مجازات عدم ثبت ازدواج موقت: تفاوت میان نسخه‌ها

قانون‌گذار ثبت نکاح در دفتر رسمی ازدواج را لازم شمرده است و هدف از این الزام، آسان کردن اثبات نکاح و حمایت از حقوق کودکان و نیز بانوان (حق نفقه …) است. ثبت نکاح در دفتر اسناد رسمی از بسیاری گفتگوهای ناهنجار و بی‌نظمی درباره انکار ازدواج و نسب می‌کاهد و به استواری بنیان خانواده و ایجاد نظم در جامعه کمک می‌کند. به همین دلیل، در ماده یک قانون ازدواج سابق مقرر کرده بود: «... هر ازدواج و طلاق و رجوع باید در یکی از دفاتر… به ثبت برسد و چنانچه مرد و عاقدی که از اجرای این تکلیف خودداری کنند از یک ماه تا شش ماه حبس» تأدیبی محکوم می‌شوند.»<ref>قانون اصلاح، قانون ازدواج، مصوّب ۲۹ / ۲ / ۱۳۱۶ ش، ماده ۱.</ref>

قانون ملزم کرده است که، هر ازدواج (دایم و موقّت) باید ثبت شود و چنانچه زوج یا عاقد (سردفتر) از ثبت آن خودداری نمایند به حبس تأدیبی محکوم می‌شود. لکن این مجازات طبق نظریّه شورای محترم نگهبان غیرشرعی تشخیص داده شده و به موجب این نظریه: «مجازات متعاقدین و عاقد در عقد ازدواج غیررسمی مذکور در مادّه یک قانون ازدواج … شرعی نمی‌باشد.»<ref>روزنامه رسمی، ش ۱۱۵۰۲، مورّخ ۳ / ۶ / ۱۳۶۳.</ref> پس طبق نظریّه شورای محترم نگهبان افرادی که واقعه «ازدواج» را در دفتر رسمی ازدواج ثبت نکنند، مجازاتش غیرشرعی است.

اما با توجه به اهمیت ثبت این وقایع و لزوم ضمانت اجرای کیفری آن، نظریه شورای محترم نگهبان قابل توجه بود، لذا قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) این اشکال را رفع و برای عدم ثبت ازدواج «دایم» حبس تعزیری تا یک سال را مقرر نموده است. لکن این مادّه فقط برای مردی که اقدام به ازدواج «دائم» کرده است مجازات تعیین کرده و شامل عدم ثبت ازدواج «موقّت» نمی‌شود.<ref>صفایی، سید حسین، امامی، اسدالله، مختصر حقوق خانواده، تهران: دادگستر ۱۳۷۶، ص۵۱و۵۲.</ref>