یقین در آیه ۹۹ سوره حجر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
معروف و مشهور در میان مفسران این است که «یقین» در آیه شریفه مورد سؤال<ref>حجر/ ۹۹.</ref> به معنای «مرگ» است و به این جهت مرگ یقین نامیده شده که یک امر مسلم است و هر کس در هر چیز شک کند نمی‌تواند در هنگام مرگ تردید به خود راه دهد، زیرا در آن هنگام پرده‌ها کنار می‌رود و حقایق در برابر چشم انسان آشکار می‌شود و حالت یقین برای او پیدا می‌گردد.
 
== متن آیه ==
{{قرآن بزرگ|وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ
| سوره = حجر
| آیه = ۹۹
| ترجمه = و پروردگارت را پرستش كن تا اينكه مرگ تو فرا رسد.
}}
 
== معنای یقین ==
معروف و مشهور در میان مفسران این است که «یقین» در آیه ۹۹ سوره حجر به معنای «مرگ» است و به این جهت مرگ یقین نامیده شده که یک امر مسلم است و هر کس در هر چیز شک کند نمی‌تواند در هنگام مرگ تردید به خود راه دهد، زیرا در آن هنگام پرده‌ها کنار می‌رود و حقایق در برابر چشم انسان آشکار می‌شود و حالت یقین برای او پیدا می‌گردد.


اطلاق مرگ بر یقین به جهت انکشاف واقع بوسیله آن است یعنی تا آنگاه که واقع منکشف شود و حقایق ایمان و کفر آشکار گردد پروردگارت را عبادت کن.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ هفتم، سال ۱۳۷۶، ج۷، ص۲۷۰.
اطلاق مرگ بر یقین به جهت انکشاف واقع بوسیله آن است یعنی تا آنگاه که واقع منکشف شود و حقایق ایمان و کفر آشکار گردد پروردگارت را عبادت کن.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ هفتم، سال ۱۳۷۶، ج۷، ص۲۷۰.


و مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ شانزدهم، ۱۳۷۶، ج۱۱، ص۱۴۲.</ref> شاهد قرآنی بر این مدعا آیات سوره مدثر است که از قول دوزخیان می‌خوانیم: {{قرآن|وَ کُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ حَتَّی أَتَانَا الْیَقِینُ}}<ref>مدثر/۴۶و۴۷.</ref> (ما همواره رستاخیز را تکذیب می‌کردیم تا اینکه «یقین» (مرگ) به سراغمان آمد).
و مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ شانزدهم، ۱۳۷۶، ج۱۱، ص۱۴۲.</ref> شاهد قرآنی بر این مدعا آیات سوره مدثر است که از قول دوزخیان می‌خوانیم: {{قرآن|وَ کُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ حَتَّی أَتَانَا الْیَقِینُ|سوره=مدثر|آیه=۴۶ ۴۷|ترجمه=ما همواره رستاخیز را تکذیب می‌کردیم تا اینکه «یقین» (مرگ) به سراغمان آمد.}}


از اینجا روشن می‌شود که آنچه از بعضی از صوفیه نقل شده که آیه فوق را دستاویزی برای ترک عبادت قرار داده و گفته‌اند: «آیه می‌گوید: عبادت کن تا زمانی که یقین فرا رسد؛ بنابراین پس از حصول یقین نیازی به عبادت نیست»، به دلایل زیر گفتاری بی اساس و پایه است:
از اینجا روشن می‌شود که آنچه از بعضی از صوفیه نقل شده که آیه فوق را دستاویزی برای ترک عبادت قرار داده و گفته‌اند: «آیه می‌گوید: عبادت کن تا زمانی که یقین فرا رسد؛ بنابراین پس از حصول یقین نیازی به عبادت نیست»، به دلایل زیر گفتاری بی اساس و پایه است:
خط ۱۵: خط ۲۴:
۱. به شهادت بعضی از آیات قرآن (مدثر / ۴۶ و ۴۷) یقین به معنی مرگ است که هم برای مؤمنان و هم برای دوزخیان خواهد بود.
۱. به شهادت بعضی از آیات قرآن (مدثر / ۴۶ و ۴۷) یقین به معنی مرگ است که هم برای مؤمنان و هم برای دوزخیان خواهد بود.


