ارثی‌بودن خصوصیات اخلاقی
نظر اسلام در زمینه وراثت خصوصیات اخلاقی چیست؟ آیا افرادی برای توجیه خصلت‌ها و رفتارهای اخلاقی و کردار خود می‌توانند به وراثت استناد کنند؟
براساس روایات اسلامی، وراثت، در کنار عوامل دیگر، در خصوصیات اخلاقی افراد تأثیرگزار است. دانشمندان نیز معتقدند موجودات بسیار کوچکی در کروموزوم‌ها وجود دارند که عامل وراثت بوده و نامش را ژن گذاشتند.
در برخی روایات، از واژه «عِرق» که هم‌معنای وراثت است استفاده کرده‌اند، و به نقش آن در خصوصیات اخلاق پرداخته‌اند:
- رسول اکرم(ص): «در انتخاب همسر دقت کن به راستی وراثت باعث می‌شود اخلاق فرزندان متأثر از اخلاق والدین شود.»[۱]
- امیرمومنان علی(ع): «سجایای اخلاقی دلیل و نشانه پاکی و بزرگواری وراثت است.»[۲]
در دین اسلام به نقش وراثت در خصوصیات رفتاری انسان، پرداخته شده است. از آموزه‌ها به دست می‌آید که تأثیر وراثت در اخلاقِ فرد فقط در حد آماده کردن زمینه‌ها و فراهم کردن استعدادهای اخلاقی است و به‌گونه ای نیست که اراده و اختیار را از انسان بگیرد.
از نشانه‌های این مطلب در اسلام چنین گفته شده که در اسلام هیچ‌کس برای توجیه کارهای زشت خود نمی‌تواند استناد به وراثت کند؛ زیرا اختیار و اراده داشته است.
جستارهای وابسته
منابع