غلو در جایگاه نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

{{شروع متن}}

{{شاخه

  |شاخه فرعی۳ =  

}}

{{پایان سوال}}

{{پاسخ}}

جاحظ، اديب سخندان و سخن شناس معروف كه از نوابغ ادب است و در قرن سوّم هجري مي زيسته است و كتاب «البيان و التبيين» که يكي از اركان چهارگانه ادب به شمار آمده است، مكرّر در كتاب خويش ستايش و اعجاب فوق العاده خود را نسبت به سخنان علي(ع) اظهار مي دارد، در جلد اوّل، اين جمله معروف را از امام علي(ع) نقل مي كند كه حضرت فرمودند: «قيمه كلّ امرء ما يحسنه<ref>موفق بن احمد بن محمد كلّي خوارزمي، المناقب، قم، جامعه مدرّسين قم، چاپ دوم، ۱۴۱۱، ص۳۶۸؛ محمّد عبد الرؤف المناوي، فيض القدير شرح جامع صغير، بيروت، دارالكتب العلميه، چاپ اول، ۱۴۱۵، ج۴ ص۱۴۶.</ref> ارزش هر كس همان است كه مي داند»، آن گاه بيش از نيم صحفه اين جمله را ستايش مي كند و مي گويد: در همه كتاب ما، اگر جز اين جمله نبود، كافي بود، بهترين سخن آن است كه كم آن، تو را از بسيارش، بي نياز كند، و معني در لفظ پنهان نشده باشد بلكه ظاهر و نمودار باشد، آن گاه مي گويد: «كان الله عزّ و جلّ قد البسه من الجلاله و غشاه من نور الحكمه علي حسب نيّه صاحبه و تقوا قائله» گويا خداوند جامه‌اي ازجلالت و پرده اي از نور حكمت متناسب با نيّت پاك و تقواي گوينده اش، بر اين جمله كوتاه پوشانده است».<ref>مطهري، مرتضي، نقل از كتاب سيري در نهج البلاغه، چاپ و صحافي از چاپخانه درودكي، ص۱۲و۱۳.</ref>

وی در شرح نامه امام به عبدالله بن عباس، پس از فتح مصر به دست سپاهيان معاويه به شهادت محمّد بن ابي بكر، مي گويد: انظر! الي الفصاحه كيف تعطى هذا الرجل قيادها و تملّكه زمامها ...<ref>همان، ج۱۶، ص۱۴۵و۱۴۶.</ref>فصاحت را ببين كه چگونه افسار خود را به دست اين مرد (علي) داده و مهار خود را به او سپرده است، نظم عجيب الفاظ را تماشا كن، يكي پس از ديگري مي آيند و در اختيار او قرار مي گيرند، مانند چشمه اي كه خود به خود و بدون زحمت از زمين مي جوشد، سبحان الله! جواني از عرب در شهري مانند مكه بزرگ مي شود با هيچ حكيمي برخورد نكرده است، اما سخنانش در حكمت نظري بالا دست سخنان افلاطون و ارسطو قرار گرفته است، با اهل حكمت عملي معاشرت نكرده است اما از سقراط بالاتر رفته است، ميان شجاعان و دلاوران تربيت نشده است زيرا مردم مكه تاجر پيشه بودند و اهل جنگ نبودند، اما شجاع ترين بشري از كار درآمد كه بر روي زمين راه رفته است».  

{{پایان پاسخ}}

{{مطالعه بیشتر}}

==مطالعه بيشتر==

{{پایان مطالعه بیشتر}}

{{تکمیل مقاله

  | لینک‌دهی =  

  | ناوبری =