کنیه اباعبدالله برای امام حسین(ع)


سؤال

سِر کنیه اباعبدالله امام حسین(ع) چیست؟ نامهای دیگر امام کدامند؟

کنیه اباعبدالله بر امام حسین(ع) و گفته شده و خواندن امام حسین(ع) به این کنیه را توسط پیامبر اسلام دانسته‌اند. برخی نیز بندگی امام حسین(ع) در برابر خدا و برخی دیگر فداکاری امام برای دین خدا را دلیل کنیه اباعبدالله برای امام حسین(ع) دانسته‌اند.

در فرهنگ عرب رسم بوده که معمولاً هر شخص دارای یک کنیه باشد. معصومان(ع) نیز این‌گونه بوده‌اند و هنگام نامگذاری فرزندان لقب و کنیه برای آنان انتخاب می‌کردند. امام باقر(ع) درباره این که چرا هر یک از فرزندان اهل‌بیت دارای کنیه‌ای خاص بوده‌اند فرموده: «یعنی ما برای فرزندانمان در کودکی کنیه قرار می‌دهیم از ترس اینکه مبادا در بزرگی دچار لقب‌های ناخوشایند گردند»[۱]

درباره اینکه چرا «اباعبدالله» به عنوان کنیه برای امام حسین(ع) انتخاب شده است در روایتی آمده است که این کنیه را روز هفتم ولادت امام حسین(ع) پیامبر برای او انتخاب نموده است.[۲] همچنین نقل شده امام حسین(ع) بعداً نام یکی از فرزندان خود را عبدالله (این فرزند به علی‌اصغر مشهور است) گذاشتند که در کربلا به شهادت رسید.[۳]

البته برای علت نامگذاری امام حسین(ع) به اباعبدالله دلایلی دیگر نیز ذکر کرده‌اند که به دو نمونه از آن اشاره می‌شود:

  • درفرهنگ عرب مرسوم است که هر کس دارای صفات خاص باشد، در مقام مبالغه وی را پدر آن صفت می‌نامند. کسی که دارای صفت بخشش باشد او را «ابوجواد» می‌گویند. امام حسین(ع) نیز به دلیل اینکه در مقام بندگی خدا امتیازی خاص داشته و در مرتبه اعلی و ما فوق انسانهای دیگر قرار داشته‌اند او را اباعبدالله خوانده‌اند.[۴]
  • شهادت سیدالشهدا موجب زنده‌شدن دین خدا گردیده است. هر کسی بعد از آن حضرت خداوند را پرستش نماید و پیروی از پیامبر(ص) و امامان(ع) را سیره خود قرار دهد، همه به برکت وجود مقدس امام حسین(ع) و ایثار اوست «لولاه ماعُبِدَالله و لولاهُ ماعُرِفَ الله» بنابراین ایشان در حقیقت پدر همه بندگان خداست، زیرا پدر به معنای مربی است و او بر اساس آنچه گفتیم بهترین و عالی‌ترین مربی است.[۵]

علاوه بر امام حسین(ع)، امام صادق(ع) نیز به کنیه اباعبدالله خوانده شده است.[۶]

منابع

  1. زندگانی امام حسن مجتبی(ع) سید هاشم رسولی محلاتی، ص۸، حیاه امام الحسن، ج۱، ص۶۵.
  2. منتهی الامال، شیخ عباس قمی، هجرت، ج۱، ص۵۲۳.
  3. الارشاد، شیخ مفید، مؤسسه آل البیت، ج۲، ص۱۳۵.
  4. مقتل الحسین، مقرم، ص۳۵۷.
  5. شرح زیارت عاشورا، علی اصغر عزیزی تهرانی، ص۳۴.
  6. مدیر شانه‌چی، کاظم، علم الحدیث، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ شانزدهم، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۲.