|
|
خط ۴۲: |
خط ۴۲: |
|
| |
|
| === دفن سر امام در نجف === | | === دفن سر امام در نجف === |
| برخی از علمای شیعه با استفاده از اخبار و روایاتی که از ائمه معصومین(ع) رسیده،<ref>وسایلالشیعه، شیخ حر عاملی، ج۱۰، باب ۳۳ المزار و مایناسبه.</ref> فرمودهاند: سر مقدس سیدالشهدا در نجف اشرف، کنار مرقد مطهّر امیرمؤمنان(ع) دفن شده است.
| | روایتی از امام صادق(ع) نقل شده که به شخصی که برای زیارت به نجف میرود میگوید دو قبر در آنجا میبیند که یکی بزرگ و دیگری کوچک است. اما قبر بزرگ برای امام علی(ع) و قبر کوچک، محل دفن سر امام حسین(ع) است.<ref>ابنقولویه، كامل الزيارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۵.</ref> همچنین نقل شده، امام صادق(ع) زمانی که به نجف آمدند، دو رکعت نماز برای زیارت امام علی(ع)، دو رکعت نماز در مکان سر امام حسین(ع) و دو رکعت در مکان منبر امام زمان(عج) خواندند.<ref>ر. ک. وسایل الشیعه، ج۱۰، باب ۳۳، از ابواب مزار، چاپ اسلامیه، تهران.</ref> |
|
| |
|
| در خبر مرفوع ابن اسباط از امام صادق(ع) آمده است: | | البته در آخر روایتی که اشاره به دفن سر امام حسین(ع) در نجف داشته چنین آمده که سر امام بنابر ظاهر پس از آن کهمدتی نزد امام علی(ع) دفن شد، به جسد مطهر در کربلا ملحق گردید.<ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص۹۳.</ref> |
| انک اذا اتیت الغری رأیت قبرین؛ قبراً کبیراً و قبراً صغیراً، فاما الکبیر فقبر امیرالمؤمنین و اما الصغیر فرأس الحسین(ع)؛ «زمانی که به نجف میروی، دو قبر بزرگ و کوچک میبینی؛ اما قبر بزرگ از آن امیرالمؤمنین(ع) و قبر کوچک، محل دفن سر مبارک امام حسین(ع) است»<ref>ابنقولویه، كامل الزيارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۵.</ref>
| |
|
| |
|
| در خبر است که امام صادق(ع) وقتی که به نجف آمدند، دو رکعت نماز برای زیارت امیرالمؤمنین و دو رکعت برای موضع سر مبارک امام حسین(ع) و دو رکعت برای موضع منبر حضرت قائم حجه ابن الحسن العسکری(عج) نماز خواندند.<ref>ر. ک. وسایل الشیعه، ج۱۰، باب ۳۳، از ابواب مزار، چاپ اسلامیه، تهران.</ref>
| | مرحوم شیخ الفقها ـ صاحب جواهرالکلام ـ پس از نقل روایات مزبور و کلام سیدبن طاووس که عمل امامیه مطابق آن است، میفرماید: «ولعله لامنافاه لامکان دفنه مده ثم نقل الی کربلا»؛ ممکن است سر مطهر مدتی در نجف، نزد امیرالمؤمنین(ع)، دفن شده باشد و پس از آن به کربلا منتقل، و با بدن مطهر دفن شده باشد.» سپس روایتی را نقل کرده که امام صادق(ع) در نزد قائم مایل در راه غری (نجف) نماز خواند. و از آن حضرت سؤال شد: که آنچه نمازی بود که خواندید؟ فرمود: «اینجا موضع سر مطهر جدم حسین(ع) است که آن را در اینجا گذاردند.»<ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص۹۳.</ref> |
| | |
| در خبر یونس بن ظبیان آمده است: امام صادق(ع) سوار مرکب شد من هم در حضور آن حضرت سوار شدم. حضرت نزد تپههای سرخ تشریف آوردند و پیاده شدند و وضو گرفتند؛ سپس از آنجا به جایی که مقداری ریگ جمع شده بود، بازگشت و در آنجا نماز خواند و گریه کرد، بعد به جایی که پایینتر از اولی بود، رفتند و مانند همان عمل را به جا آورد و فرمود: جایی که اول در آنجا نماز خواندم موضع قبر امیرالمؤمنین(ع) بود و دیگری موضع سر مطهر حسین(ع) میباشد و ابن زیاد ـ لعنه الله علیه ـ وقتی سر مقدس حسین(ع) را به شام فرستاد آن را به کوفه برگردانیدند و برای جلوگیری از شورش مردم، دستور داد تا آن را از کوفه خارج کنند و خداوند سر مطهر را نزد امیرالمؤمنین(ع) بازگردانید و در آنجا دفن شد.
| |
| فالرأس مع الجسد و الجسد مع الرأس.
| |
| و این جمله آخر روایت، ظاهرش مطابق گفتهٔ بعضی اهل تحقیق است:
| |
| فالرأس مع الجسد أی بعد ما دفن هناک ظاهراً الحق بالجسد بکربلا.<ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص۹۳.</ref>
| |
| سر مطهر بر حسب ظاهر پس از آن که نزد امیرالمؤمنین) ع) دفن شد، به جسد مطهر در کربلا ملحق گردیده است.
| |
| | |
| ولی اشکال این روایات در آن است که هنوز در آن زمان ـ یعنی سال ۶۱ هـ.ق. قبر امیرالمؤمنین(ع) مخفی بود؛ بنابر این، روایت دیگری از امام صادق(ع) که میفرماید: «وقتی که سر مطهر امام را به شام بردند یکی از شیعیان ما آن را دزدید و آورد و در کنار قبر امیرالمؤمنین(ع) دفن کرد.»<ref>جواهرالکلام، ج۲۰، ص۹۳.</ref> نمیتواند روایت صحیحی باشد و استبعاد این معنی که یکی از غلامان آن را از شام بدزدد و به نجف آورده، در آنجا دفن نماید، بیشتر روشن میشود و علاوه بر آن این روایات خلاف نظر مشهور امامیه نیز میباشد.
| |
| | |
| شیخ حرّ عاملی ـ پس از نقل روایات که به برخی از آنها اشاره شد ـ کلام سید بن طاووس را نقل میکند و میفرماید: «بین عمل اصحاب امامیه و آن روایات، منافاتی وجود ندارد.» شاید عدم منافات بین عمل امامیه و آن روایات، این باشد که ممکن است سر مطهر را یا در موقع بردن به شام نزد قبر امیرالمؤمنین(ع) گذارده باشند یا در مراجعت از آنجا، سپس باز گردانیده، در کربلا با جسد مطهر دفن کردهاند.
| |
| | |
| مرحوم شیخ الفقها ـ صاحب جواهرالکلام ـ پس از نقل روایات مزبور و کلام سیدبن طاووس که عمل امامیه مطابق آن است، میفرماید: «ولعله لامنافاه لامکان دفنه مده ثم نقل الی کربلا»؛ ممکن است سر مطهر مدتی در نجف، نزد امیرالمؤمنین(ع)، دفن شده باشد و پس از آن به کربلا منتقل، و با بدن مطهر دفن شده باشد.» سپس روایتی را نقل کرده که امام صادق(ع) در نزد قائم مایل در راه غری (نجف) نماز خواند. و از آن حضرت سؤال شد: که آنچه نمازی بود که خواندید؟ فرمود: «اینجا موضع سر مطهر جدم حسین(ع) است که آن را در اینجا گذاردند.»<ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص۹۳.</ref> ممکن است حقیقت امر در روایات مذکور، سرّی از اسرار باشد که واقع آن برای ما روشن نشده باشد و برای مصالحی که در آن زمان وجود داشته، آن احادیث از ائمه(ع) صادر شده است. افزون بر آن، سندهای این روایات نیز درست تنقیح و تصحیح نشده است و مانند «مبارک خباز» که در کتب رجال از او نامی به میان نیامده و «یونس بن ظبیان» که از وضّاعین حدیث است از راویان آن اخبارند<ref>قاضی طباطبایی، تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سیدالشهدا، ص۳۴۰.</ref> و این روایات حتماّ در دیدرس علمای شیعه و فقها بوده است، ولی با این حال نسبت به آنها بیاعتنایی کرده، روی گردانیدهاند. | |
| از کتب معتبر و قدیمی که در دسترس است،
| |
|
| |
|
| == سرانجام سرهای سایر شهدا == | | == سرانجام سرهای سایر شهدا == |