|
|
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) |
خط ۴: |
خط ۴: |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| '''وصیت'''، سفارش نامهای است که شخص قبل از مرگ مینویسد تا بعد از مرگ، بر طبق آن عمل شود. آیات قرآن به وصیت تأکید کرده است. وصیت در واقع احترامی برای صاحب مال است که بعد از مرگ نیز فرد میتواند در یک سوم اموال خود تصرف داشته باشد. در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] در مورد اهمیت وصیت مرگ انسان بدون وصیت، همانند مرگ جاهلی دانسته شده است. نوشتن وصیت، [[مستحب]] مؤکد است و در مواردی مانند وجود دین مالی و شرعی، [[واجب]] میشود. | | {{درگاه|واژهها}} |
| | '''وصیت'''، سفارش نامهای که شخص قبل از مرگ مینویسد تا بعد از مرگ، بر طبق آن عمل شود. در اسلام به وصیت تأکید شده است. وصیت را احترامی برای صاحب مال دانستهاند که فرد بعد از مرگ نیز میتواند در یک سوم اموال خود تصرف داشته باشد. [[پیامبر(ص)]]، مرگ انسان، بدون وصیت را همانند مرگ جاهلی دانسته است. نوشتن وصیت، [[مستحب]] است و در مواردی مانند وجود دین مالی و شرعی، [[واجب]] میشود. |
|
| |
|
| == مفهومشناسی == | | == مفهومشناسی == |
| وصی به معنای متصل شدن و متصل کردن است. ایصاء و توصیه به معنای سفارش و دستور است. وصیت، یعنی چیزی که سفارش شده است.<ref>قرشی، علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ناشر واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۲۳.</ref>وصیت کردن یعنی اندرز کردن، سفارش کردن، سفارشنامه، اندرزنامهای که شخصی بنویسد و مهر و امضا کند تا وصی پس از مرگ وصیت کننده بر طبق آن عمل کند.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ناشر دانشگاه، ۱۳۷۳ش، ج۱۴، ص۲۰۵۱۴.</ref>
| | وصیت به معنای چیزی که سفارش شده، است.<ref>قرشی، علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ناشر واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۲۳.</ref> وصیت به معنای اندرز و سفارش (مالی و غیر مالی) است که شخص بنویسد تا وصی، پس از مرگ وصیت کننده بر طبق آن عمل کند.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ناشر دانشگاه، ۱۳۷۳ش، ج۱۴، ص۲۰۵۱۴.</ref> همچنین فرد میتواند حداکثر تا یک سوم از اموال خویش را نیز وصیت کند و دیگران باید به وصیت او عمل کنند. |
|
| |
|
| == تأکید بر وصیتکردن == | | == تأکید بر انجام وصیت == |
| واژه وصیت ریشه [[قرآن]]ی و روائی دارد و در آیاتی از قرآن به کار رفته است. {{قرآن|یِا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ شَهَادَه بَیْنِکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیَّه اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنکمْ…|ترجمه=ای کسانی که ایمان آوردهاید، چون مرگتان فرا رسد به هنگام وصیت دو عادل را از میان خودتان به شهادت گیرید.|سوره=مائده|آیه=۱۰۶}}
| | در قرآن، دستور داده شده پیش از فرا رسیدن مرگ، وصیت کنند: {{قرآن||ترجمه=بر شما لازم است هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد، اگر چیزی خوبی از خود به جای گذارده برای پدر و مادر و نزدیکان وصیّت نیکو کند.|سوره=بقره|آیه=۱۸۰}} |
|
| |
|
| در آیه دیگر دستور به وصیت کردن هنگام فرا رسیدن مرگ داده شده است. {{قرآن|کُتِبَ عَلَیْکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ إِن تَرَک خَیْرًا الْوَصِیَّه لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَی الْمُتَّقِینَ|ترجمه=بر شما نوشته شده هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد اگر چیزی خوبی از خود به جای گذارده برای پدر و مادر و نزدیکان وصیّت نیکو کند و این حقی است بر ذمه متقین.|سوره=بقره|آیه=۱۸۰}} | | [[پیامبر(ص)]] در روایتی سزاوار مسلمان ندانسته که شب بخوابد و وصیت نداشته باشد.<ref>العاملی، محمد بن الحسن الحر، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراب، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱۹، ص۲۵۸.</ref> روایت دیگری نیز نقل شده که کسی که بدون وصیت از دنیا برود مرگ او مرگ جاهلیت است. همچنین در قرآن توصیه شده دو شاهد عادل، نظارهگر وصیت باشند: {{قرآن||ترجمه=ای کسانی که ایمان آوردهاید، چون مرگتان فرا رسد به هنگام وصیت، دو عادل را از میان خودتان به شهادت گیرید.|سوره=مائده|آیه=۱۰۶}} |
