۱٬۴۰۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
آیا روایت | آیا روایت {{متن عربی|لَوْلاكَ لَما خَلَقْتُ الْأَفْلاكَ، وَ لَوْلا عَلِىٌّ لَما خَلَقْتُكَ، وَ لَوْلا فاطِمَةُ لَما خَلَقْتُكُما}} از نظر سندی کامل است و معنای آن چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
== دلالت روایت == | == دلالت روایت == | ||
آنچه پیرامون دلالت یک روایت قابل بیان است این است که: «اگر دلالت و معنای روایت مخالف قرآن و مستندات شرع باشد و با مبانی شرع و عقلی سازگاری نداشته باشد، طرد و رد میشود،<ref>المناقب، ج۱، فصل فی اللطائف، ص۲۱۳.</ref> در غیر این صورت میتوان روایت را مورد پذیرش متنی قرار داد و از باب تسامح در ادله سنن پذیرفت. چون طبق قاعده و اصل: | آنچه پیرامون دلالت یک روایت قابل بیان است این است که: «اگر دلالت و معنای روایت مخالف قرآن و مستندات شرع باشد و با مبانی شرع و عقلی سازگاری نداشته باشد، طرد و رد میشود،<ref>المناقب، ج۱، فصل فی اللطائف، ص۲۱۳.</ref> در غیر این صورت میتوان روایت را مورد پذیرش متنی قرار داد و از باب تسامح در ادله سنن پذیرفت. چون طبق قاعده و اصل: {{متن عربی|دلالته تغنی عن السند}}، مفهوم و محتوای روایت، از سند بینیاز و احتیاجی به آن ندارد.<ref>جعفری، محمد تقی، نیایش امام حسین در صحرای عرفان، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری، چهارم، ۱۳۸۲، ص۲۹.</ref> روایت مورد بحث نیز این گونه است. از یک طرف مخالف قرآن و مستندات شرع و مبانی شرعی و عقلی نیست، از طرف دیگر محتوا و معنای آن نیاز به سند ندارد. | ||
قرآن میفرماید: انبیاء از جهت نبی بودن با هم تفاوتی ندارند. {{قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ…|سوره=بقره|آیه=۲۸۵|ترجمه=بین هیچیک از پیامبران او (از جهت نبوت) فرق نمیگذاریم (و نباید هم فرق گذاشت).}} ولی از جهت مراتب انبیاء دارای مراتب بودده و مراتبشان نسبت به هم متفاوت است. میفرماید: {{قرآن|تِلْک الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ مِّنْهُم…|سوره=بقره|آیه=۲۵۳|ترجمه=اینان پیامبرانی هستند که بعضی را بر بعضی برتری بخشیدیم.}} بنابراین مراتب پیامبران نسبت به هم متفاوت است. پیامبر(ص) چون هم صاحب منصب نبوّت و هم رسالت و هم امامت است، سر آمد همه پیامبران میباشد. | قرآن میفرماید: انبیاء از جهت نبی بودن با هم تفاوتی ندارند. {{قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ…|سوره=بقره|آیه=۲۸۵|ترجمه=بین هیچیک از پیامبران او (از جهت نبوت) فرق نمیگذاریم (و نباید هم فرق گذاشت).}} ولی از جهت مراتب انبیاء دارای مراتب بودده و مراتبشان نسبت به هم متفاوت است. میفرماید: {{قرآن|تِلْک الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ مِّنْهُم…|سوره=بقره|آیه=۲۵۳|ترجمه=اینان پیامبرانی هستند که بعضی را بر بعضی برتری بخشیدیم.}} بنابراین مراتب پیامبران نسبت به هم متفاوت است. پیامبر(ص) چون هم صاحب منصب نبوّت و هم رسالت و هم امامت است، سر آمد همه پیامبران میباشد. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==ترتیب مقام امامت و نبوت== | ==ترتیب مقام امامت و نبوت== | ||
مفاد روایت | مفاد روایت {{متن عربی|لَوْلا عَلِىٌّ}} این میشود که اگر امامت نبود، نبوت پدید نمیآمد، این مطلب دور از قاعده نیست، زیرا نبوت بیان قانون است و مجریان آن امامان(ع) هستند بنابر این امامت از نبوت مهمتر است و پیامبر دارای دو شان امامت و نبوت بوده است. در واقع این قسمت از روایت همگام و همسو با قرآن است که میفرماید: {{قرآن|یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْک مِن رَّبِّک وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ|سوره=مائده|آیه=۶۷|ترجمه=ای پیامبر آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده است (به مردم) برسان؛ و اگر چنین نکنی، رسالت خود را نرساندهای.}} از این روی پس از ابلاغ امامت امام علی(ع) میفرماید: {{قرآن|الْیَوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکمُ الإِسْلاَمَ دِینًا|ترجمه=امروز دین شما را برایتان به کمال رساندم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را بر شما پسندیدم.}} | ||
