automoderated، moderator، مدیران، trustworthy
۱۱٬۹۱۳
ویرایش
امام علی(ع) و تحویل ندادن قاتلان عثمان به معاویه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۷ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۴
، ۱۷ مهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
== ادعای مشارکت امام علی(ع) در قتل عثمان == | == ادعای مشارکت امام علی(ع) در قتل عثمان == | ||
معاویه | معاویه ادعا داشت که قاتلان عثمان در جمع یاران امام علی(ع) حضور دارند. او حتی ادعا کرد که علاوه بر یاران، خود امام علی(ع) نیز عامل قتل عثمان، بوده است.<ref>طبری، تاریخ طبری، ج۶، ص۲۵۱۹.</ref> | ||
ادعای مشارکت حضرت علی(ع) در قتل عثمان، سخن ناحقی بود که از طرف معاویه بیان می‌شد. علی(ع)، مخالف کشته شدن عثمان بود. آن حضرت کشته شدن عثمان را، مساوی با باز شدن درهای فتنه، قلمداد کرده و تلاش‌های فراوانی برای جلوگیری از کشته شدن عثمان انجام داد.<ref>ر. ک. محمدبن‌جریر طبری، همان، ج۶، ص۲۲۱۳؛ نهج‌البلاغه، همان، خطبه ۱۶۴.</ref> | |||
== شایسته نبودن معاویه برای قصاص قاتلان == | == شایسته نبودن معاویه برای قصاص قاتلان == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۵: | ||
۳. نکتهٔ بعد آن که اصل، تقاضای تحویل قاتلان عثمان به معاویه نیز، فاقد مشروعیّت و اعتبار است؛ زیرا اوّلاً: اگر قرار بر خون‌خواهی و محاکمهٔ قاتلان باشد، با وجود خلیفهٔ مشروع الهی و مردمی و همچنین اولیای دم، نوبت به معاویه نمی‌رسد. عثمان، فرزندانی داشت و آن‌ها ولیّ‌دم پدرشان بودند. این موضوع ارتباطی به معاویه نداشت، علاوه بر این؛ اگر به فرض هم بپذیریم که علی(ع) می‌توانست قاتلان عثمان را به معاویه تحویل دهد، این کار، نوعی مشروعیت بخشیدن و رسمیت دادن حکومت وی در شام محسوب می‌شد؛ در حالی که وی یک حاکم مخلوع و معزول از طرف علی(ع) بود، که حکم یاغی پیدا کرده بود. حضرت علی(ع) فرموده بود: … راه قانونی حل این مسئله این است که: نخست معاویه اعلام تبعیت کند و بیعت کند، سپس اگر ادعایی دارد، در دادگاه مطرح کند.<ref>نهج‌البلاغه، همان، نامه ۶۴؛ احمدبن‌علی طبرسی، الاحتجاج، همان، ج۱، ص۱۸؛ محمدباقر مجلسی، همان، ج۳۲، ص۵۷۰؛ میرحامدحسین لکهنوی، همان، ج۳، ص۲۴۰.</ref> | ۳. نکتهٔ بعد آن که اصل، تقاضای تحویل قاتلان عثمان به معاویه نیز، فاقد مشروعیّت و اعتبار است؛ زیرا اوّلاً: اگر قرار بر خون‌خواهی و محاکمهٔ قاتلان باشد، با وجود خلیفهٔ مشروع الهی و مردمی و همچنین اولیای دم، نوبت به معاویه نمی‌رسد. عثمان، فرزندانی داشت و آن‌ها ولیّ‌دم پدرشان بودند. این موضوع ارتباطی به معاویه نداشت، علاوه بر این؛ اگر به فرض هم بپذیریم که علی(ع) می‌توانست قاتلان عثمان را به معاویه تحویل دهد، این کار، نوعی مشروعیت بخشیدن و رسمیت دادن حکومت وی در شام محسوب می‌شد؛ در حالی که وی یک حاکم مخلوع و معزول از طرف علی(ع) بود، که حکم یاغی پیدا کرده بود. حضرت علی(ع) فرموده بود: … راه قانونی حل این مسئله این است که: نخست معاویه اعلام تبعیت کند و بیعت کند، سپس اگر ادعایی دارد، در دادگاه مطرح کند.<ref>نهج‌البلاغه، همان، نامه ۶۴؛ احمدبن‌علی طبرسی، الاحتجاج، همان، ج۱، ص۱۸؛ محمدباقر مجلسی، همان، ج۳۲، ص۵۷۰؛ میرحامدحسین لکهنوی، همان، ج۳، ص۲۴۰.</ref> | ||
== کمک نکردن معاویه به عثمان == | |||
در زمان محاصرهٔ «دارالاماره»، عثمان توسط مخالفان، (که قریب ۲ ماه طول کشید)،<ref>طبری، تاریخ طبری، ج۹، ص۳۷۸۹.</ref> معاویه با وجود قدرت لازم، به تقاضای کمک عثمان، هیچ توجهی نکرد؛<ref>ر. ک. احمدبن‌یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۲۸۷.</ref> او می‌دانست که در این شرایط اگر عثمان کشته شود، می‌تواند از کشتن او سود ببرد و از این شرایط به نفع خود استفاده کند. یعقوبی در این رابطه می‌نویسد: عثمان در خانه‌اش محاصره بود و بیش از همه طلحه و زبیر و عایشه، مردم را علیه او تحریک می‌کردند. پس به معاویه نوشت و از او خواست که با شتاب، نزد وی آید. معاویه با دوازده هزار نفر رهسپار مدینه شد، سپس به سپاهیانش گفت: در مرزهای شام بمانید تا من نزد امیرالمؤمنین بروم و از کار او، نیک آگاه گردم. معاویه نزد عثمان آمد و چون از شمارهٔ لشکر پرسید، گفت: آمده‌ام که رأی تو را بدانم و آن‌گاه نزد آنان بازگردم و ایشان را به مدینه آورم. عثمان گفت: نه به خدا قسم! لیکن تو خواستی که من کشته شوم سپس بگویی که منم صاحب خون، برگرد و مردم را نزد من برسان. معاویه بازگشت و به سوی او برنگشت تا کشته شد.<ref>ابن‌واضح یعقوبی، همان، ج۲، ص۷۲.</ref> | |||
== مشخص نبودن قاتل عثمان == | == مشخص نبودن قاتل عثمان == | ||