# مخاطب این سخن پیامبر(ص) است و مقام یقین پیامبر بر همه محرز است آیا کسی می‌تواند ادعا کند که پیامبر دارای مقام یقینی از نظر ایمان نبوده است؟!
۲. مخاطب این سخن پیامبر(ص) است و مقام یقین پیامبر بر همه محرز است آیا کسی می‌تواند ادعا کند که پیامبر دارای مقام یقینی از نظر ایمان نبوده است؟!
# تواریخ متواتر نشان می‌دهد که پیامبر تا آخر ساعات عمرش عبادت را ترک نگفت و علی(ع) در محراب عبادت به شهادت رسید و همچنین سایر امامان(ع).<ref>قاموس قرآن، همان، و تفسیر نمونه، همان.</ref>
 
۳. تواریخ متواتر نشان می‌دهد که پیامبر تا آخر ساعات عمرش عبادت را ترک نگفت و علی(ع) در محراب عبادت به شهادت رسید و همچنین سایر امامان(ع).<ref>قاموس قرآن، همان، و تفسیر نمونه، همان.</ref>
== رابطه عبادت و تکامل ==
== رابطه عبادت و تکامل ==
انسان موجودی است که بالاترین استعداد تکامل را دارد، از نقطه عدم آغاز به حرکت کرده و به سوی بی‌نهایت همچنان پیش می‌رود و هرگز چرخ تکامل او (هرگاه در مسیر باشد) متوقف نخواهد شد.
انسان موجودی است که بالاترین استعداد تکامل را دارد، از نقطه عدم آغاز به حرکت کرده و به سوی بی‌نهایت همچنان پیش می‌رود و هرگز چرخ تکامل او (هرگاه در مسیر باشد) متوقف نخواهد شد. از طرفی عبادت مکتب عالی تربیت است، اندیشه انسان را بیدار و فکر او را متوجه بی‌نهایت می‌سازد، گرد و غبار غفلت و گناه را از دل و جان می‌شوید، صفات عالی انسانی را در وجود او پرورش می‌دهد، روح ایمان را تقویت و آگاهی و مسئولیت به انسان می‌بخشد.
 
از طرفی عبادت مکتب عالی تربیت است، اندیشه انسان را بیدار و فکر او را متوجه بی‌نهایت می‌سازد، گرد و غبار غفلت و گناه را از دل و جان می‌شوید، صفات عالی انسانی را در وجود او پرورش می‌دهد، روح ایمان را تقویت و آگاهی و مسئولیت به انسان می‌بخشد.


به همین دلیل ممکن نیست انسان لحظه ای در زندگی از این مکتب بزرگ تربیتی بی‌نیاز گردد و آنها که فکر می‌کنند انسان ممکن است به جایی برسد که نیازی به عبادت نداشته باشد یا تکامل انسان را محدود پنداشته‌اند یا مفهوم عبادت را درک نکرده‌اند.
به همین دلیل ممکن نیست انسان لحظه‌ای در زندگی از این مکتب بزرگ تربیتی بی‌نیاز گردد و آنها که فکر می‌کنند انسان ممکن است به جایی برسد که نیازی به عبادت نداشته باشد یا تکامل انسان را محدود پنداشته‌اند یا مفهوم عبادت را درک نکرده‌اند.


«علامه طباطبایی» در تفسیر «المیزان» می‌فرماید: «همه موجودات به سوی تکامل می‌روند و نوع تکامل انسان در دل اجتماع صورت می‌گیرد، به همین دلیل ذاتاً اجتماعی آفریده شده است. از طرفی اجتماع در صورتی می‌تواند پرورش و تکامل انسان را تضمین کند که دارای احکام و قوانین منظمی باشد و افراد جامعه در پرتو احترام به آن قوانین، امور خود را سامان داده، از تصادمات پیشگیری کنند و حدود مسئولیتها را مشخص نمایند. به تعبیر دیگر اگر جامعه انسانی صالح گردد، افراد می‌توانند به هدف نهایی خویش در آن برسند و اگر فاسد شود افراد از این تکامل بازمی‌مانند.
«علامه طباطبایی» در تفسیر «المیزان» می‌فرماید: «همه موجودات به سوی تکامل می‌روند و نوع تکامل انسان در دل اجتماع صورت می‌گیرد، به همین دلیل ذاتاً اجتماعی آفریده شده است. از طرفی اجتماع در صورتی می‌تواند پرورش و تکامل انسان را تضمین کند که دارای احکام و قوانین منظمی باشد و افراد جامعه در پرتو احترام به آن قوانین، امور خود را سامان داده، از تصادمات پیشگیری کنند و حدود مسئولیتها را مشخص نمایند. به تعبیر دیگر اگر جامعه انسانی صالح گردد، افراد می‌توانند به هدف نهایی خویش در آن برسند و اگر فاسد شود افراد از این تکامل بازمی‌مانند.
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش