وسوسه‌های شیطان در آیه ۱۶۹ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}آیه ۱۶۹ سوره بقره اشاره به وسوسه‌های شیطان دارد که به سه چیز فرمان می‌دهد: یک: سوء به معنای بدی. که هر فعل بدی را شامل می‌شود. دو: فحشا به معنای زشتی که مفسران گفته‌اند معصیت بزرگ یا آشکار یا گناهانی که حد بر آن جاری است. سه: افترا به خدا و دین که چیزهایی است که ندانسته بر خدا می‌بندند و از اعتقادات دینی آن را می‌شمارند و تبلیغش می‌کنند.

شیطان به سوء و بدی امر و وسوسه می‌کند. سوء آن است که عقل و شرع از آن منزجر است.<ref>تفسیر آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، محمد جواد بلاغی نجفی، ج۱، ص۱۴۷</ref> و عرف هم آن را بد داند.<ref>بیان السعادة فی مقامات العبادة، سلطان محمد گنابادی، ج۲، ص۳۳۰</ref> سوء در مقابل خیر <ref>آیه ۳۰ سوره آل‌عمران، آیه ۱۴۹ سوره نساء، </ref> و همان گناه است.<ref>ترجمه تفسير مجمع البيان، طبرسی، ج۴، ص: ۳۴

 

</ref> یکی از مصادیق سوء، ظلم است.<ref>آیه ۱۱ سوره نمل</ref>

فحشاء از ماده «فحش» به معنى هر كارى است كه از حد اعتدال خارج گردد. بنابر اين شامل تمامى منكرات و قبائح واضح و آشكار می‌گردد؛ اما اينكه اين لفظ امروز در مورد اعمال منافى عفت يا در مورد گناهانى كه حد شرعى دارد به كار می‌رود در واقع از قبيل استعمال لفظ كلى در بعضى از مصاديق آن است.<ref>تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱، ص۵۷۰</ref> بعضی گفته‌اند زشت‌ترین نوع گناه است.<ref>تفسیر الکاشف، مغنیه، ج۱، ص۲۵۹</ref> و بزرگترین آن.<ref>تفسیر آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، محمد جواد بلاغی نجفی، ج۱، ص۱۴۷</ref>

</ref> برخی فحشا را تنها زنا می‌دانند یا هر معصیتی که عظیم و فاحش باشد.<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ابوالفتوح رازی، ج۲، ص: ۲۸۸</ref>

مرحوم طبرسی می‌نویسد: «منظور این است که شیطان شما را وادار می‌کند که بدون اطلاع داشتن از حرمت و حلّیت چیزی آن را حلال یا حرام بشمارید.»<ref>ترجمه جوامع الجامع، ج‏۱، ص: ۲۲۰</ref>

 

 

۳. نسبت دادن مطالبی باطل به خداوند: انتساب مطالب و قوانینی از بایدها و نبایدها به خداوند. مطالبی وضع می‌شود و آن را جزو اعتقادات می‌پندارند در حالی این قانون تصویب کردن‌ها از روی ناآگاهی است و اگر خدا را قبول داشتند چنین نمی‌کردند.<ref>تبیین القرآن، ص: ۳۷</ref>  

طبق این آیه، اظهار نظر درباره احكام دين و فتوى دادن بدون علم، حرام است‏. مفسران گفته‌اند حتّى در مقام ترديد و شك، نبايد چيزى را به خداوند نسبت داد، تا چه رسد به مواردى كه بدانيم آن حرف و سخن از خدا نيست‏.<ref>تفسير نور، محسن قرائتی، ج۱، ص: ۲۵۸

</ref> جمله ان تقولوا علی الله ما لا تعملون دلیل است بر منع از تبعیت از ظن.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ملا فتح الله کاشانی، ج۱، ص: ۳۶۳</ref> آیاتی دیگری هم در قرآن است که صراحت دارد از ظن و گمان پیروی نشود<ref>آیاتی که پیروی از ظن را نکوهش و منع می‌کند: آیه ۱۱۶ سوره انعام، آیه ۶۶ سوره یونس، آیه ۱۴۸ سوره انعام، آیه ۲۴ سوره جاثیه، آیه ۱۵۷ نساء،‌ آیه ۶۰ یونس،‌ آیه ۱۲ حجرات،‌ آیه ۱۵۴ آل عمران، </ref>: {{قرآن|إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا|ترجمه=و گمان نمى‌تواند جاى حق را بگيرد.|سوره=یونس|آیه=۳۶}}