نظریه شورای فقهاء در فتوا دادن: تفاوت میان نسخه‌ها

نظریه شورای فقهاء در فتوا دادن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۰ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۵

۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۰ مارس ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

Rezapour

automoderated، دیوان‌سالاران، مدیران رابط کاربری، moderator، مدیران

۱۱٬۹۱۳

ویرایش

@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 مرحوم آیت الله طالقانی با استدلال به آیات قرآن کریم و سیره معصومین(ع) معتقد است برای استنباط و اجتهاد مبانی و احکام دینی و اداره امور جامعه مذهبی لازم است به صورت شورایی عمل شود زیرا در نهایت به نفع جامعه خواهد بود. علاوه بر این که این روش به مقصود شارع مقدس نزدیک تر خواهد بود و بر این اساس پیشنهاد می‌دهد که شورای فتوایی به ریاست یک پا چند تن از علمای بزرگ و مورد قبول عامه مردم، در یکی از مراکز علمی در هر ماه یا چند ماه یک بار تشکیل شود و مسایل اختلافی و موضوعات روز یا به اصطلاح روایت «حوادث واقعه» در شورای مزبور مطرح گردد و از مجتهدان اطراف و شهرستان‌ها دعوت شود تا موارد ابتلا و نظر خود را با دلایلی که دارند ابراز دارند سپس نتیجه آراء اعلام گردد».<ref>طالقانی، سید محمود، تمرکز و عدم تمرکز در مرجعیت و فتوا، مجموعه مقالات بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۴۲ش، ص۲۱۰–۲۱۱.</ref>
-ایشان با استناد به آیه شریفه: {{قرآن|وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَإِلَی أُوْلِی الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلاَّ قَلِیلاً.<ref>نساء / ۸۳.</ref> «و هنگامی که امری از امن یا ترس به آنها برسد، آن را شایع می‌سازند، در حالی که اگر آن را به پیامبر و صاحبان امر بازگردانند کسانی که آن را طلب می‌کنند از آن آگاه خواهند شد…» معتقد است که آیه شامل کلیه مسائل زندگی مسلمانان می‌شود و عام است و با نظر به عدم تخصیص به موارد نزول و تعمیم مطالب قرآن، آیا نمی‌توان برای همیشه و هر پیش آمدی از این آیه استنباط کرد که در هر مسئله و حادثه ای که تکلیفی پیش می‌آید و هر تکلیفی که منشأ این خوف می‌شود، باید به هیئت اولی الامر و اهل استنباط رجوع شود که پس از ائمه طاهرین(ع) همان مجتهدین عالیقدرند».}}<ref>طالقانی، سید محمود، تمرکز و عدم تمرکز در مرجعیت و فتوا، همان، ص۲۰۸ و ۲۰۹.</ref>
+ایشان با استناد به آیه شریفه: {{قرآن|وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَإِلَی أُوْلِی الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلاَّ قَلِیلاً.<ref>نساء / ۸۳.</ref> «و هنگامی که امری از امن یا ترس به آنها برسد، آن را شایع می‌سازند، در حالی که اگر آن را به پیامبر و صاحبان امر بازگردانند کسانی که آن را طلب می‌کنند از آن آگاه خواهند شد … .»}} معتقد است که آیه شامل کلیه مسائل زندگی مسلمانان می‌شود و عام است و با نظر به عدم تخصیص به موارد نزول و تعمیم مطالب قرآن، آیا نمی‌توان برای همیشه و هر پیش آمدی از این آیه استنباط کرد که در هر مسئله و حادثه ای که تکلیفی پیش می‌آید و هر تکلیفی که منشأ این خوف می‌شود، باید به هیئت اولی الامر و اهل استنباط رجوع شود که پس از ائمه طاهرین(ع) همان مجتهدین عالیقدرند».<ref>طالقانی، سید محمود، تمرکز و عدم تمرکز در مرجعیت و فتوا، همان، ص۲۰۸ و ۲۰۹.</ref>
 شهید مطهری (ره) نیز پیشنهاد شورای فقهی را مطرح نموده و در این باره فرمودند: «اگر شورای علمی در فقاهت پیدا شود و اصل تبادل نظر به‌طور کامل جامه عمل بپوشد گذشته از ترقی و تکاملی که در فقه پیدا می‌شود بسیاری از اختلاف فتواها از بین می‌رود همین آیه {{قرآن|وَمَا کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کآفَّه فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کلِّ فِرْقَه مِّنْهُمْ طَآئِفَه لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ.<ref>توبه / ۱۲۲.</ref> «چرا از هر گروهی از آنان، طایفه ای کوچ نمی‌کند تا در دین آگاهی پیدا کنند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنها را بیم دهند، شاید بترسند وخود داری کنند.» سند پیشنهاد ماست. همچنان که به حکم این آیه کریمه بساط اجتهاد و تفقه در اسلام پهن شده است به حکم همین آیه باید این بساط گسترده‌تر شود به ضرورت‌ها بیشتر توجه شود. شورای فقهی عملاً وارد کار شود تک رویها منسوخ گردد، رشته‌ها تخصصی شود تا فقه ما راه تکامل خود را ادامه دهد».<ref>مطهری، مرتضی، ده گفتار، تهران، صدرا، ۱۳۷۴ش، ص۱۲۷ و ۱۲۸.</ref>