پیامدهای دروغ

سؤال

دروغ چیست و دارای چه اقسامی است؟

پیامدهای فردی

. نابودی ایمان: دروغ با ایمان ناسازگار است و ضعف و نابودی آن را در پی دارد، حضرت علی(ع) فرمود: از دروغ بپرهیزید چرا که ایمان را دور می‌کند.

محرومیت از هدایت الهی: دروغ انسان را از هدایت الهی محروم می‌سازد. پروردگار عزوجل در قرآن می‌فرماید: همانا خداوند دروغگوی ناسپاس را هدایت نمی‌کند.

1. زمینه‌سازی کفر و نفاق: دروغ گاه زمینه کفر یا نفاق را در انسان فراهم می‌سازد. زمانی که دل دروغگو از ایمان خالی شد، کفر یا نفاق به آن راه خواهد یافت.
2. ضعیف ساختن مروت و جوانمردی: آنگاه که دروغ، عادت فرد شود، چه بسا جوان مردی یکسره از وجود او رخت بربندد، چنان‌که در سخن گهربار حضرت علی(ع) آمده است: هر کس دروغ گوید، جوان مردی خویش را تباه سازد.
3. فراموشی: از آنجا که خبرهای انسان دروغگو، با واقع مخالف است و مخالفت با واقع، حدو مرز و معیار واحدی ندارد و چه بسا خبرهای او از یک واقعه با هم سازگار و یکسان نباشد. امام صادق(ع) فرمود: همانا از کمک‌هایی که خداوند بر ضد دروغگویان می‌کند فراموشی آنهاست.

پیامدهای اجتماعی

1. کاهش ارزش اجتماعی: دروغگو قابل اطمینان نیست و مردم به او اعتماد نمی‌کنند از این رو نزد مردم ارزش ندارد. ارزش انسان در جامعه بشری به اطمینان و اعتماد مردم به اوست. دروغگویی رفتار ناشایستی به شمار می‌رود که اعتبار انسان را از بین می‌برد امام صادق(ع) از عیسی بن مریم(ع) نقل فرمود: کسی که بسیار دروغ گوید ارزشش نزد خدا و نزد خلق او، از بین می‌رود.
2. سرزنش و پشیمانی: سرانجام دروغگویی، سرزنش شدن و پشیمانی از کرده خویش است زیرا مردم دیر یا زود، به رفتار ناشایست و گفتار خلاف واقع دروغگو پی برده، او را خواهند شناخت.

۸. نابودی شرم و حیا: کسی که عادت کند بدون توجه به ارزش و منزلت انسانی، دیگران به آنها دروغ بگوید، پرده حیا میان خود و ایشان را دریده، بی شرم می‌شود چنان‌که سرور پرهیزکاران علی(ع) فرموده است: دروغگو بی حیاست.

جستارهای وابسته

• اقسام دروغ
• ریشه‌های دروغگویی
• موارد جواز دروغ