حاملان عرش خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خداوند متعال در سوره مبارکه غافر، آیه ۷، می‌فرماید: «کسانی که عرش با عظمت الهی را بر دوش گرفته و آنان که پیروان عرشند و به تسبیح و ستایش حق مشغولند و…» سؤال این است که عرش با عظمت الهی، چگونه است که به واسطه افراد حمل می‌گردد؟! و منظور از «الذین» در ابتدای آیه چه کسانی هستند؟
مقصود از حمل عرش در آیه ۷ سوره غافر چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
خط ۱۴: خط ۱۴:


== معنای عرش ==
== معنای عرش ==
از جمله الفاظی که مورد بحث قرار گرفته، کلمه عرش است که در لغت به چیزی که سر آن پوشیده است یا «تخت پایه بلند» اطلاق می‌شود<ref>ر. ک. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن الکریم، بیروت، دارالکاتب العربی، ص۳۴۱.</ref> در مقابل کرسی که به معنای تخت پایه کوتاه است، سپس این کلمه در مورد قدرت خداوند به کار رفته است.
کلمه عرش در لغت به چیزی که سر آن پوشیده است یا «تخت پایه بلند» اطلاق می‌شود<ref>ر. ک. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن الکریم، بیروت، دارالکاتب العربی، ص۳۴۱.</ref> در مقابل کرسی که به معنای تخت پایه کوتاه است. مفسران و محدثان درباره این که منظور از عرش خدا چیست و این کلمه کنایه از چه معنایی می‌باشد؟ سخن بسیار گفته‌اند. از جمله:


مفسران و محدثان درباره این که منظور از عرش خدا چیست و این کلمه کنایه از چه معنایی می‌باشد؟ سخن بسیار گفته‌اند. از جمله:
گاهی «عرش» به معنای، علم بی‌پایان پروردگار، مالکیت و حاکمیت خدا هر یک از صفات کمالیه و جلالیه او تفسیر شده است. چون هر یک از این اوصاف بیانگر عظمت مقام او می‌باشد، همان گونه که تخت سلاطین نشانه عظمت آنها است. پس خداوند دارای عرش علم و قدرت و رحمانیت و رحیمیّت است. طبق این تفسیر سه‌گانه، مفهوم «عرش» بازگشت به صفات ذات پاک پروردگار می‌کند، نه یک وجود خارجی دیگر.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۲۹–۳۸.</ref>


گاهی «عرش» به معنای، علم بی‌پایان پروردگار، «مالکیت و حاکمیت خدا هر یک از صفات کمالیه و جلالیه او تفسیر شده است چون هر یک از این اوصاف بیانگر عظمت مقام او می‌باشد، همان گونه که تخت سلاطین نشانه عظمت آنها است. پس خداوند دارای عرش علم و قدرت و رحمانیت و رحیمیّت است. طبق این تفسیر سه‌گانه، مفهوم «عرش» بازگشت به صفات ذات پاک پروردگار می‌کند، نه یک وجود خارجی دیگر.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۲۹–۳۸.</ref>
برخی روایات اسلامی از اهل بیت(ع) نیز همین معنا را تأیید می‌کند. از جمله از امام صادق (ع) درباره تفسیر {{قرآن|وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ|ترجمه=كرسى او آسمانها و زمين را در بر گرفته است|سوره=بقره|آیه=۲۵۵}} سؤال کردند فرمود: «منظور علم او است»<ref>ر. ک. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۵۸، ص۲۸، حدیث ۴۶.</ref> در حدیثی دیگر از همان امام(ع) نقل شده که «عرش» را به معنای علمی که انبیا را بر آن آگاه کرده و «کرسی» را به معنای علمی که هیچ‌کس را از آن آگاه نکرده است، تفسیر فرموده است.<ref>ر. ک. همان، حدیث ۴۷.</ref>
 
