وظایف مشترک و متمایز پیامبر و امام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)'
جز (جایگزینی متن - '|شاخه فرعی' به '| شاخه فرعی')
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
خط ۲۶: خط ۲۶:
پس هیچ‌کس بعد از پیامبر(ص) نمی‌تواند مدعی مقام دریافت و ابلاغ وحی باشد حتی امامان شیعه که در اکثر شؤون‌شان با پیامبر(ص) مشترک است از این مقام محروم هستند. البته وحی در اینجا به معنای وحی نبوت است نه به معنای الهام و تحدیث که این مرتبه شامل ائمه هم می‌شود.<ref>نگاه کنید به مصباح یزدی، محمدتقی، راهنماشناسی، همان، ص۳۷۸ و ۳۷۹.</ref>
پس هیچ‌کس بعد از پیامبر(ص) نمی‌تواند مدعی مقام دریافت و ابلاغ وحی باشد حتی امامان شیعه که در اکثر شؤون‌شان با پیامبر(ص) مشترک است از این مقام محروم هستند. البته وحی در اینجا به معنای وحی نبوت است نه به معنای الهام و تحدیث که این مرتبه شامل ائمه هم می‌شود.<ref>نگاه کنید به مصباح یزدی، محمدتقی، راهنماشناسی، همان، ص۳۷۸ و ۳۷۹.</ref>


اما غیر از دریافت و ابلاغ وحی که مخصوص انبیاء و پیامبر(ص) بود دیگر وظایف آن حضرت چه وضعیتی خواهد داشت؟ آیا شارع در متن دین برای جبران آنها تدبیری اندیشیده است یا آنها را به خود امت واگذار کرده است؟ واقعیت‌ها و گزارش‌های تاریخی حاکی از آن است که جامعه اسلامی به کسی که وظایف پیامبر(ص) را پس از رحلتش به عهد گیرد همچنان نیازمند است. اختلاف شدید مفسران در تفسیر پاره‌ای از آیات قرآن، اختلاف شدید مسلمانان در احکام عملی و حتی در مورد تفسیر سنت پیامبر (ص)، هجوم بی‌امان شبهات ویرانگر به عقاید اسلامی، شیوع ده‌ها هزار حدیث مجهول و … همگی گویای این حقیقتند که امت اسلامی از یک سو نیازمند آن بود که عمل به وظایف یاد شده پس از وفات رسول خدا(ص) تداوم یابد و از سوی دیگر، خود امت (بدون امداد الهی) هرگز قادر بر پاسخ‌گویی به این نیازها نیست.
اما غیر از دریافت و ابلاغ وحی که مخصوص انبیاء و پیامبر(ص) بود دیگر وظایف آن حضرت چه وضعیتی خواهد داشت؟ آیا شارع در متن دین برای جبران آنها تدبیری اندیشیده است یا آنها را به خود امت واگذار کرده است؟ واقعیت‌ها و گزارش‌های تاریخی حاکی از آن است که جامعه اسلامی به کسی که وظایف پیامبر(ص) را پس از رحلتش به عهد گیرد همچنان نیازمند است. اختلاف شدید مفسران در تفسیر پاره‌ای از آیات قرآن، اختلاف شدید مسلمانان در احکام عملی و حتی در مورد تفسیر سنت پیامبر(ص)، هجوم بی‌امان شبهات ویرانگر به عقاید اسلامی، شیوع ده‌ها هزار حدیث مجهول و … همگی گویای این حقیقتند که امت اسلامی از یک سو نیازمند آن بود که عمل به وظایف یاد شده پس از وفات رسول خدا(ص) تداوم یابد و از سوی دیگر، خود امت (بدون امداد الهی) هرگز قادر بر پاسخ‌گویی به این نیازها نیست.


حال با دو احتمال رو به رو هستیم: احتمال اول آن است که خداوند، با علم به توانا نبودن امت اسلامی در رفع نیاز خود، امر آنان را به خودشان واگذار کرده باشد. بطلان این احتمال آشکار است؛ زیرا لازمه آن این است که خداوند حکیم غرض خویش، از ارسال پیامبر(ص) و تشریع آیین اسلام و ختم نبوت را نقض کند و این از سوی حکیم، ممتنع است.
حال با دو احتمال رو به رو هستیم: احتمال اول آن است که خداوند، با علم به توانا نبودن امت اسلامی در رفع نیاز خود، امر آنان را به خودشان واگذار کرده باشد. بطلان این احتمال آشکار است؛ زیرا لازمه آن این است که خداوند حکیم غرض خویش، از ارسال پیامبر(ص) و تشریع آیین اسلام و ختم نبوت را نقض کند و این از سوی حکیم، ممتنع است.