گناه غیبت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پایان سوال}}

{{پاسخ}}

۱. آیه {{قرآن|لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِیم}}‏ و هیچ‌یک از شما دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (به یقین) همه شما از این امر کراهت دارید. تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است.<ref>حجرات/ ۱۲.</ref>

تعبیراتی که در آیات شریفه و روایات اسلامی به کار رفته نشان می‌دهد که آبرو و حیثیت افراد مانند مال و جان آن‌ها، بلکه از بعضی جهات مهم‌تر است. همچنین بیانگر این مطلب است که غیبت از بزرگترین گناهان شمرده می‌شود، حتی بزرگتر از عمل شنیع زنا؛ چنان‌که رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند: «الغیبه اشدّ من الزّنا؛<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ج۷۷، ص۸۹.</ref> (گناه) غیبت شدیدتر از زنا است». و امام علی ـ علیه‌السّلام ـ می‌فرماید: «ابغض الخلائق إلی الله المغتاب؛<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم، قم، انتشارات مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ص۲۲۱.</ref> منفورترین بندگان نزد خداوند غیبت‌کننده است.»

سرمایه بزرگ انسان در زندگی، حیثیت و آبرو و شخصیت اوست و هر چه آن را به خطر اندازد مانند آن است که جان او را به خطر انداخته، بلکه گاه ترور شخصیت از ترور شخص مهم‌تر است. یکی از فلسفه‌های تحریم غیبت این است که این سرمایه بزرگ بر باد نرود، و حرمت اشخاص درهم نشکند، نکته دیگر این‌که غیبت، بدبینی می‌آورد، پیوندهای اجتماعی را سُست، بذر کینه و عداوت را در دل‌ها می‌پاشد و گاه سرچشمه نزاع‌های خونین و قتل و کشتار می‌گردد.

پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «درهمی که انسان از ربا به دست می‌آورد گناهش نزد خدا از سی و شش زنا بزرگتر است و از هر ربا بالاتر آبروی مسلمان است.»<ref>فیض کاشانی، المحجه البیضاء، جلد ۵، ص۲۵۳، به نقل از تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۱۸۹.</ref>

و نیز در حدیثی از پیغمبر اسلام(ص) می‌خوانیم: «الغیبه أسرع فی دین الرجل المسلم من الاکله فی جوفه؛ تأثیر غیبت در دین مسلمان از خوره در جسم او سریع‌تر است.»<ref>اصول کافی، ج۲، باب الغیبه، حدیث ۱.</ref>

باید از طریق خودسازی و تفکر در عواقب سوء این صفات زشت و نتایج شومی که ببار می‌آورد و همچنین از طریق ریاضت نفس این آلودگی‌ها را از جان و دل شست، تا بتوان زبان را از آلودگی به غیبت بازداشت، سپس در مقام توبه برآمد و از آنجا که غیبت جنبه حق الناس دارد اگر دسترسی به صاحب غیبت دارد و مشکل تازه‌ای ایجاد نمی‌کند از او عذرخواهی کرد، هرچند بصورت سربسته باشد، و اگر دسترسی به وی نیست برای او استغفار نمود و عمل نیک‌انجام داد، شاید به برکت آن خداوند متعال غیبت کننده را ببخشد و طرف مقابل را راضی سازد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ ش، ج۲۲، ص۱۸۸–۱۹۴.</ref> امید است که خداوند به ما توفیق ترک گناهان و انجام اعمال صالح را عنایت فرماید. آمین

{{مطالعه بیشتر}}

۳. اخلاق در قرآن، آیت‌الله مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۱۰۴–۹۷.

== منابع ==