شده است، اگر چه در ایمان و اعتقاد کافر نباشد؛ لذا در این‌جا کفر به معنای کفر به فروع دین می‌باشد؛ نظیر کافر شدن به نماز یعنی ترک [[نماز]] و کافر شدن به روزه، یعنی ترک [[روزه]]. پس کفر در اینجا به معنای نادیده گرفتن عمل و ترک عمل می‌باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، بیروت، دار الکتب الاسلامیه، ج۶، ص۴۰۶.</ref> و نیز در آیه ۱۹۷ [[سوره بقره]]، برای حج ماه های معین، تعیین شده است.

بسیاری از فروعات فقهی حج در قرآن آمده است. بسیاری از این احکام در سوره‌های بقره و حج آمده است. از جمله اینکه وجوب حج در زمانی است که فرد مسلمان مستطیع باشد.<ref>سوره آل عمران، آیه ۹۷</ref> معین بودن ماه‌هاى برگزارى حج،<ref>سوره بقره آیه ۱۹۷</ref> تشریع حج تمتع براى غیراهالى مكه،<ref>سوره بقره آیه ۱۹۶</ref> وقوف در مشعرالحرام و [[عرفات]] همراه با آداب آن،<ref>سوره بقره آیات ۱۹۸ ۱۹۹ </ref> احكام مربوط به قربانى كردن،<ref>سوره بقره آیه ۱۹۶،‌سوره حج آیه ۲۸</ref> شكار كردن (صید) در مناسك حج،<ref>سوره مائده آیات ۹۵ ۹۶</ref> وجوب طواف خانه خدا،<ref>سوره حج آیه ۲۹</ref> سعى میان [[صفا و مروه]]،<ref>سوره بقره آیه ۱۵۸</ref> جایز نبودن تراشیدن موى سر پیش از انجام قربانى،<ref>سوره بقره آیه ۱۹۶</ref> جواز كسب و تجارت در حج،<ref>سوره بقره آیه ۱۹۸</ref> برخى كارهاى ممنوع یا مذموم در هنگام مراسم حج، مانند مجادله و مباشرت با همسر<ref>سوره بقره آیه ۱۹۷</ref> و مخالفت با برخى سنت‌هاى ناپسند جاهلى در اعمال حج،<ref>سوره بقره آیه ۱۸۹</ref> از احکامی است که در قرآن درباره حج ذکر شده است.<ref>دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۵۸۱۳</ref>{{مطالعه بیشتر}}

*صهبای حج، [[مرتضی جوادی آملی]].

*حج، [[محسن قرائتی]]، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.

*حج، [[مرتضی مطهری]]، انتشارات صدرا.

*حج، [[علی شریعتی]]، نشر الهام.

*حج در آینه قرآن، مجموعه مقالات قرآنی فصلنامه میقات حج، پژوهشکده حج و زیارت.

 

 

| شاخه فرعی۲ =  

  | ویرایش =

  | لینک‌دهی =

  | بازبینی نویسنده =