نشانه‌های عاقل بودن

سؤال
در روایات اسلامی برای سنجش عاقل بودن انسان، چه معیارهایی مشخص شده است؟


برخی از نشانه‌های عاقل بودن انسان در روایات، عبارتند از:

  • گفتار نیک: در برخی روایات، یکی از معیارهای شناخت فرد، سخنان او شمرده شده است.[۱]
  • نگاه عبرت‌آموز به حوادث: بر اساس روایتی، امام صادق(ع) نگاه مؤمن به رخدادها را نگاه عبرت‌آموز توصیف کرده است.[۲]
  • فرستاده خوب: در روایاتی امام علی(ع) فرستاده فرد، نشان دهنده میزان عقل او دانسته است.[۳] در توضیح آن گفته شده انسان عاقل تلاش می‌کند فرستاده عاقلی را برای کار خود بفرستد.
قطعه خوشنویسی از حدیث «اَلْمَرْءُ مَخْبوءٌ تَحْتَ لِسانِهِ؛ انسان زیر زبانش پنهان است. (وقتی سخن می‌گوید آشکار می‌شود).»


منابع

  1. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۶۸، ص۲۸۳.
  2. کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۳۰.
  3. شریف رضی، محمد، نهج البلاغه، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، حکمت۳۰۱، ص۵۲۸؛ تمیمی آمدی، عبد الواحد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ص۴۹، حدیث۲۸۶.