لیبرالیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


== معنا و مفهوم لیبرالیسم ==
== معنا و مفهوم لیبرالیسم ==
واژگان liberalism (لیبرالیسم) به عنوان آموزه و liberal (لیبرال) که منظور فرد معتقد به آزادی‌خواهی است، از واژه liberteh لاتین اشتقاق یافته یافته‌اند.<ref>حاتم قادری، اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم، ص۱۹</ref> اصول کلی لیبرالیسم عبارت است از: یک: ارزش شمردنِ بیانِ آزادانهٔ عقاید فردی. دو: باور به اینکه بازگویی آزادانهٔ عقاید برای فرد و جامعه سودمند است. سه: پشتیبانی از نهادهای اجتماعی و سیاست‌هایی که بیان آزادانهٔ عقاید را ممکن می‌کنند.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۰</ref>
واژگان liberalism (لیبرالیسم) به عنوان آموزه و liberal (لیبرال) که منظور فرد معتقد به آزادی‌خواهی است، از واژه liberteh لاتین اشتقاق یافته یافته‌اند.<ref>حاتم قادری، اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم، ص۱۹</ref> مفهوم اصلی ایدئولوژی لیبرالیسم، آزادی شهروندان در سایه حکومت محدود به قانون است.<ref>آموزش دانش سیاسی، حسین بشیریه، نگاه معاصر</ref>
 
اصول کلی لیبرالیسم عبارت است از: یک: ارزش شمردنِ بیانِ آزادانهٔ عقاید فردی. دو: باور به اینکه بازگویی آزادانهٔ عقاید برای فرد و جامعه سودمند است. سه: پشتیبانی از نهادهای اجتماعی و سیاست‌هایی که بیان آزادانهٔ عقاید را ممکن می‌کنند.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۰</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
تکیه لیبرالیسم آغازین بر آزادی از قدرتِ خودسرانه (استبداد) بود و یکی از هدف‌های اساسی آن آزادی و رواداری دینی بود.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۱</ref>
تکیه لیبرالیسم آغازین بر آزادی از قدرتِ خودسرانه (استبداد) بود و یکی از هدف‌های اساسی آن آزادی و رواداری دینی بود.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۱</ref> هدف اصلی ایدئولوژی لیبرالیسم از آغاز پیدایش مبارزه با قدرت مطلقه و خودکامه و خودسر بود.<ref>آموزش دانش سیاسی، حسین بشیریه، نگاه معاصر</ref>


از لحاظ تاریخی پیشینه جنبش لیبرال برای به دست آوردن آزادی‌های سیاسی به سرکشی بارون‌های انگلستان علیه شاه می‌رسد که در سال ۱۲۱۵ میلادی به امضای منشور بزرگ انجامید. به موجب این منشور، آزادی‌های شاه محدود شد و پاره‌ای از اختیارات به مجلس لردها واگذار شد. از نظر فلسفی، نظریه‌های جان لاک، فیلسوف انگلیسی قرن هفدهم در زمینه دولت و حقوق طبیعی پایه نظری لیبرالیسم جدید را گذاشت. ولی پیشینهٔ لیبرالیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی و سیاسی از دو قرن و نیم بیشتر نیست. لیبرالیسمی که در سده‌های هجده و نوزده در اروپای قاره‌ای و انگلستان اوج گرفت، از به هم پیوستنِ عوامل گوناگون اجتماعی و اقتصادی و نظری و فلسفی پدید آمد و پیشرو آن لیبرالیسم انگلیسی بود که پایه‌اش بر سنت قانون عرفی، پارلمان و جنبش دین‌پیرایی در انگلستان بود.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۱</ref>
از لحاظ تاریخی پیشینه جنبش لیبرال برای به دست آوردن آزادی‌های سیاسی به سرکشی بارون‌های انگلستان علیه شاه می‌رسد که در سال ۱۲۱۵ میلادی به امضای منشور بزرگ انجامید. به موجب این منشور، آزادی‌های شاه محدود شد و پاره‌ای از اختیارات به مجلس لردها واگذار شد. از نظر فلسفی، نظریه‌های جان لاک، فیلسوف انگلیسی قرن هفدهم در زمینه دولت و حقوق طبیعی پایه نظری لیبرالیسم جدید را گذاشت. ولی پیشینهٔ لیبرالیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی و سیاسی از دو قرن و نیم بیشتر نیست. لیبرالیسمی که در سده‌های هجده و نوزده در اروپای قاره‌ای و انگلستان اوج گرفت، از به هم پیوستنِ عوامل گوناگون اجتماعی و اقتصادی و نظری و فلسفی پدید آمد و پیشرو آن لیبرالیسم انگلیسی بود که پایه‌اش بر سنت قانون عرفی، پارلمان و جنبش دین‌پیرایی در انگلستان بود.<ref>داریوش آشوری، دانشنامه سیاسی، ص۲۸۱</ref>
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش