automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} آيا نماز در شريعت پيامبران گذشته ، مثل حضرت عيسي...» ایجاد کرد) |
(ابرابزار) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
آیا نماز در شریعت پیامبران گذشته، مثل حضرت عیسی و حضرت موسی ـ علیهما السلام ـ هم بوده است؟ کیفیت آن به چه شکلی بوده است؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
از | == جایگاه نماز در ادیان غیر ابراهیمی == | ||
از آنجائی که خداوند سرشت انسان را خداپرست آفریده و خداشناسی و خداگرایی فطری است، لذا بشر در طول تاریخ همواره به دنبال پرستش و عبادت معبودی بوده است که مظهر و نمود عینی آن عبادت در ادیان الهی، در نماز تجلّی یافته است. امّا اگر بیشتر درباره این موضوع کنکاش کنیم در می‌یابیم که مسئله نیایش به ویژه نماز، مخصوص ادیان وحیانی نبوده، بلکه در ادیان غیر وحیانی (غیر الهی) هم مطرح بوده است. | |||
== | == جایگاه نماز در آئین یهود == | ||
در اینجا ابتدا از قرآن به عنوان متقن‌ترین منبعی که خبر از گذشتگان داده است، شواهدی را درباره نماز در شریعت حضرت موسی(ع) خواهیم آورد. | |||
در | وقتی حضرت موسی(ع) در راه رسالت الهی با همسرش از وطن هجرت نمود و سر به بیابان گذاشت و در تاریکی و ظلمت شب، به طوفان و باران برخورد کرد و به خاطر سختی‌ها و مشکلات فراوان دستخوش اضطراب و ناراحتی گشت، پروردگار مهربان برای آرامش او به او وحی نمود که: {{قرآن|اننی انّا اللّه لا اله الاّ انا فاعبدنی و اقم الصلوه لذکری}}<ref>طه/ ۱۴.</ref> یعنی همانا من اللّه هستم و معبودی جز من نیست، پس مرا عبادت کن و نماز را برای یاد من بپادار. | ||
در این آیه پس از بیان عبادت خدای یکتا، به حضرت موسی، مسئله نماز یادآوری شده است. در آیه ای دیگر به موسی و برادرش هارون دستور داده شده که: «شما و پیروانتان در مصر منزل گیرید و خانه‌هایتان را قبله و معبد قرار دهید و نماز به پا دارید.»}}<ref>یونس/ ۸۷.</ref> در این آیه هم، خطاب به موسی و هارون به پا داشتن نماز مطرح گردیده است. | |||
در | اما در مورد چگونگی اقامه نماز در میان بنی اسرائیل، در کتاب اشعیا، فصل چهل و پنجم، آیه ۲۴ معین شده است. | ||
در بنی اسرائیل معمول بوده است که رکوع و سجود و تشهد و خم کردن زانویی، نداشته و ندارند و جمیعاً عباداتشان به صورت گروهی است که چهارزانو می‌نشینند و بسیار دو زانو نشستن را بد می‌دانند و از آن اعراض کرده و می‌کنند و بچّه‌ها را از ابتدا از نشستن دو زانو منع می‌کنند.<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، ۲۲۷.</ref> | |||
در | بالاخره در کتاب گنجینه تلمود چنین نتیجه‌گیری شده: «دانشمندان یهود، دعا و نماز را چیزی بزرگتر و والاتر از در خواستی برای رفع احتیاجات مادّی می‌دانند در عین حال که تقاضای زندگی جسمانی را از یاد نبرده‌اند. | ||
== جایگاه نماز در آئین مسیحیت == | |||
خداوند در آیات متعدّدی چندین بار از حضرت عیسی(ع) سخن به میان آورده است. آنگاه که حضرت مریم ـ علیهما السلام ـ به معجزه خداوند، بدون داشتن همسر حامله گردید و فرزندش حضرت عیسی(ع) را به دنیا آورد. این وضع حمل موجب شگفتی و حتّی باعث تهمت ناروا به او گردید که در این هنگام مریم به فرمان خدا سکوت کرده و تنها کاری که انجام داد این بود که اشاره به نوزادش کرد و افراد ماجرا جو را به طرف گهواره عیسی(ع) ارجاع داد. امّا این کار بیشتر تعجّب آنها را برانگیخت و برخی آن را حمل بر سخریه گرفته و خشمناک شدند ولی این حال چندان به طول نکشید، چرا که آن نوزاد زبان به سخن گشود و گفت: {{قرآن|انّی عبداللّه آتانی الکتاب و جعلنی نبیّا و جعلنی مبارکا این ما کنت و اوصانی بالصلاه و الزکاه ما دمت حیّاً<ref>مریم/ ۳۰.</ref> به درستی که من بنده خدایم به من کتاب (آسمانی) داده و مرا پیامبر قرار داده است، مرا هر کجا باشم مایه برکت گردانید و تا زنده ام به زکات و نماز سفارش کرد. | |||
این آیه دلالت دارد به این که نماز و زکات و نیکی به پدر و مادر، بر امّت‌های گذشته نیز واجب بوده است، پس حکمش ثابت می‌باشد و در هیچ شریعتی امر به آن نسخ نشده است.<ref>الجامع الاحکام القرآن، ج۱۱، ص۱۰۳.</ref> | |||
این آیه به خوبی مؤیّد این مطلب می‌باشد که در شریعت آسمانی حضرت عیسی(ع)، نماز و اقامه آن، از واجبات مهمّی بوده که از طرف خداوند از ابتدای تولّد به آن حضرت توصیه شده بود و مادرش حضرت مریم(ع) هم از طرف فرشتگان امر به اقامه نماز شده بود. | |||