«با این نگاه، این قسمت از حدیث کاملاً همسو و همگام با قرآن است و از محتوای بسیار دقیق، ظریف و عمیق برخوردار است و آن این که مقام امامت فوق مقام نبوت است و تداوم اهداف نبوت نیز به تداوم امامت منوط است.»<ref>لولا فاطمه، ص۱۵.</ref> | «با این نگاه، این قسمت از حدیث کاملاً همسو و همگام با قرآن است و از محتوای بسیار دقیق، ظریف و عمیق برخوردار است و آن این که مقام امامت فوق مقام نبوت است و تداوم اهداف نبوت نیز به تداوم امامت منوط است.»<ref>لولا فاطمه، ص۱۵.</ref> | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
در قسمت سوم از حدیث، فاطمه زهرا محور خلقت قرار گرفته است. اگر وجود او نبود نسل پیامبر منقطع میشد.<ref>سوره کوثر، آیه ۱ ـ ۳.</ref> «بحث در این نیست که فاطمه زهرا از علی(ع) و پیامبر(ص) بزرگتر است و علی(ع) از پیامبر(ص)، بلکه بحث در این است که جایگاه و نقش آفرینی هر کدام از سه بزرگوار در خلقت جهان هستی چه قدر و چگونه میباشد؟ وجود فاطمه زهرا(س) از این جهت تا قیامت تداوم نبوت، امامت و اسلام ناب محمدی(ص) است. او واسطه بین نبوت و امامت است و تکامل خلقت در سایه تبیین رسالت و امامت است و هر دو از نسل فاطمه زهرا. پس او مصدر ائمه(ع) است و تداوم بخش دعوت محمد(ص) و ولایت.»<ref>قائمی، علی، در مکتب فاطمه، تهران، امیر، ششم، ۱۳۷۷، ص۷۱–۷۲.</ref> «اگر او نبود امامت تداوم نداشت و رسالت ابتر و ناقص میماند. پس چه اشکال دارد که گفته شود: اگر فاطمه نبود علی یعنی امامت نبود و اگر علی یعنی امامت نبود پیامبر یعنی رسالت نبود.»<ref>لولا فاطمه، ص۱۱۱.</ref> | در قسمت سوم از حدیث، فاطمه زهرا محور خلقت قرار گرفته است. اگر وجود او نبود نسل پیامبر منقطع میشد.<ref>سوره کوثر، آیه ۱ ـ ۳.</ref> «بحث در این نیست که فاطمه زهرا از علی(ع) و پیامبر(ص) بزرگتر است و علی(ع) از پیامبر(ص)، بلکه بحث در این است که جایگاه و نقش آفرینی هر کدام از سه بزرگوار در خلقت جهان هستی چه قدر و چگونه میباشد؟ وجود فاطمه زهرا(س) از این جهت تا قیامت تداوم نبوت، امامت و اسلام ناب محمدی(ص) است. او واسطه بین نبوت و امامت است و تکامل خلقت در سایه تبیین رسالت و امامت است و هر دو از نسل فاطمه زهرا. پس او مصدر ائمه(ع) است و تداوم بخش دعوت محمد(ص) و ولایت.»<ref>قائمی، علی، در مکتب فاطمه، تهران، امیر، ششم، ۱۳۷۷، ص۷۱–۷۲.</ref> «اگر او نبود امامت تداوم نداشت و رسالت ابتر و ناقص میماند. پس چه اشکال دارد که گفته شود: اگر فاطمه نبود علی یعنی امامت نبود و اگر علی یعنی امامت نبود پیامبر یعنی رسالت نبود.»<ref>لولا فاطمه، ص۱۱۱.</ref> | ||
در نتیجه گاه متن روایت در حدی است که راوی را هم اعتبار میبخشد و گاه به عکس راوی به روایت اعتبار میدهد.<ref>لولا فاطمه، ص۱۱۱.</ref> متن این روایت نیز به راوی اعتبار میبخشد یا طبق اصل | در نتیجه گاه متن روایت در حدی است که راوی را هم اعتبار میبخشد و گاه به عکس راوی به روایت اعتبار میدهد.<ref>لولا فاطمه، ص۱۱۱.</ref> متن این روایت نیز به راوی اعتبار میبخشد یا طبق اصل {{متن عربی|دلالته تغنی عن السند}} ما را از سند آن بینیاز میکند. | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
ویرایش