کشته شدن شیعیان دروغگو توسط امام زمان(ع)

سؤال
حديثي از امام صادق عليه السلام نقل شده که : «لو قام قائمنا بدأ بكذابي الشيعه فقتلهم»؛ «اگر قائم ما قيام کند اول سراغ شيعيان دروغگو مي رود و آنها را مي کشد» آيا از نظر سند و دلالت معتبر است ؟


کشته شدن شیعیان دروغگو توسط امام زمان(ع) مضمون روایتی در کتاب رجالِ کشی است[۱] که از نظر سند ضعیف دانسته شده است. این روایت را شیخ طوسی (درگذشت ۴۶۰ق)[۲] و شیخ حر عاملی (درگذشت ۱۱۰۴ق)[۳] با همین سند از کتاب رجال کشی نقل کرده‌اند. بررسی راویان سلسله‌سند این روایت بر اساس منابع رجالی شیعه چنین است:

  • حمدويه بن نصير کشي است و ثقه و مورد اعتماد مي باشد.[۴]
  • محمد بن عيسى بن که عبيد که شیخ طوسی[۵] او را غیر قابل اعتماد و در برابر، احمد بن علی نجاشی[۶] و مصطفی تفرشی[۷] ثقه و مورد اطمینان دانسته‌اند؛ البته به اعتقاد کسانی که او را ثقه دانسته‌اند نیز، به روایات محمد بن عیسی از یونس بن عبدالرحمن نمی‌توان اعتماد کرد.[۸]
  • يونس بن عبد الرحمن که او را ثقه دانسته‌اند.[۹]
  • يحيي بن عمران حلبي که او را ثقه و احاديثش را صحيح شمرده‌اند.[۱۰]
  • مفضل بن عمر که گاهي تضعيف شده وگاهي مورد اعتماد دانسته شده است[نیازمند منبع]

1. در سند اين روايت محمد بن عيسي آمده که برخي وي را ثقه نمي دانند ؛ 2. 3. در سند اين روايت محمد بن عيسي از يونس نقل کرده و در کتاب هاي رجالي آمده است که به روايت هاي محمد بن عيسي از يونس نبايد اعتماد کرد؛ 4. 5. مفضل بن عمر را برخي ثقه و برخي غير ثقه مي دانند ؛ 6. 7. رجال کشي نيز در معتبر يا غير معتبر آن سخن نگفته است و فقط روايت را نقل کرده است؛ 8. 9. اينگونه روايات را خبر واحد مي گويند و خبر واحد را نمي توان از عقايد پذيرفت ، بخصوص اگر از نظر سندي نيز معتبر نباشد؛ 10. 11. اين روايت را کتاب هاي معتبر حديثي نقل نکرده اند و خود اين دليل بر اين است که کتاب هاي روايي چنين روايتي را قبول نداشتند. 12. بنابراين نمي توان اين حديث را معتبر دانست.


[۱۱]

متن و ترجمه

...عنِ اَلْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ:«لَوْ قَامَ قَائِمُنَا بَدَأَ بِكَذَّابِي اَلشِّيعَةِ فَقَتَلَهُمْ».[۱]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ رجال کشي ، ص۲۹۹ ، حديث ۵۳۳.
  2. طوسي ، محمد ؛ اختيار معرفه الرجال ، قم ، موسسه آل البيت ، بي تا ، ج۲ ، ص۵۸۹ .
  3. حر عاملي ، محمد بن حسن ؛ اثبات الهدي ، ج۷ ، ص۱۲۱.
  4. رک : علامه حلي ؛ خلاصه الاقوال ، بي جا ، موسسه نشر الفقاهه ، چاپ اول ، ۱۴۱۷ ه . ق ، ص۱۳۳. و رک : اردبيلي ، محمد علي ؛ جامع الرواه، بي جا ، مکتبه المحديه ، بي تا ، ج۱ ، ص۲۷۸.
  5. شيخ طوسي ؛ الفهرست ، بي جا ، موسسه نشر الفقاهه ، چاپ اول ، ۱۴۱۷ ه . ق ، ص۲۱۶ و ص۳۹۱.
  6. نجاشي ؛ رجال النجاشي ، قم ، جامه مدرسين ، چاپ پنجم ، ۱۴۱۶ ه . ق ، ص۳۳۳.
  7. تفرشي ؛ نقد الرجال ، قم ، موسسه آل البيت ، چاپ اول ، ۱۴۱۸ ه . ق ، ج۴ ، ص۲۹۲.
  8. حلي ، ابن داوود، رجال ابن داوود، نجف ، حيدريه ، ۱۳۹۲م ، ص۲۷۵؛ تفرشي، نقد الرجال، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اول، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۲۹۲؛ جامع الرواه، بي جا ، مکتبه المحديه ، بي‌تا ، ج۲، ص۳۷۵.
  9. . رک : رجال النجاشي ، پيشين ، ص۴۴۶. و رک : رجال ابن داوود ، پيشين ، ص۲۰۷.
  10. رک : رجال النجاشي ، پيشين ، ص۴۴۴. و رک : خلاصه الاقوال ، پيشين ، ص۲۹۴.
  11. مستدرك الوسائل، ج۱۱، ص۳۷۶، ح ۱۳۳۰۱.