چنانچه از جمله پندهای حضرت عیسی(ع) در انجیل است: «به حقّ برایتان می‌گویم، چیزی بالاتر از نماز از نظر شرافت اخروی و یاری کننده تر بر حوادث دنیوی نیست و چیزی نزدیک تر از آن به خداوند رحمان نیست، پس مداومت بر آن نمایید و آن را زیاد بشمرید؛ و هر کار شایسته‌ای نزدیک می‌کند (ما را) به خدا، پس نماز به سوی او نزدیک کننده تر است و برگزیده تر، در نزد اوست.»<ref>تحف العقول، ص۵۰۸.</ref> | |||
بلندترین نمازی که مسیح به جا می‌آورد و نسبت به سایر نمازها اهمیّتش بیشتر است همان نماز آخری است که حضرتش با شاگردان خود بجا آورد، که به سه قسم تقسیم می‌شود. اوّل دعا به جهت خودش فی نفسه، دوم دعائی که به جهت محافظت شاگردان خود فرمود، سوم دعا به جهت مؤمنین که از آن وقت تا آخر الزمان ایمان خواهند آورد.<ref>قاموس، کتاب مقدّس، ص۸۸۹.</ref> | |||
اما در مورد این که قبل از اسلام به چه نحو نماز می‌خواندند، آیا تمام امت‌های گذشته یک جور نماز می‌خواندند یا نمازهای آنها متفاوت بوده است، در چه وقت یا چه تعداد و با چه اذکاری نماز می‌خواندند، چیز زیادی نمی‌دانیم اما بعضی نکات را که می‌توان با توجه به آیات و روایات بدست آورد از جمله این که: | |||
نماز آنها رکوع و سجود داشته است. آیه ۱۲۵ بقره می‌گوید: «ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان و مجاوران و رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان پاک و منزه کنید». علامه طباطبایی در اینجا می‌گوید: «گویا مراد از رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان نمازگزاران می‌باشد»<ref>. طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۳، ج۱، ص۴۲۳.</ref> و به جای این که نمازگزار بگوید، گفت «رکوع کننده و سجده‌کننده» چون این دو حالت در نماز عبودیت و خضوع بنده را بیشتر متجلی می‌کنند و دو حالت شاخص و بارز نمازگزار می‌باشند. | |||
بر امت‌های پیشین پنجاه نماز در پنجاه وقت واجب بوده است. امام موسی بن جعفر ـ علیهما السّلام ـ از پدرانش نقل می‌کند که شب معراج خداوند به پیامبر(ص) فرمود: بر امت‌های گذشته پنجاه نماز در پنجاه وقت واجب بود و … آنها را از امت تو برداشتم.» | |||
نمازهای آنها در سفر و حضر به یک اندازه بود. چرا که در حدیثی پیامبر(ص) می‌فرمایند: خدا به من و امت من هدیه‌ای داده است که به سایر امت‌ها نداده است و این کرامتی از جانب خدا نسبت به ما بوده است. سؤال کردند: ای رسول خدا آنچه چیزی می‌باشد، فرمود: «این که روزه را در سفر افطار می‌کنید و نماز را کوتاه و شکسته به جای می‌آورید و اگر کسی چنین نکند، هدیه خدای عزوجل را رد کرده و نپذیرفته است.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴، ج۱۷، ص۲۸۸.</ref> | |||
آنها نیز نمازشان را به جماعت به جا می‌آوردند. طبق روایتی باید تعدادشان به یازده نفر می‌رسید تا بتوانند نماز را به صورت جماعت بخوانند. «در سنت ابراهیم و اسحاق این بود که نماز را به جماعت نمی‌خواندند تا این که ۱۱ نفر شوند، یکی امام باشد و ده نفر مأموم»<ref>. همان، ج۱۲، ص۲۲۴.</ref> اما در اسلام برای اقامه نماز جماعت دو نفر هم کافی است. | |||
خلاصه اظهار عبودیت با افعال و اذکار خاصی که نماز نامیده می‌شود در همه امت‌ها بوده است اما کیفیت و کمیت آن متفاوت بوده است. | |||
خلاصه اظهار | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
۱ . | == مطالعه بیشتر == | ||
۱. میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۷، چ ۱، ج۳، ص۱۳ و ۱۴. | |||
۲. | ۲. شهید سید محمد باقر صدر، کلیاتی پیرامون عبادات اسلامی. | ||
۳. | ۳. آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۳, انتشارات هدف. | ||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = اخلاق | | شاخه اصلی = اخلاق | ||
|شاخه فرعی۱ = عبادات | |شاخه فرعی۱ = عبادات | ||
|شاخه فرعی۲ = نماز | |شاخه فرعی۲ = نماز | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = | ||
| تیترها = | | تیترها = | ||
| ویرایش = | | ویرایش = | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی = | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = | ||
| کیفیت = | | کیفیت = | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||