برخی روایات اسلامی از اهل بیت(ع) نیز همین معنا را تأیید می‌کند. از جمله از امام صادق- علیه السلام- درباره تفسیر {{قرآن|وسع کرسیه السموات و الارض}} سؤال کردند فرمود: «منظور علم او است»<ref>ر. ک. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۵۸، ص۲۸، حدیث ۴۶.</ref> در حدیثی دیگر از همان امام-علیه السلام- نقل شده که «عرش» را به معنای علمی که انبیا را بر آن آگاه کرده و «کرسی» را به معنای علمی که هیچ‌کس را از آن آگاه نکرده است، تفسیر فرموده است.<ref>ر. ک. همان، حدیث ۴۷.</ref>


برخی دیگر، «عرش» را به «مجموعه عالم هستی» تفسیر کرده‌اند. و از معانی دیگر عرش «عالم ماوراء طبیعت» است و «کرسی» به معنای مجموع عالم مادّه ـ اعم از زمین و آسمان ـ استعمال شده است و از آن جا که مخلوقات و معلومات خداوند از ذات پاک او جدا نیستند، گاهی «عرش» بر «علم خدا» اطلاق می‌شود. و اگر به قلب پاک بندگان با ایمان «عرش الرحمان» گفته شده به خاطر این است که جایگاه معرفت ذات پاک او و نشانه‌ای از نشانه‌های عظمت و قدرت اوست.
برخی دیگر، «عرش» را به «مجموعه عالم هستی» تفسیر کرده‌اند. و از معانی دیگر عرش «عالم ماوراء طبیعت» است و «کرسی» به معنای مجموع عالم مادّه ـ اعم از زمین و آسمان ـ استعمال شده است و از آن جا که مخلوقات و معلومات خداوند از ذات پاک او جدا نیستند، گاهی «عرش» بر «علم خدا» اطلاق می‌شود. و اگر به قلب پاک بندگان با ایمان «عرش الرحمان» گفته شده به خاطر این است که جایگاه معرفت ذات پاک او و نشانه‌ای از نشانه‌های عظمت و قدرت اوست.


در هر مورد باید از قراین فهمید که منظور از «عرش» کدام یک از معانی آن است، ولی در عین حال، همگی در این امر مشترکند که عرش بیانگر بزرگی و عظمت خداوند متعال است. در آیه مذکور (سوره مؤمن، آیه ۷) که از حاملان عرش الهی سخن می‌گوید، ممکن است منظور از عرش، همان حکومت خداوند و تدبیر او در عالم هستی باشد و حاملان عرش، اجراکنندگان حاکمیت و تدبیر او هستند. و نیز ممکن است به معنای مجموعه عالم هستی یا عالم ماوراء طبیعت باشد و حاملان آن فرشتگانی هستند که پایه‌های تدبیر این جهان به فرمان خدا بر دوش آن‌ها است. پس منظور از «الذین» فرشتگانی هستند که حاملان عرش الهی هستند.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، همان.</ref>
== مقصود از حاملان عرش ==
اگر منظور از عرش، همان حکومت خداوند و تدبیر او در عالم هستی باشد، حاملان عرش، اجراکنندگان حاکمیت و تدبیر او هستند. و نیز ممکن است به معنای مجموعه عالم هستی یا عالم ماوراء طبیعت باشد و حاملان آن فرشتگانی هستند که پایه‌های تدبیر این جهان به فرمان خدا بر دوش آن‌ها است. پس منظور از «الذین» فرشتگانی هستند که حاملان عرش الهی هستند.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، همان.</ref>


در برخی روایات اسلامی از جمله روایتی از امام باقر(ع) آمده که حاملان عرش الهی، (و کسانی که پایه عرش الهی به خاطر آنان پایدار است) حضرت محمد(ص) علی، حسن، حسین(ع) نوح، ابراهیم، موسی، و عیسی(ع) هستند.<ref>ر. ک. استرآبادی، سید شرف الدین، الآیات الظاهره، مؤسسه نشر اسلامی، ص۶۹۱.</ref>
در برخی روایات اسلامی از جمله روایتی از امام باقر(ع) آمده که حاملان عرش الهی، (و کسانی که پایه عرش الهی به خاطر آنان پایدار است) حضرت محمد(ص) علی، حسن، حسین(ع) نوح، ابراهیم، موسی، و عیسی(ع) هستند.<ref>ر. ک. استرآبادی، سید شرف الدین، الآیات الظاهره، مؤسسه نشر اسلامی، ص۶۹۱.</ref>
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش