پرش به محتوا

قیام عاشورا برای خدا یا به خواست مردم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
همان‌طور که می‌دانید معاویه پیش از مرگش برخلاف معاهده صلحی که با امام حسن مجتبی(ع) بسته بود یزید را به عنوان ولیعهد خویش برگزید یزید نیز پس از مرگ پدر درصدد برآمد برای تحکیم حکومت نامشروعش از امام حسین علیه السّلام بیعت بگیرد که عدم موافقت امام با این مسئله به قیام و در نهایت شهادت ایشان انجامید. اما به منظور تحلیل کاملی از قیام امام ضروری است دو موضوع «فلسفه قیام» و نیز «خواست مردم» در انجام این حرکت را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهیم:
انگیزه اصلی قیام عاشورا در واقع مبارزه با یک جریان انحرافی بود که در درون جامعه مسلمانان پدید آمده بود. امر به معروف، نهی از منکر، احقاق حق و مبارزه با باطل از ارکان این قیام است. نامه مردم کوفه و درخواست از امام برای رهبری و تشکیل حکومت بعد از خروج امام از مدینه و عدم بیعت با یزید به دست امام رسیده است. نامه کوفیان باعث شد امام از مکه به سمت کوفه حرکت کند که در پایان با عدم همراهی مردم کوفه امام به شهادت رسید.
 
== فلسفه قیام امام حسین(ع) ==
== فلسفه قیام امام حسین(ع) ==
بعد از بررسی دلایل قیام امام حسین(ع) این حقیقت مسلم خواهد شد که انگیزه اصلی قیام عاشورا در واقع مبارزه با یک جریان انحرافی بود که در درون جامعه مسلمانان پدید آمده بود. جریانی که اساس دین را هدف قرار داده و به تدریج جامعه مسلمانان را از حاکمیت احکام الهی و شریعت آسمانی تهی سازد.
بعد از بررسی دلایل قیام امام حسین(ع) این حقیقت مسلم خواهد شد که انگیزه اصلی قیام عاشورا در واقع مبارزه با یک جریان انحرافی بود که در درون جامعه مسلمانان پدید آمده بود. جریانی که اساس دین را هدف قرار داده و به تدریج جامعه مسلمانان را از حاکمیت احکام الهی و شریعت آسمانی تهی سازد.
خط ۲۲: خط ۲۱:
از نکات قابل توجه در قیام امام و به طور کلی موضوع جایگاه حاکمیت سیاسی معصومان، مسئله توجه به نقش رضایت و خواست مردم در آن است. شکل‌گیری حاکمیت سیاسی حاکم اسلامی و اِعمال این حاکمیت پس از پذیرش، اعلام رضایت و اقبال مردمی به آن تحقق یافتنی است؛ چنان‌که اساس حکومت رسول خدا(ص) در مدینه، حاکمیت سیاسی امام علی(ع) در کوفه و پس از ایشان دوران کوتاه حکومت امام حسن مجتبی(ع) در پی اعلام حمایت و بیعت گروه‌های کثیری از مسلمانان با آنان تحقق یافت و استمرار آن نیز با حمایت عملی مسلمانان از آنان امکان می‌یافت. امّا این مسئله به مفهوم مشروعیت بخش دانستن خواست مردم برای حکومت دینی و حاکم اسلامی نیست. حاکمیت سیاسی در زمان حضور معصوم انحصاراً متعلق به آنان است و مردم مجاز نیستند به حاکمیت و ولایت سیاسی غیر آنان رضایت دهند.<ref>به عنوان مثال آیات متعددی از قرآن کریم ضمن تأکید بر ولایت سیاسی رسول خدا(ص) از مؤمنان می‌خواهد که اوامر ایشان را اطاعت کنند و در برابر حکم خدا و رسول اختیار و حق مخالفتی برای خود قایل نباشند. رک: نساء، ۶۴، احزاب، ۳۴.</ref>  
از نکات قابل توجه در قیام امام و به طور کلی موضوع جایگاه حاکمیت سیاسی معصومان، مسئله توجه به نقش رضایت و خواست مردم در آن است. شکل‌گیری حاکمیت سیاسی حاکم اسلامی و اِعمال این حاکمیت پس از پذیرش، اعلام رضایت و اقبال مردمی به آن تحقق یافتنی است؛ چنان‌که اساس حکومت رسول خدا(ص) در مدینه، حاکمیت سیاسی امام علی(ع) در کوفه و پس از ایشان دوران کوتاه حکومت امام حسن مجتبی(ع) در پی اعلام حمایت و بیعت گروه‌های کثیری از مسلمانان با آنان تحقق یافت و استمرار آن نیز با حمایت عملی مسلمانان از آنان امکان می‌یافت. امّا این مسئله به مفهوم مشروعیت بخش دانستن خواست مردم برای حکومت دینی و حاکم اسلامی نیست. حاکمیت سیاسی در زمان حضور معصوم انحصاراً متعلق به آنان است و مردم مجاز نیستند به حاکمیت و ولایت سیاسی غیر آنان رضایت دهند.<ref>به عنوان مثال آیات متعددی از قرآن کریم ضمن تأکید بر ولایت سیاسی رسول خدا(ص) از مؤمنان می‌خواهد که اوامر ایشان را اطاعت کنند و در برابر حکم خدا و رسول اختیار و حق مخالفتی برای خود قایل نباشند. رک: نساء، ۶۴، احزاب، ۳۴.</ref>  


