انواع بدبینی: تفاوت میان نسخه‌ها

گاهی بدبینی در حوزه اعتقادات انسان نمودار می‌شود.  

بیشتر، افرادی که به وجود خدا معتقد نیستند، مانند [[مادی‌گرایی|مادی‌گرایان]] به این نوع بدبینی گرفتار می‌شوند؛ زیرا آنها طبق بینش مادی خود، جهان را هدفدار نمی‌دانند؛ در نتیجه برای انسان هدفی ترسیم نمی‌کنند؛ از این رو دچار بدبینی عقیدتی می‌شوند. از پیامدهای این نوع بدبینی،‌ احساس پوچی و اقدام به [[خودکشی]] است.

گاهی بدبینی در حوزه رفتار فرد نمودار می‌شود، که خود به سه دسته تقسیم شده است:  

بدبینی نسبت به خود، اگر چه ممکن است در ابتدا بار منفی داشته باشد، ولی از ویژگی‌های پسندیده شمرده شده است؛ چراکه برای کنترل برخی از رذائل اخلاقی، مانند خودخواهی، عُجْب و خودپسندی مفید است. بر اساس روایتی، امام علی(ع) یکی از ویژگی‌های مؤمن را سوء ظن داشتن به خود دانسته است.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۱.</ref>  

بدبینی نسبت به خود، به معنای عدم اعتماد به نفس نبوده و در مقابل عزت نفس قرار نمی‌گیرد؛ بلکه این حالت باعث می‌شود که انسان به نقص‌های خود اندیشیده و از عیب‌جویی دیگران دوری کند.  

بدبینی نسبت به خدا، به معنای نسبت دادن گرفتاری‌ها و مشکلات به خدا است. این نوع بدبینی بیشتر در مواقع بحرانی و در دل‌های افرادی که از ایمان قوی برخوردار نیستند پیدا می‌شود. مانند وقتی که فرد به بیماری، فقر یا فقدان نزدیکان دچار می‌شود و این موارد را به خدا نسبت می‌دهد.   

در جنگ احد برخی از مسلمانان گمان کردند دلیل شکست آنها، ناحق بودن آنها است؛ در حالی که علت شکست آنها غرور، طمع و نافرمانی آنان بود.   

بدبینی نسبت به خدا، از نظر شرعی حرام و گناه کبیره است.<ref>نگاه کنید به دستغیب، گناهان کبیره.</ref>  

این نوع بدبینی به خاطر وجود عواملی مانند «انتظار استجابت فوری دعا» و «انتظار پیروزی بدون تلاش و فعالیت» ایجاد می‌شود.

هرگاه عملی از کسی سر زند که قابل تفسیر صحیح و نادرست باشد و فرد آن را به صورت نادرستی تفسیر کند، دچار بدبینی به دیگران شده است. در قرآن از این نوع بدبینی نهی شده است و برخی از بدبینی‌ها نسبت به دیگران را گناه دانسته است.<ref>حجرات:۱۲.</ref>

البته بدبینی که به صورت بی‌اختیار به ذهن فرد خطور می‌کند، تا زمانی که ترتیب اثر به آن داده نشده، گناه نیست. <span></span>