حوض کوثر
منظور از حوض کوثر در احادیث چیست؟ آیا منظور جنبه معنوی است؟
حوض کوثر نام حوض و نهری در بهشت است که در روایات معروفی نظیر حدیث ثقلین به آن شده است. بنابر روایات، پیامبر(ص) جایگاه خودشان را کنار آن معرفی فرموده است. حوض کوثر در میان مسلمانان شهرت داشته و حتی شمر در جریان کربلا به حوض کوثر اشاره کرده است. در روایات ویژگی‌هایی نظیر، ابعاد حوض کوثر، سیراب شدن و اختصاص آن به پیامبر(ص) نقل شده است که نشان دهنده این است که این حوض در قیامت حضور واقعی دارد.
جایگاه پیامبر(ص)
پیامبر(ص) در حدیث معروف به ثقلین راجع به حوض کوثر اینطور می‌فرمایند: «لن يَفترِقا حتّي يردا عليَّ الحوض؛ قرآن و خاندان من از يكديگر جدا نخواهند شد تا آن هنگام كه در كنار حوض مرا ملاقات نمايند.» در کتاب‌های شیعه نیز، از این حوض، یاد شده است و آن را مختص کسانی دانسته‌اند که پس از پیامبر(ص)، به امامت حضرت علی(ع) اعتقاد داشته باشند.
چند دسته روایت در زمینه حوض کوثر وجود دارد:
- پیامبر(ص)، جایگاه خودش را کنار آن معرفی فرموده است، در روایاتی وعده دیدار مؤمنان در کنار حوض کوثر داده شده است.[۱]
- اولین نفری که در کنار حوض، پیامبر(ص) را ملاقات می‌کند، امام علی(ع) می‌باشد.[۲]
- در حدیثی نیز حضرت علی(ع) خود را صاحب حوض معرفی فرموده، می‌گوید: من صاحب حوض کوثر هستم.[۳] هم چنین در زیارتهای آن حضرت نیز «صاحب الحوض» تعبیر شده است.
- نقل شده است آن هنگام که شمر اراده شوم خود را عملی می‌ساخت امام حسین(ع) فرمود: جرعه آبی بده و سپس مرا شهید کن. اما او به تمسخر و جسارت، گفت: مگر پدرت، صاحب حوض نیست. از او آب بخواه. همین نکته نشانه‌ای از شهرت مسئله حوض کوثر بین مسلمین می‌باشد.
ویژگی‌ها
حوض کوثر در روایات دارای ویژگی‌هایی است:
وجود حقیقی حوض
تعبیر حوض در روایات از باب کنایه نیست، بلکه واقعیت خارجی دارد که در آخرت ظهور پیدا می‌کند و در روایات وضعیت ظاهری حوض مطرح شده است.
مطالعه بیشتر
- معاد در قرآن، ج۵، آیت الله جوادی آملی.
- معادشناسی، ج۳، علامه سید محمد حسین تهرانی.