جزع و فزع در عزاداری برای امام حسین(ع)

سؤال

جزع و فزع در عزاداری امام حسین(ع) به چه معنی است؟

درگاه‌ها
امام حسین.png


معنای اصلی «فزع» ترسیدن است و چون انسان گاهی از شدت ترس، بی‌تاب می‌شود، جزع هم گفته می‌شود. در احادیث وارد شده درباره عزاداری از کلمه «فزع» استفاده نشده و از جزع هم به امری ناپسند تعبیر شده است. اما درباره عزاداری برای امام حسین(ع) فقط سفارش به «جزع» شده و آنرا خوب و پسندیده بر شمرده‌اند.

جزع به معنی بی‌تاب شدن است.[۱] با توجه به این که فزع کردن هم گاهی به «جزع» می‌رسد، برخی در ترجمه این واژگان گفته‌اند: «فزع» و «جزع» در عزاداری امام حسین(ع) امری پسندیده و خوب است. امام صادق(ع) می‌فرماید: «کُلُ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَی الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَی الْحُسَیْنِ؛ بی‌تابی و گریه، امری پسندیده نیست؛ مگر این که بی‌تابی و گریه برای حسین(ع) باشد.»[۲]

امام باقر(ع) در ذکر پاداش و آداب زیارت امام حسین(ع) فرموده است: ... و اهل خانه را به گریه دعوت کند و در خانه خود با جزع کردن بر امام حسین مراسم سوگواری برپا کند … .[۳]


منابع

  1. ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.
  2. طوسی، محمد، الأمالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۱، مجلس ۶، حدیث۲۰.
  3. ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۱۷۵، حدیث۸.