کنیه‌ها و لقب‌های امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:


{{سوال}}
{{سوال}}
کنیه ها و القاب امام علی(ع) را ذکر کنید؟
کنیه‌ها و القاب امام علی(ع) را ذکر کنید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|غدیر}}
{{درگاه|غدیر}}
[[امام علی(ع)]] دارای کنیه و لقب‌های زیادی هستند. برخی از این القاب مختص امام علی است و فقط در مورد ایشان به کار می‌رفته است که در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت]] به این القاب و کنیه ها اشاره شده است. در اینجا به مشهورترین القاب و کنیه‌های امام(ع) اشاره می‌شود:
[[امام علی(ع)]] دارای کنیه و لقب‌های فراوانی چون ابوالحسن، ابوالائمه، [[اسدالله]]، [[امیرالمؤمنین]] و یعسوب الدین است. از نظر شیعیان، برخی از این القاب، مانند امیرالمؤمنین، مختص امام علی(ع) است و فقط در مورد او به‌کار می‌رفته است. در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|اهل‌سنت]] به این القاب و کنیه‌ها اشاره شده است.


== کنیه‌های امام علی(ع) ==
== کنیه‌های امام علی(ع) ==
کنیه در فرهنگ عربی به نام‌هایی گفته می‌شود که برای مردان، دارای پیشوند «اَب» و «اِبن» و برای زنان با پیشوند «اُمّ» همراه باشد. برای احترام و بزرگداشت افراد، بیشتر از کنیه به جای نام اصلی استفاده می‌شود. معروفترین کنیه‌های امام علی(ع) عبارتند از:
کنیه در فرهنگ عربی به نام‌هایی غیر از اسم اصلی فرد گفته می‌شود که برای خواندن فرد به‌کار می‌رود. کنیه برای مردان دارای پیشوند «اَب» و «اِبن» و برای زنان دارای پیشوند «اُمّ» یا «بنت» است. کنیه عموماً برای احترام و بزرگداشت افراد به جای اسم به‌کار گرفته می‌شود.<ref>دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، زیرنظر محمد معین و سیدجعفر شهیدی، تهران، مؤسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا، ۱۳۷۳ش، ج۱۱، ص۱۶۴۵۰. </ref>
* ابوالحسن
 
* ابوالسِّبْطَیْن (منظور از سبطین [[امام حسن(ع)|امام حسن]] و [[امام حسین(ع)‌]] دانسته شده است.)
معروفترین کنیه‌های امام علی(ع) عبارتند از:
* ابوالرّیْحانَتَیْن (پدر دو ریحانه، که مراد از آن، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)‌ هستند)
* ابوالحسن.<ref>المفید، محمد بن محمد، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، قم،‌ كنگره شيخ مفيد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵.</ref>
* ابو الاَئِمَه (پدر [[امامان شیعه|امامان]])
* ابوالسِّبْطَیْن، به‌معنای پدر دو نواده که منظور از سبطین [[مام حسن(ع)|امام حسن(ع)]] و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)‌]] دانسته شده است.<ref>ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل أبی‌طالب عليهم السلام، تحقیق علی اشرف، قم، المکتبة الحيدرية، ۱۴۳۱ق، ج۵، ص۴۶۶.</ref>
* ابوالرّیْحانَتَیْن، به‌معنای پدر دو ریحانه که مراد از دو ریحانه امام حسن(ع) و امام حسین(ع)‌ قلمداد شده است.<ref>المرعشی الشوشتری، القاضی نورالله الحسینی، إحقاق الحق و إزهاق الباطل،‌ تحقیق السید شهاب‌الدین المرعشی النجفی، قم، مكتبة آية‌الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۹ق،  ج۲۰، ص۴۳۸.</ref>
* ابو الاَئِمَه، به معنای پدر امامان.<ref>سبط بن الجوزی، يوسف بن قزاوغلى‌، تذكرة الخواص من الأمة بذكر خصائص الأئمة، تحقیق حسین تقی‌زاده،‌ قم، مركز الطباعة و النشر المجمع العالمی لاهل البيت عليهم السلام، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۳۸۲.</ref>


== لقب‌های امام علی(ع) ==
== لقب‌های امام علی(ع) ==
* ابوتراب: به معنای صاحب خاک یا شخص خاک‌آلود. این لقب از سوی [[پیامبر(ص)]] درباره امام علی به کار برده شد.
لقب نامی است غیر از اسم اصلی شخص که با آن خوانده می‌شود و دلالت بر مدح یا ذم او دارد.<ref>دهخدا، لغت‌نامهٔ دهخدا، ج۱۲، ص۱۷۴۱۷.</ref>
* [[لقب اسدالله|اسدالله]]: به‌معنای شیر خدا. به کار رفتن اسد (شیر) درباره انسان، کنایه از [[شجاعت]] است.
* [[امیرالمؤمنین]]: از القاب اختصاصی امام علی(ع) است و شیعیان این لقب را برای دیگر امامان(ع) به کار نمی‌برند.
* صدیق اکبر: به معنای بسیار راست‌گو، از القاب اختصاصی امام علی(ع).
* صالح المؤمنین: این لقب در آیه چهارم [[سوره تحریم]] استفاده شده است. در منابع شیعه و اهل‌سنت، امام علی(ع) را تنها مصداق صالح المؤمنین دانسته‌اند.
* فاروق: به معنای جدا کننده حق از باطل است. بر اساس منابع شیعه، رسول خدا(ص)، امام علی(ع) را فاروق نامید. برخی از اهل سنت، [[عمر بن خطاب]] را فاروق می‌دانند.
* کَرّار غیرُ فَرّار: حمله‌کننده بی‌گریز. این لقب توسط پیامبر(ص) در [[غزوه خیبر]] به امام علی(ع) داده شد، زمانی که چند تن از [[صحابه]] نتوانستند پیروزی کسب کنند و از صحنه جنگ فرار کردند.
* یعسوب‌ الدین: به‌معنای بزرگ، سرپرست و رهبر مؤمنین است که از سوی پیامبر(ص) به ایشان داده شده است.
 
امام علی(ع) در خطبه‌ای فرمود: اسم من در انجیل، الیا و در تورات برئ و در زبور أری و نزد هندیان کبکر و نزد رومیان بطریسا و نزد ایرانیان (قدیم) حَبتَر و در زبان ترک: بشیر و در زبان زنگیان حیتر و در زبان کَهَنَه بوی و در زبان حبشیان شریک، در زبان ارمنیان فریق و در نزد اعراب علی و در قرآن کریم نام‌هایی دارم که مخصوص من هستند مانند صادق و مؤذن، محسن که خداوند در قرآن فرمود: {{قرآن|وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ}} و آنان که در (راه) ما (به جان و مال) جهد و کوشش کردند محققا آنها را به راه‌های (معرفت و لطف) خویش هدایت می‌کنیم، و همیشه خدا یار نکوکاران است.<ref>(عنکبوت:۶۹)</ref> منظور من هستم؛ و ذاکر در آیه {{قرآن|إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَذِكْرَىٰ لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ}} در این هلاک پیشینیان پند و تذکر است آن را که قلب هوشیاری داشته باشد یا گوش فرا دهد و توجه کامل کند و گواهی دهد.<ref>(ق:۳۷)</ref> من هستم و من در آیه {{قرآن|وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا ۗ وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرًا}} و او خدایی است که از آب (نطفه) بشر را آفرید و بین آنها خویشی نسب و بستگی ازدواج قرار داد، و خدای تو (بر هر چیز) قادر است.<ref>(فرقان:۵۴).</ref> «صهراً» من هستم من ولی المؤمنین هستم. من معیار شناخت مؤمن و منافق هستم. هر کس حب و مودت مرا دارد مؤمن است و هر کس ندارد و بغض مرا دارد منافق و شقی است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۳۵، ص۴۵–۴۷ و ج۳۶، ص۲۲۰.</ref>
{{پایان پاسخ}}


در منابع مختلف شیعه و اهل‌سنت القاب فراوانی برای امام علی(ع) آمده است:
* [[ابوتراب]]، به‌معنای صاحب خاک یا شخص خاک‌آلود. این لقب از سوی [[پیامبر(ص)]] دربارهٔ امام علی به‌کار برده شد.<ref>المجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحارالانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۳۵، ص۵۱.</ref>
* [[لقب اسدالله|اسدالله]]، به‌معنای شیر خدا. به کار رفتن عنوان اسد دربارهٔ انسان کنایه از شجاعت است.<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۳۹، ص۷۳-۷۴.</ref>
* [[امیرالمؤمنین]]، از القاب اختصاصی امام علی(ع) است و شیعیان این لقب را برای دیگر امامان(ع) به‌کار نمی‌برند.<ref>العیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۰۲.</ref>
* صدیق اکبر، به‌معنای بسیار راست‌گوست و از القاب اختصاصی امام علی(ع) است.<ref>الاربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، بیروت دارالأضواء، ۱۴۰۵، ج۲، ص۱۲.</ref>
* صالح المؤمنین، این لقب در آیهٔ چهارم [[سوره تحریم|سورهٔ تحریم]] آمده است. در منابع شیعه و اهل‌سنت، امام علی(ع) را تنها مصداق صالح المؤمنین دانسته‌اند.<ref>برای نمونه‌ای از شیعه ن.ک: الحویزی، تفسیر نورالثقلین، عبدعلی بن جمعة، تحقیق السید هاشم الرسولی المحلاتی، قم، مؤسسهٔ مطبوعاتی اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰؛ نیز: برای نمونه‌ای از اهل‌سنت ن.ک: السیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی التفسیر الماثور، قم، مكتبة آية‌الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref>
* [[فاروق]] به‌معنای جداکننده حق از باطل است. بر اساس منابع شیعه، رسول خدا(ص) امام علی(ع) را فاروق نامید.<ref>الصدوق، محمد بن علی، الامالی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰ق، ص۳۱.</ref> برخی اهل‌سنت، [[عمر بن خطاب]] را فاروق می‌دانند.<ref>الذهبى محمد بن احمد، تاريخ الاسلام و وفيات المشاهير و الأعلام، تحقيق عمر عبد السلام تدمرى، بيروت، دار الكتاب العربى، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>
* کَرّار غیرُ فَرّار، به‌معنای حمله‌کننده بی‌گریز. این لقب توسط پیامبر(ص) در [[غزوه خیبر|غزوهٔ خیبر]] به امام علی(ع) داده شد؛ زمانی که چند تن از [[صحابه]] نتوانستند پیروزی کسب کنند و از صحنهٔ جنگ فرار کردند.<ref>المفید، الارشاد، ج۱، ص۶۴.</ref>
* یعسوب‌ الدین، به‌معنای بزرگ، سرپرست و رهبر مؤمنان است که از سوی پیامبر(ص) به امام علی(ع) داده شد.<ref>الامینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۳۱۳.</ref>
* صاحب اللواء، به‌معنای پرچمدار جنگ است که به خاطر نقش امام علی(ع) به‌عنوان پرچم‌دار و جلودار جنگ‌های دوران رسول خدا(ص) به این نام خوانده شد.<ref>المفید، الارشاد، ج۱، ص۷۹.</ref>
* قرآن ناطق، لقبی است که امام علی(ع) در جریان [[جنگ صفین]] خود را به این لقب موصوف کرد.<ref>القندوزی الحنفی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع الموده لذوالقربی، تحقیق علی بن جمال اشرف الحسینی، قم،‌ دار الاسوة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۱۴.</ref>
* قسیم النار و الجنة، به‌معنای جداکنندهٔ [[بهشت]] و جهنم.<ref>الصدوق،‌ محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، تحقیق مهدی لاجوردی، تهران،‌نشر جهان، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۲۷.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۳۷: خط ۴۱:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =شد
  | نمایه =شد
خط ۴۶: خط ۵۰:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =   
  | بازبینی نویسنده =   
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:القاب امام علی(ع)]]
[[رده:القاب امام علی(ع)]]
[[رده:فضائل امام علی(ع)]]
[[رده:فضائل امام علی(ع)]]
[[رده:مقالات پیشنهادی]]
۱۱٬۸۷۷

ویرایش