احتکار: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}احتکار یعنی حبس نمودن و نگاه داشتن آذوقه و مایحتاج مردم، به انتظار این که اجناس گران شود و محتکر استفاده فراوان ببرد.<ref>جمعی از نویسندگان، دایرةالمعارف، تشیع، تهران، بنیاد اسلامی طاهر، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۴۹۴.</ref> احتکار حرام است اما فقها حرمت آن را نه از قرآن که از روایات استنباط کرده‌اند. هرچند آیاتی وجود دارد که میتوان از طریق آن احتکار را حرام دانست. همچون ظلم دانستن احتکار.

راوندی یکی از فقهای شیعه مذهب، برای تحریم احتکار به آیه ۸۸ سوره یوسف استناد کرده است. به نظر وی کلمه «ضُرّ» در این آیه که درباره برادران یوسف(ع) سخن می‌گوید، نیاز شدید آنان به خوراک را نشان می‌دهد.<ref>راوندی، سعید، فقه القرآن، به کوشش احمد حسینی، قم، چاپ اول، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۳.</ref> متن آیه چنین است: {{قرآن|فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَیْهِ قَالُواْ یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَه مُّزْجَاه فَأَوْفِ لَنَا الْکیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَآ إِنَّ اللّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ|ترجمه=هنگامی که آنها (برادران یوسف) بر او (یوسف) وارد شدند، گفتند: ای عزیز! ما و خاندان ما را ناراحتی (ضر) فرا گرفته و متاع کمی (برای خرید مواد غذایی) با خود آورده‌ایم، پیمانه ما را به‌طور کامل وفا کن و بر ما تصدّق بنما که خداوند متصدقان را پاداش می‌دهد.|سوره=یوسف|آیه=۸۸}}؛

'''احتکار از مصادیق ظلم'''

برخی از فقهای «حنفی»، «الحاد» را در آیه ۲۵ سوره حج به معنای احتکار دانسته‌اند.<ref>عبدالله ابن مودود، الاختیار، به کوشش محمود ابو دقیقه، قاهره، چاپ اول، ۱۳۷۰ق، ج۴، ص۱۶۰.</ref> متن آیه چنین است: {{قرآن|إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا وَیَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِی جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاء الْعَاکفُ فِیهِ وَالْبَادِ وَمَن یُرِدْ فِیهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ|ترجمه=کسانی که کافر شدند و مؤمنان را از راه خدا و از مسجد الحرام، که آن را برای همه مردم مساوی قرار دادیم. اعم از کسانی که در آن جا زندگی می‌کنند یا از نقاط دور وارد می‌شوند، بازمی‌دارند (مستحق عذابی دردناکند) و هر کس بخواهد در این سرزمین از طریق حق منحرف گردد و دست به ستم بزند ما از عذاب دردناک به او می‌چشانیم.|سوره=حج|آیه=۲۵}}

در آثار بیشتر فقها و به ویژه فقیهان شیعه، برای حرمت احتکار به آیه‌ای از قرآن استناد نشده است، بلکه برای تحریم آن از روایات [[معصومین(ع)]] استفاده کرده‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۳ش، ج۶، ص۶۴۲.</ref> و این که در روایات آمده است باز می‌توان گفت چون قرآن کریم مردم را به پیروی از سنت رسول خدا(ص) و امامان معصوم(ع) امر نموده است پس این هم به نوعی عمل کردن به قرآن است.