اخبار من بلغ

سؤال

مراد از اخبار مَنْ بَلَغَ چیست؟

اخبار «مَنْ بَلَغَ» اخباری است که مضمون آنها به تسامح در ادله سنن مشهور گشته است؛ روایاتی که درباره ثواب دعاها، زيارات، اذكار و اوراد وارد شده، طبق اخباری که معروف به اخبار مَنْ بَلَغَ بوده و لازم به دقت در اسناد آن نیست و مسامحه در آن جایز است. این اخبار در اصول کافی و وسایل الشیعه[۱] آمده است. از باب نمونه امام باقر(ع) می‌فرماید: «مَنْ بَلَغَهُ ثوابٌ من الله علی عملٍ فَعَمِلَ ذلکً العمل التماسَ ذلک الثواب اوتَیه و ان لم یکن الحدیثُ کما بلغه»[۲]؛ «کسی که از طرف خدا ثوابی به دلیل عملی به او برسد و آن عمل را به امید آن ثواب انجام دهد، به او ثواب می‌دهند، اگر چه حدیث آن‌گونه که به او رسیده نباشد.»

روش برخی از فقها و دانشمندان اسلامی درباره مستحبات این بوده که لازم نیست همیشه در پی خبر صحیح و موثق بود، بلکه به اخبار ضعیف و مجهول در این باره می‌توان استناد کرد.[۳] به خلاف واجبات و محرمات که جز با خبر صحیح و معتبر ثابت نمی‌گردد.[۴]


منابع

  1. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج۳، ص۱۳۹.
  2. حر عاملی، وسایل الشیعه، تهران، مکتبه الاسلامیه، ج۱، ص۶۱، باب ۱۹، مقدمه عبادات، ح۷.
  3. نائینی، محمدحسین، فوائد الاصول، تقریرات محمدعلی کاظمی خراسانی، قم، موسسه نشر اسلامی، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۴۱۵.
  4. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، ج۳، ص۱۳۹.