پرش به محتوا

راه‌های افزایش هوش: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{شاخه | شاخه اصلی = اخلاق |شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس |شاخه فرعی۲ = خودس...» ایجاد کرد)
 
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
}}
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چگونه مي‌توان ميزان عقل و درك و فهم را افزايش داد؟
راه‌های افزایش عقل، هوش و فهم چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
عمليات‌هايي كه روانشناسان به هوش نسبت مي‌دهند قسمتي از كاركردهاي عقل است كه در ادبيات روائي ما مطرح شده است. لذا بي‌مناسبت نيست كه در اين نوشتار، عوامل مؤثر در عقل و درك و فهم را از ديدگاه روانشناسان هم بررسي نمائيم و به نقل آراء آنان بپردازيم.  
عمليات‌هايي كه روانشناسان به هوش نسبت مي‌دهند قسمتي از كاركردهاي عقل است كه در ادبيات روائي ما مطرح شده است. لذا بي‌مناسبت نيست كه در اين نوشتار، عوامل مؤثر در عقل و درك و فهم را از ديدگاه روانشناسان هم بررسي نمائيم و به نقل آراء آنان بپردازيم.  


خط ۳۸: خط ۳۹:
==از منظر روايات ==
==از منظر روايات ==


با بررسي رواياتي كه به مسائل رشد هوش و شناخت و درك و فهم انسان پرداخته مي‌توان چنين بيان داشت كه رشد عقل و هوشمندي انسان در واقع معلول دو دسته از عوامل است كه البته تأثير اين دو عامل در همه موارد يكسان نمي‌باشد. در برخي موارد عوامل ژنتيكي در رشد هوش نقش تعيين كننده دارند. در شرايط محيطي و ساير عوامل زمينه سازاند و در پاره‌اي موارد، عوامل محيطي نقش برتر را بر عهده دارند. هرچند سهم وراثت را نمي‌توان ناديده گرفت.  
بر پایه روایاتدو دسته از عوامل است كه البته تأثير اين دو عامل در همه موارد يكسان نمي‌باشد. در برخي موارد عوامل ژنتيكي در رشد هوش نقش تعيين كننده دارند. در شرايط محيطي و ساير عوامل زمينه سازاند و در پاره‌اي موارد، عوامل محيطي نقش برتر را بر عهده دارند. هرچند سهم وراثت را نمي‌توان ناديده گرفت.  


در برخي روايات، به دو گونه عقل اشاره شده است: يكي عقل سرشتي<ref>عقل الطبع.</ref>، كه به درجات كاملاً متفاوتي در نهاد بشر به وديعه نهاده شده است و ديگري عقل اكتسابي<ref>عقل التجربه.</ref>، كه از طريق تجربه و يادگيري و شرايط محيطي، تحصيل مي‌شود و با پشتوانه عقل طبيعي و سرشتي،راهنماي عمل و راهگشاي راه آدمي خواهد بود.<ref>امام علي(ع) : «العقل عقلان، عقل الطبع و العقل التجربه و كلا هما يؤدي الي المنفعه» محمدي ري شهري، محمد، ميزان الحكمه، دارالحديث، چاپ اول، ج۳، ص۲۰۴۳.</ref> در فرمايشي ديگر امام علي(ع) مي‌فرمايند: عقل غريزه‌اي است كه باعلم و تجربه افزايش مي‌يابد.<ref>«العقل غريزه تزيد بالعلم و التّجارب»، تميمي آمدي، عبدالواحد بن محمد، غرر الحكم و دررالكلم، شرح محمد خوانساري، تصحيح مير جلال الدين حسيني ارموي، ج۲، ص۳۲، ح ۱۷۱۷.</ref> در اين روايت نيز به هر دو گونه عقل اشاره شده است. ايشان(ع) در عين اينكه اصل عقل را غريزي و سرشتي شناخته‌اند، يادگيري و استفاده از تجارب زندگي را كه همان عقل تجربي و اكتسابي انسان محسوب مي‌شود، تقويت كننده آن دانسته‌اند.  
در برخي روايات، به دو گونه عقل اشاره شده است: يكي عقل سرشتي<ref>عقل الطبع.</ref>، كه به درجات كاملاً متفاوتي در نهاد بشر به وديعه نهاده شده است و ديگري عقل اكتسابي<ref>عقل التجربه.</ref>، كه از طريق تجربه و يادگيري و شرايط محيطي، تحصيل مي‌شود و با پشتوانه عقل طبيعي و سرشتي،راهنماي عمل و راهگشاي راه آدمي خواهد بود.<ref>امام علي(ع) : «العقل عقلان، عقل الطبع و العقل التجربه و كلا هما يؤدي الي المنفعه» محمدي ري شهري، محمد، ميزان الحكمه، دارالحديث، چاپ اول، ج۳، ص۲۰۴۳.</ref> در فرمايشي ديگر امام علي(ع) مي‌فرمايند: عقل غريزه‌اي است كه باعلم و تجربه افزايش مي‌يابد.<ref>«العقل غريزه تزيد بالعلم و التّجارب»، تميمي آمدي، عبدالواحد بن محمد، غرر الحكم و دررالكلم، شرح محمد خوانساري، تصحيح مير جلال الدين حسيني ارموي، ج۲، ص۳۲، ح ۱۷۱۷.</ref> در اين روايت نيز به هر دو گونه عقل اشاره شده است. ايشان(ع) در عين اينكه اصل عقل را غريزي و سرشتي شناخته‌اند، يادگيري و استفاده از تجارب زندگي را كه همان عقل تجربي و اكتسابي انسان محسوب مي‌شود، تقويت كننده آن دانسته‌اند.  
خط ۷۳: خط ۷۴:


هم‌چنين عواملي كه در روايات مانع شناخت، و دانش بشر هستند را نيز مي‌توان به اين فهرست اضافه نمود. مثل حبّ به دنيا، گناه، امراض قلب، ظلم، كفر، فسق، اسراف، غفلت، آرزوي دراز، استبداد، تعصب، شراب، پرخوري و ...<ref>براي آگاهي بيشتر، ر.ك: ري شهري، محمد، العلم و الحكمه في الكتاب و السنه، دار الحديث، چاپ اول، القسم الرابع، ص۱۱۱ ـ ۷۷.</ref>
هم‌چنين عواملي كه در روايات مانع شناخت، و دانش بشر هستند را نيز مي‌توان به اين فهرست اضافه نمود. مثل حبّ به دنيا، گناه، امراض قلب، ظلم، كفر، فسق، اسراف، غفلت، آرزوي دراز، استبداد، تعصب، شراب، پرخوري و ...<ref>براي آگاهي بيشتر، ر.ك: ري شهري، محمد، العلم و الحكمه في الكتاب و السنه، دار الحديث، چاپ اول، القسم الرابع، ص۱۱۱ ـ ۷۷.</ref>
{{پایان پاسخ}}
 
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
==مطالعه بيشتر==
خط ۸۴: خط ۸۵:


۴. تربيت عقلاني، سعيد بهشتي، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه معاصر.
۴. تربيت عقلاني، سعيد بهشتي، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه معاصر.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
==منابع==
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش