بهبود روابط خانواده شوهر و عروس
برای بهبود روابط خانواده داماد و عروس باید از دخالت‌های بی‌جا و قضاوت زودهنگام پرهیز کرد. پرهیز از تمامیت‌خواهی عروس نسبت به شوهر و نیز تمامیت‌خواهی خانواده داماد نسبت به وی، در بهبود روابط خانواده داماد و عروس اثرگذار است.
دیدگاه‌های عروس و مادر شوهر، به دلیل تفاوت نسل متفاوت است؛ مدیریت تفاوت دیدگاه‌ها و صبر در برابر بی‌تجربگی عروس، به تدریج روابط عروس و خانواده داماد را بهبود می‌بخشد.
دو طرف می‌‌توانند با استفاده از شیوه‌های جذب محبت، مانند احترام، هدیه دادن و خوش‌بینی در بهبود روابط میان خود کمک می‌کنند.
پرهیز از دخالت‌های بی‌جا
پرهیز از دخالت‌های بی‌جا، رابطه خانواده داماد و عروس را بهبود می‌بخشد.
دخالت‌های بی‌جای دو خانواده در زندگی مشترک عروس و داماد، یکی از عوامل ایجاد تنش است. دخالت‌ها، در رفتارهای عروس با خانواده داماد تأثیر منفی می‌گذارد و او تلاش می‌کند با رفتار سرد خود با آنها، نارضایتی خود را گوشزد کند.
پرهیز از پیش‌داوری
پیش‌داوری در ایجاد اختلافات اثرگذار است و پرهیز از آن موجب ایجاد رابطه‌ای سالم و صمیمی می‌شود. پیش داوری یعنی قضاوت زود هنگام، نسبت به یک موضوع که معمولاً قبل از جمع‌آوری و بررسی اطلاعات لازم پدید می‌آید و بر شواهد ناکافی و حتی خیالی مبتنی است.[۱]
یکی از موارد پیش داوری، قضاوت عروس در مورد خانواده داماد به ویژه مادرشوهر است، که می‌تواند بر رفتارهای بعدی عروس با مادر شوهر و خانواده داماد تأثیر منفی داشته باشد. همین قضاوت ممکن است در خانواده داماد نیز باشد و باعث ایجاد ذهنیت منفی نسبت به عروس شود.
پرهیز از تمایت‌خواهی
اگر عروس و خانواده شوهر هر دو از تمامیت‌خواهی پرهیز کنند، دو خانواده رابطه‌ای سالم خواهند داشت.
عروس خود را شریک اصلی زندگی همسر خود می‌داند و به همین خاطر تمایل دارد، همسرش تمام محبت خود را صرف او کند. عروس در چنین موقعیتی مادر شوهر و خانواده داماد را رقیب اصلی خود می‌بیند و از هرگونه توجه همسرش به خانواده خود بیزار است. این امر باعث حسادت و موضع‌گیری عروس در برابر خانوده داماد می‌شود.
تمامیت‌خواهی ممکن است در خانواده داماد نیز رخ دهد. شوهر پیش از ازدواج، فرزند این خانواده بوده و توجه زیادی به آن داشته و با ازدواج و پدید آمدن مسائل زندگی جدید توجه کمتری به خانواده خود می‌کند. این ممکن است باعث ایجاد سوء ظن نسبت به عروس شود.
مدیریت تفاوت دیدگاه‌های عروس و مادر شوهر
مدیریت تفاوت دیدگاه‌ها در کاهش تنش‌ها و ایجاد صمیمت اثرگذار است.
عروس به دلیل سن و سال کمتری که نسبت به مادرشوهر دارد، دیدگاه‌ها، تفکرات، احساسات و عواطفش با مادر شوهر تفاوت دارد. چه بسا رفتاری که از دیدگاه عروس خوب است، ولی همان رفتار از دیدگاه مادر شوهر مطلوب نیست.
اگر تفاوت در دیدگاه‌ها در محیط خانواده مدیریت نشود، برای زندگی مشترک عروس و داماد مشکل‌ساز خواهد شد.
توجه به نقش یکدیگر
خانواده داماد و عروس باید به نقش یکدیگر در شادی و سلامت داماد توجه کنند. خانواده داماد به‌ویژه مادرشوهر به این توجه داشته باشد که شادی داماد به شادی عروس وابسته است. در برابر نیز، عروس به این توجه کند که شادی شوهرش به شادی خانواده داماد به ویژه مادر او بستگی دارد.
اگر به این مطلب توجه شود دو طرف سعی می‌کنند با ترفندهای مختلف، مانند هدیه، لبخند، گفتن نکات مثبت و گذشت از اشتباهات دل طرف دیگر را به‌دست آورند.
صبر در برابر بی‌تجربگی عروس
گاهی بی‌تجربگی عروس و آشنا نبودن او با تفاوت‌های زندگی مشترک و زندگی مجردی، باعث ایجاد اختلاف می‌شود. بی‌تجربگی او ممکن است باعث شود رفتارهای ناشایست مانند غیبت از خانواده داماد از او سر بزند. صبر در برابر بی‌تجربگی او و تلاش غیر مستقیم برای اصلاح رفتارهای وی، به تدریج شیوه برخورد او را بهبود خواهد بخشید.
با گذشت زمان هر یک از زن و مرد با انتظارات و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک آشنا می‌شوند.[۲]
به‌کارگیری شیوه‌های جذب محبت
استفاده از شیوه‌های جذب محبت، رابطه میان خانواده داماد و عروس را بهبود می‌بخشد. برخی از این شیوه‌ها چنین است:
- احترام: رفتار محترمانه عاملی مؤثر در ایجاد صمیمیت بین افراد است. زمانی که با فردی با احترام برخورد شود و او احساس کند که جایگاه ویژه‌ای دارد، شخصیت او به صورت شخصیتی عزیز و مثبت رقم خواهد خورد و در نتیجه رفتار او رفتاری مثبت و بهنجار خواهد شد. بر عکس، زمانی که فرد احساس کند که او در بین افراد فامیل جایگاهی ندارد و همواره به او بی‌احترامی می‌شود، رفتاری صمیمانه نخواهد داشت. در روایتی امام علی(ع) فرموده است: «کسی که نَفْسش بر وی خوار شد، امید نیکی از او نداشته باش».[۳]
- ابراز محبت: محبت زمانی مؤثر خواهد بود که ابراز گردد و فرد از محبت دیگران به خود آگاه شود. بر اساس روایتی، امام کاظم(ع) سفارش کرده وقتی فردی برادرش را دوست دارد، او را از این دوستی باخبر کند، زیرا این کار برای دوستی و رابطه بین آنها بهتر است.[۴]
- هدیه: هدیه دادن به دیگران، به ویژه به خانم‌ها، محبت آنها را به سوی انسان جلب می‌کند.[۵]
- خوش‌بینی: در روایات به خوش‌بینی سفارش شده، به طوری که باید رفتار دیگران به بهترین وجه تفسیر شود. تلاش اعضای خانواده برای کاهش برداشت‌های منفی از رفتارهای یکدیگر، زمینه‌ای برای درک و روابط سالم فراهم خواهد کرد.[۶]
- خوش زبانی: برای جذب محبت، محتوای سخن و کیفیت ادای آن، هیچ‌کدام نباید ناپسند باشد. چه بسا سخن خوبی که به خوبی بیان نشده، زمینه تنش و ناسازگاری را فراهم کرده است. در روایتی امام صادق(ع) سفارش کرده است در سخن گفتن، پاکیزه سخن بگوی و با برادرت با روی باز روبه‌رو شو.[۷]
- تغافل: تغافل یعنی این که انسان چیزی را بداند، ولی با اراده و به صورت عمدی، خود را غافل نشان دهد و با بزرگواری و بی‌توجهی از کنار آن رفتار بگذرد.
راهکارهایی برای جذب محبت مادرشوهر
برای جذب محبت مادرشوهر توسط عروس راهکارهایی گفته شده که برخی از آنها چنین‌اند:
درخواست از شوهر برای توجه بیشتر به مادر
یکی از راه‌های ایجاد رابطه صمیمانه عروس با مادرشوهر، این است که او از شوهرش بخواهد بیشتر به مادر خود توجه کند. شوهر او پیش از ازدواج، رابطه صمیمانه‌ای با مادر خود داشته؛ ولی به خاطر ازدواج و مسائل زندگی جدید، کمتر می‌تواند به مادرش توجه کند.
ممکن است مادرشوهر تصور کند، عروس مانع آمدن پسرش به خانه او است. بنابراین عروس باید از شوهرش بخواهد بیشتر از گذشته به خانوده‌اش سر بزند و از حال آنها جویا شود.
احترام به مادرشوهر
برخورد خوب عروس با اقوام مادرشوهر، باعث ایجاد صمیمیت و محبت بین او و مادرشوهر می‌شود؛ زیرا اقوام برای انسان عزیز و دوست‌داشتنی هستند. در این صورت، اقوام مادرشوهر نیز، مدافع عروس شده و از رفتار پسندیده او تعریف و تمجید می‌کنند.
ممکن است برخی از اقوام قصد دشمنی و برهم زدن روابط عروس با مادرشوهر داشته باشند. عروس می‌تواند با ابراز محبت صمیمانه خود به مادرشوهر اعتماد او را به خود جلب کرده و تلاش دیگران برای برهم زدن روابط را خنثی کند.
اگر مادرشوهر اشتباهی مانند دخالت در زندگی عروس و فرزندش دارد، باید پسر او محترمانه و با شیوه‌های درست به او تذکر دهد. تذکر نباید در زمان عصبانیت مادرشوهر باشد و نباید تندی او را با تندی جواب داد.
احترام به شوهر
احترام به شوهر، باعث محبت مادرشوهر به عروس می‌شود. مادر به فرزند خود عشق می‌ورزد و وقتی می‌بیند عروس محترمانه با فرزند او برخورد می‌کند، محبت عروس نیز در دل او جا می‌گیرد.
احترام و محبت نوه‌ها به مادربزرگ باعث می‌شود، دید مادرشوهر نسبت به عروس مثبت شود. نوه‌ها باید طوری تربیت شوند که با مادربزرگشان (مادرشوهر و غیره) مؤدبانه برخورد کنند. تربیت صحیح آنها و برخورد مؤدبانه آنها می‌تواند باعث تشویق مادرشوهر برای تفاهم بیشتر با عروس بشود.
پرهیز از حرف‌های درگوشی
حرف‌های درگوشی با شوهر، پیش مادر او، باعث می‌شود که وی نسبت به عروس سوء ظن پیدا کرده و تصور کند عروس از بدی او سخن می‌گوید. در آیه ۱۱۴ سوره نساء، گفته شده در سخنان درگوشی خیری نیست و طبق آیه ۱۰ سوره مجادله، نجوا و سخنان درگوشی عمل شیطان است.
مطالعه بیشتر
- اسکندری، علی‌اکبر، عروس یا مادرشوهر، مشهد، مناجات، ۱۳۹۵ش.
- کرمی، زینب، خانواده و روابط همسران (علل درگیریها، روش پیشگیری و حل مشکلات)، تهران، اساتید ایران، ۱۳۹۱ش.
- پسندیده، عباس و دیگران، خانواده پایدار، مشهد، آستان قدس رضوی، به نشر، ۱۳۹۱ش.
- سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵ش.
منابع
- ↑ جمعی از نویسندگان، روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، انتشارات سمت، ص۱۸۳.
- ↑ طجری، علی بهرام، پایان‌نامه مؤسسه امام خمینی، چشم‌اندازی بر جایگاه تغافل در تربیت اسلامی، ص۹۲.
- ↑ حسینی زاده، سید علی، تربیت فرزند، ص۱۰۴ به نقل از اصول کافی، انتشارات سمت. ج۲، ص۳۱۳.
- ↑ حسینی زاده، سید علی، تربیت فرزند ، ص۹۲ به نقل از بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۸۲.
- ↑ روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، ص۲۴۶.
- ↑ سالاری فر، محمد رضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، انتشارات سمت تهران. ص۱۱۸.
- ↑ سالاری فر، محمد رضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، انتشارات سمت تهران ، ص۶۶.