از مطالب فوق می‌توان چنین نتیجه گرفت که قیام امام حسین(ع) دارای منشأ الهی و دینی است. البته این به معنای نادیده انگاشتن جنبه مردمی آن نیست. هدف امام و حرکت ایشان در قیام تاریخی عاشورا در راستای عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر بود، یزید با اقدامات خود و مجبور ساختن امام برای بیعت با وی روندی را آغاز کرد که به نابودی اساس دین می‌انجامید، در کنار این مسئله مسلمانان کوفه نیز از اقدامات یزید به ستوه آمده بودند با نامه‌های متعدد از امام خواستند به جانب آنان رود و حکومت ظالمانه یزید را سرنگون سازد. این دعوت حجّت را بر امام تمام و تکلیف الهی ایشان را در برابر حکومت و براندازی حاکمیت باطل روشن ساخت. از این رو امام حسین(ع) قیام تاریخی خود را آغاز کرد؛ چنان‌که پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) و امام حسن مجتبی(ع) نیز پس از اقبال عمومی و اعلام رضایت مردمی به تأسیس حکومت اقدام نمودند لکن این امر به مفهوم اعتماد به حقانیت محض و مشروعیت بخش بودن رأی مردم ـ آن گونه که در دموکراسی تعریف می‌شود ـ نیست.
از مطالب فوق می‌توان چنین نتیجه گرفت که قیام امام حسین(ع) دارای منشأ الهی و دینی است. البته این به معنای نادیده انگاشتن جنبه مردمی آن نیست. هدف امام و حرکت ایشان در قیام تاریخی عاشورا در راستای عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر بود، یزید با اقدامات خود و مجبور ساختن امام برای بیعت با وی روندی را آغاز کرد که به نابودی اساس دین می‌انجامید، در کنار این مسئله و پس از عدم بیعت امام با یزید و خورجش از مدینه، مسلمانان کوفه نیز که از اقدامات یزید به ستوه آمده بودند با نامه‌های متعدد از امام خواستند به جانب آنان رود و حکومت ظالمانه یزید را سرنگون سازد.  
 
این دعوت، حجّت را بر امام تمام و تکلیف الهی ایشان را در برابر حکومت و براندازی حاکمیت باطل روشن ساخت. از این رو امام حسین(ع) قیام تاریخی خود را آغاز کرد؛ چنان‌که پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) و امام حسن مجتبی(ع) نیز پس از اقبال عمومی و اعلام رضایت مردمی به تأسیس حکومت اقدام نمودند لکن این امر به مفهوم اعتماد به حقانیت محض و مشروعیت بخش بودن رأی مردم ـ آن گونه که در دموکراسی تعریف می‌شود ـ نیست.


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
۷٬۲۳۰

ویرایش