قصاص نفس: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
فقها در اثبات حکم قصاص، به قرآن و سنت استناد کرده‌اند. مهم‌ترین آیه قرآن که حکم قصاص از آن آمده است آیه ۱۷۸ و ۱۷۹ سوره بقره است که تصریح دارد به تشریع قصاص. همچنین آیات ۱۹۴ بقره و ۴۵ مائده و ۳۳ اسراء.
فقها در اثبات حکم قصاص، به قرآن و سنت استناد کرده‌اند. مهم‌ترین آیه قرآن که حکم قصاص از آن آمده است آیه ۱۷۸ و ۱۷۹ سوره بقره است که تصریح دارد به تشریع قصاص. همچنین آیات ۱۹۴ بقره و ۴۵ مائده و ۳۳ اسراء.


[[علامه طباطبایی]] ذیل آیه ۳۳ سوره اسراء می‌فرماید: «معناى آيه اين است كه" كسى كه مظلوم كشته شده باشد ما به حسب شرع براى صاحب خون او سلطنت قرار داديم، تا اگر خواست قاتل را قصاص كند، و اگر خواست خونبها بگيرد، و اگر هم خواست عفو كند، حال صاحب خون هم بايد در كشتن اسراف نكند، و غير قاتل را نكشد، و يا بيش از يك نفر را به قتل نرساند.» به این ترتیب قصاص حقی است که ولی دم دارد.
[[علامه طباطبایی]] ذیل آیه ۳۳ سوره اسراء می‌فرماید: «معناى آيه اين است كه" كسى كه مظلوم كشته شده باشد ما به حسب شرع براى صاحب خون او سلطنت قرار داديم، تا اگر خواست قاتل را قصاص كند، و اگر خواست خونبها بگيرد، و اگر هم خواست عفو كند، حال صاحب خون هم بايد در كشتن اسراف نكند، و غير قاتل را نكشد، و يا بيش از يك نفر را به قتل نرساند.» به این ترتیب قصاص حقی است که ولی دم دارد.»<ref>تفسیر المیزان، جلد ۱۳ صحفه ۱۲۳</ref>


فقها ادعای اجماع در حکم قصاص کرده اند و روایات متواتر در این باره آمده است. در روایتی از [[امام سجاد(ع)]] آمده است: «درباره آيه «قصاص، براى شما، مايه حيات [و امنيّت] است»، فرمودند: چون اگر كسى تصميم بگيرد كسى را بكشد و بداند كه در اين صورتْ قصاص خواهد شد، از كشتن، خوددارى مى كند. پس هم موجب زنده ماندن كسى است كه خواسته او را بكشد، هم موجب زنده ماندن جنايتكارى است كه قصد آدم كشى دارد و هم مايه زنده ماندن ديگرانى است كه مى دانند قصاص، واجب است و از ترس آن، جرأت آدم كشى پيدا نمى كنند.»<ref>تفسير امام عسكرى (ع)، ص 595، ح 354.</ref>
فقها ادعای اجماع در حکم قصاص کرده اند و روایات متواتر در این باره آمده است. در روایتی از [[امام سجاد(ع)]] آمده است: «درباره آيه «قصاص، براى شما، مايه حيات [و امنيّت] است»، فرمودند: چون اگر كسى تصميم بگيرد كسى را بكشد و بداند كه در اين صورتْ قصاص خواهد شد، از كشتن، خوددارى مى كند. پس هم موجب زنده ماندن كسى است كه خواسته او را بكشد، هم موجب زنده ماندن جنايتكارى است كه قصد آدم كشى دارد و هم مايه زنده ماندن ديگرانى است كه مى دانند قصاص، واجب است و از ترس آن، جرأت آدم كشى پيدا نمى كنند.»<ref>تفسير امام عسكرى (ع)، ص 595، ح 354.</ref>
خط ۲۳: خط ۲۳:
'''شبهات پیرامون قصاص'''
'''شبهات پیرامون قصاص'''


برخی می‌گویند آیه تصریح در عفو هم دارد و خداوند بخشش را تخفیف و رحمت خود دانسته است و چطور می‌شود در عفو رحمت باشد و در قصاص حیات! اگر در قصاص حیات باشد همان حیات باید رحمت خداوند باشد نه قصاص نکردن. در همین راستا گفته‌اند در صدر اسلام و میان قبایل عرب، هنگام قصاص زیاده‌روی می‌شد و در برابر یک نفر، ده‌ها یا صدها نفر کشته می‌شدند. از همین جهت حکم قرآن، حکمی سلبی است نه ایجابی. در واقع قرآن توجه‌اش به این است که ده ها نفر کشته نشوند و تنها یک نفر در برابر یک نفر کشته شود؛ نه اینکه حتما و می‌بایست باید کسی کشته شود.
برخی می‌گویند آیه تصریح در عفو هم دارد و خداوند بخشش را تخفیف و رحمت خود دانسته است و چطور می‌شود در عفو رحمت باشد و در قصاص حیات! «اين عفو كردن قصاص و ديت دادن تخفيفى تمام است و رحمتى فراخ از خداوند شما»<ref>کشف الاسرار و عده الابرار، ج۱، ص ۴۷۳</ref> اگر در قصاص حیات باشد همان حیات باید رحمت خداوند باشد نه قصاص نکردن. در همین راستا گفته‌اند در صدر اسلام و میان قبایل عرب، هنگام قصاص زیاده‌روی می‌شد و در برابر یک نفر، ده‌ها یا صدها نفر کشته می‌شدند. از همین جهت حکم قرآن، حکمی سلبی است نه ایجابی. در واقع قرآن توجه‌اش به این است که ده ها نفر کشته نشوند و تنها یک نفر در برابر یک نفر کشته شود؛ نه اینکه حتما و می‌بایست باید کسی کشته شود.


این عده می‌گویند حکم قصاص در صدر اسلام حکمی کارساز بوده است و توانسته خشونت را کنترل کند، اما اصرار بر حق قصاص در این دوران، خلاف مقصود قرآن است که توصیه به عفو دارد و عفو را رحمت خود می‌داند.
این عده می‌گویند حکم قصاص در صدر اسلام حکمی کارساز بوده است و توانسته خشونت را کنترل کند، اما اصرار بر حق قصاص در این دوران، خلاف مقصود قرآن است که توصیه به عفو دارد و عفو را رحمت خود می‌داند.
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش