Malekpor

===== از شب ضربت خوردن امام علی(ع)<ref>شب ضربت خوردن امام علی (ع)</ref> =====

امام علی(ع) در شب ۱۹ رمضان میهمان دخترش ام کلثوم بود.[۱] ابن‌سعد از امام حسن مجتبی(ع) نقل کرده است که امام علی(ع)، در این شب پیامبر(ص) را در خواب دید و از ظلم‌هایی که به او شده بود، گلایه کرد. پیامبر(ص) به او سفارش کرد که مردم را نفرین کن و علی(ع) نیز چنین دعا کرد: خدایا به‌جاى ايشان بهترين اشخاص را به من بده و به‌جاى من بدترين كس را بر آنها بگمار»[۲] این روایت در نهج‌البلاغه نقل شده است.[۳]

به گزارش ابن‌سعد در الطبقات الکبری ابن‌ملجم مرادی با بَرَک بن عبیدالله تمیمی و عمرو بن بکر تمیمی قرار گذاشتند که امام علی(ع)، معاویه و عمرو بن عاص را به قتل برسانند. ابن‌ملجم به کوفه آمد و با زنی به نام قطام دختر شجنه بن عدی آشنا شد و از او خواستگاری کرد. قطام بخشی از مهریه خود را قتل امام علی(ع) قرار داد و ابن‌ملجم نیز گفت که به همین منظور به کوفه آمده است. او شب ۱۹ را در منزل اشعث بن قیس کندی گذراند. شمشیر خود را زهرآلود کرد و در سحرگاه ۱۹ رمضان، در مسجد کوفه امام علی را مضروب کرد. در این کار شبیب بن بجره اشجعی نیز ابن‌ملجم را همراهی می‌کرد.[۴] بنا به روایتی که در کتاب کَشف الغُمَّه نقل شده است ضربه ابن‌ملجم به همان جایی از سر امام خورد که در جنگ خندق ضربه شمشیر عمرو بن عبدود اصابت کرده بود.[۵]

روایات دباره زمان ضربت‌خوردن امام علی(ع) متفاوت است بنا بر روایاتی هنگامی که وارد مسجد شد مورد حمله واقع شد،[۶] نقل‌های دیگری حاکی از آن است که امام در حال بیدارکردن مردم برای نماز بود.[۷] از میثم تمار نقل شده که امام علی در حال نماز بود که ابن‌ملجم بر سر او ضربه زد و بر اساس برخی گزارش‌ها جعدة بن هبیره[یادداشت ۱] به جای امام نماز را ادامه داد و برخی گزارش ها حاکی از ادامه نماز توسط خود امام به صورت مختصر است.[۸][یادداشت ۲]شیخ طوسی از عالمان شیعه، متقی هندی، ابن‌عساکر به نقل از کتاب فضائل ابن‌حنبل و ابن‌عبدالبر در استیعاب از علمای اهل‌سنت نیز چنین روایاتی را نقل کرده‌اند.[۹]

 

فُزْتُ و ربِّ الکَعبَةِ (ترجمه: قسم به خدای کعبه، رستگار شدم)

 

بنابر آنچه در کتاب‌های تاریخی آمده این جمله را امام علی(ع) پس از واردآمدن ضربه شمشیر بر سرش گفته است. ابن‌ابی‌الدنیا در کتاب مقتل الامام امیرالمومنین،[۱۰] ابن‌عساکر در تاریخ مدینه دمشق[۱۱] و سید رضی در خصائص الائمه[۱۲] این جمله را نقل کرده‌اند.

 

    ابوبکر بن عیاش: همانا علی(ع) ضربتی زد که در اسلام موثرتر و ارزشمندتر از آن نبود و آن ضربتی بود که به عمرو بن عبدود در جنگ خندق زد؛ و ضربتی به او زده شد که شوم‌تر از آن در اسلام نبود و آن ضربتی بود که ابن ملجم به او زد. (مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۵)

 

 

شب ۱۹ رمضان یکی از شب‌هایی است که شیعیان احتمال می‌دهند شب قدر باشد. شیعیان در این شب، اعمال شب قدر را انجام می‌دهند و برای امام علی(ع) عزاداری می‌کنند. یکی از اعمال خاص شب ۱۹ رمضان، صد بار تکرار کردن این جمله است: اللهم الْعَنْ قَتَلَةَ اَمیرِالمؤمنین (ترجمه: خدایا قاتلان امیرالمؤمنین را لعنت کن) .[۱۳]

 

 

 

 

 

 

جعدة بن هبیره مخزومی، خواهرزاده امام علی (پسر‌ ام‌هانی) و از افراد مورد اعتماد و از کارگزاران حضرت بود. او را فقیهى دانشمند، سلحشورى دلیر، و ناطقى زبردست برشمرده‌اند. امام علی(ع) پس از نبرد بصره او را به کارگزاری به خراسان فرستاد. (محمدی ری‌شهری، موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب(ع)، ج۳، ص۲۷۲.)

 

    بر اساس پاره‌ای از گزارش‌ها ادامه نماز توسط امام حسن مجتبی(ع) بوده است و امیرالمؤمنین(ع) نیز به صورت نشسته نمازش را با اشاره تمام کرد.[و تأخر عن الصف وتقدم الحسن فصلى بالناس وأميرالمؤمنين يصلي إيماءاً من جلوس] مجلسی، بحارالانوار،۱۴۰۳ق، ج۴۲، ص۲۸۳

 

 

    قمی، عباس، مفاتیح الجنان.