کاربر:Rezapour/صفحه تمرین


سؤال

آیا یوسف به زلیخا میل داشت؟


آیه ۲۴ سوره یوسف

﴿وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ ۖ وَهَمَّ بِهَا لَوْلَا أَنْ رَأَىٰ بُرْهَانَ رَبِّهِ * كَذَٰلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ؛ زلیخا قصد او کرد و یوسف نیز اگر برهان پروردگار را نمی‌دید، قصد وی می‌نمود، چنين كرديم تا بدى و زشتكارى را از وى بازگردانيم.(یوسف:۲۴)

میل داشتن در صورت نبودن برهان خداوند

مفسران از آیه ۲۴ یوسف چنین به دست آورده‌اند که همسر عزيز تصميم بر كامجويى از يوسف داشت، علاوه بر او يوسف هم به مقتضاى طبع بشرى، چنين تصميمى می‌گرفت اگر برهان خداوند را نمی‌دید.[۱]

از آیات قران به دست آورده‌اند که یوسف در این مشکل، به گناه دچار نشد.[۲] او با دیدن برهان پروردگار از مشکل رهایی یافت و برهان الهی سبب رهایی یوسف از این مشکل گردید.[۳] قصد یوسف بر زلیخا را یک قصد بالقوه دانسته‌اند که که مانعی بر فعلیت یافتن آن به وجود آمد.[۴]

تصمیم بر قتل یا مجازات طرف مقابل

برخی مفسران معتقدند که مقصود از قصد یوسف و زلیخا در گفتار خداوند، قصد بر کامجویی نبود. بلکه قصد بر مجازات طرف مقابل بوده است. زلیخا پس از نرسیدن به مقصود خود،‌تصمیم بر مجازات یوسف داشت و یوسف نیز به خاطر دفاع از خويشتن و تسليم نشدن در برابر زلیخا تصمیم به قتل یا مجازات زلیخا کرده بود.[۵] روایتی از امام رضا(ع) نقل شده که قصد یوسف بر زلیخا را به معنای انتقام و مجازات زلیخا توسط یوسف دانسته است.

برهان خدا چه بود؟

و ببيان ثان: ان جميع المقتضيات كانت متوافرة للفعل، فالمرأة باذلة بل متهالكة، و هو قوي و قادر من حيث الرجولة، و الخلوة تامة بأكمل معانيها، فلا سامع و لا ناظر .. و لكن هناك مانع ليوسف أقوى من كل زاجر، و أعظم من كل سامع و ناظر، و هو علمه بحلال اللّه و حرامه، و حياؤه منه، و يقينه بأن اللّه أقرب اليه من حبل الوريد، و انه يعلم ما توسوس به نفسه، بل و ما هو أخفى من ذلك .. هذا هو البرهان الذي منع يوسف عن التفكير بالحرام[۶]

برخی مفسران شیعه[۷] و اهل‌سنت[۸]اشاره کرده و این احتمال را داده‌اند که این واقعه پارچه بر روی بت گذاشتن، همان برهان و نشان خداوند بوده که به کمک یوسف آمده و سبب شد یوسف نفس خود را کنترل کند.

1- علم و ايمان و تربيت انسانى و صفات برجسته. 2- آگاهى او نسبت به حكم تحريم زنا. 3- مقام نبوت و معصوم بودن از گناه. 4- يك نوع امداد و كمك الهى كه بخاطر اعمال نيكش در اين لحظه حساس به سراغ او آمد[۹]

جستارهای وابسته

منابع

  1. تفسير نمونه، ج‏9، ص: ۳۷۰
  2. مفاتيح الغيب، ج‏18، ص: ۴۴۰
  3. الميزان في تفسير القرآن، ج‏11، ص ۱۲۷.
  4. من هدى القرآن، ج‏5، ص: ۱۸۴.
  5. تفسير نمونه، ج‏9، ص: ۳۷۱.
  6. تفسير الكاشف، ج‏4، ص: ۳۰۳.
  7. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۳۷۳، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.
  8. فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۱۸، ص۴۴۳.
  9. تفسير نمونه، ج‏9، ص: ۳۷۳.