حدیث «مومن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود»

سؤال

لطفاً بفرمائيد حديث «مومن از يك سوراخ، دو بار گزيده نمي شود» از كدام معصوم است؟ منظور از این حدیث چیست؟

آورده‌اند که أَبَا عَزَّةَ جُمَحِيَّ در جنگ بدر اسير شد و به پيامبر عرض كرد: اي محمد: من عيال وار هستم منت بر من بگذار و آزادم نما. حضرت او را آزاد نمود بدين شرط كه ديگر به جنگ با مسلمانان برنگردد. ابو عزه به مكه برگشت و گفت من محمد را مسخره نمودم و در جنگ احد دوباره بر عليه مسلمانان به جنگ برگشت. پيامبر نيز دعا نمود كه فرار نكند،‌پس ابا عزه اسير مسلمانان شد و دوباره به پيامبر عرض كرد كه من عيال وار هستم و آزادم كن، رسول الله(ص) فرمود: آيا آزادت كنم تا به مكه برگردي و در گروه قريش فرياد بزني كه من دو بار محمد را مسخره نمودم، سپس فرمودند: {{متن عربی|ِ الْمُؤْمِنُ لَا يُلْسَعُ‏ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ |ترجمه= مومن از يك سوراخ دو بار گزيده نمي شود.[۱]

امام صادق(ع) نیز فرمود: «الْمُؤْمِنُ حَسَنُ الْمَعُونَه خَفِيفُ الْمَئُونَه جَيِّدُ التَّدْبِيرِ لِمَعِيشَتِهِ لَا يُلْسَعُ‏ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ‏[۲] مؤمن، ياورى خوب و كم خرج و كم زحمت است؛ زندگى‌اش را خوب اداره مى‌كند؛ از يك سوراخ دوبار گزيده نمى‌شود.»

چون يك بار از امرى، چيزى، كارى، كسى، و جايى زيان ديد و آن را به تجربه دانست، همواره از آن دورى مى‏‌كند، و دوباره از آن امر و آن چيز و ... زيان نمى‏‌بيند.[۳]


منابع

  1. طوسي، الخلاف، ‌موسسه نشر اسلامي، چاپ اول، ج۴، ‌ص۱۹۳. قطب الدين راوندى، سعيد بن هبه الله، الخرائج و الجرائح، قم، موسسه امام مهدی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۱، ص۱۴۹.
  2. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۴۱، حدیث۳۸.
  3. حكيمى، محمدرضا و حكيمى، محمد و حكيمى، على، الحياه، ترجمه احمد آرام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۸۳.