|
| |
|
| وصیت یکی از احکامی است که همواره مورد تأیید و تأکید فراوان قرار گرفته و آن را از کارهای شایسته و پسندیده دانسته و برای پیروان خود دستور داده است که بر انجام امر وصیت کوشا باشند. از دیدگاه [[اسلام]] وصیت احترامی برای صاحب مال است، و او با اذعان به این که اراده و خواستش پس از مرگ نیز نافذ و محترم است، مالی را که بعد از مرگش باقی میماند، میخواهد در راه صحیح به مصرف برسد و به مال خویش دل میبندد و میکوشد آن را از راه حلال تهیه کند و مسیر آن مال را مشخص میکند که برای یتیمان، مساکین، خویشان، نیازمندان… صرف گردد.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، ناشر اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۹، ص۲۱۰.</ref> | | وصیت را [[مستحب]] مؤکد دانستهاند که گاهی واجب میشود. اگر انسان در پرداخت حقوق واجب الهی کوتاهی کرده باشد یا امانتی از مردم نزد او باشد که در صورت عدم وصیت احتمال میدهد حق آنان از بین برود. در این موارد وصیت کردن را واجب دانستهاند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیست و هفتم، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۲۱.</ref> |
|
| |
|
| == وصیت در روایت == | | == وصیت احترامی برای صاحب مال == |
| در روایات نیز تأکید فراوان در زمینه وصیت شده است. در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] در تأکید بر وصیت اینطور بیان شده است که: «سزاوار نیست مسلمان شب بخوابد مگر این که وصیت نامهاش زیر سر او باشد.»<ref>العاملی، محمد بن الحسن الحر، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراب، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱۹، ص۲۵۸.</ref> روایت دیگری نیز در لزوم نوشتن وصیت آمدهم است که: «کسی که بدون وصیت از دنیا برود مرگ او مرگ جاهلیت است.» | | وصیت، در اسلام، مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است. از دیدگاه [[اسلام]]، وصیت، احترامی برای صاحب مال است. انسان با اذعان به این که اراده و خواستش پس از مرگ نیز محترم است، مالی را که بعد از مرگش باقی میماند، وصیت میکند. او میتواند آنرا در امور عام المنفعه یا هر آنچه میخواهد خرج کند و پس از مرگ از آن بهرهمند شود.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، ناشر اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۹، ص۲۱۰.</ref> |
| | |
| وصیت ذاتاً از [[مستحبات]] مؤکد است و [[واجب]] نمیباشد، ولی گاهی شکل وجوب پیدا میکند؛ مثل این که انسان در پرداخت حقوق واجب الهی کوتاهی کرده باشد یا اماناتی از مردم نزد او است که در صورت عدم وصیت احتمال میدهد حق آنان از بین برود و از آن مهمتر این که گاهی موقعیت شخص در جامعه چنان است که اگر او وصیت نکند ممکن است لطمه شدید و ضربه جبرانناپذیر بر نظام سالم اجتماعی یا دینی وارد گردد. در تمام این صورتها وصیت کردن واجب میشود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیست و هفتم، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۲۱.</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
خط ۴۱: |
خط ۴۰: |
| | تغییر مسیر =شد | | | تغییر مسیر =شد |
| | ارجاعات = | | | ارجاعات = |
| | | بازبینی نویسنده= شد |
| | بازبینی = | | | بازبینی = |
| | تکمیل = | | | تکمیل = |
| | اولویت =ج | | | اولویت =ب |
| | کیفیت =ج | | | کیفیت =ب |
| }} | | }} |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |