وجوه وثاقت حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۶۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
'''حدیث موثق:''' حدیثی است که سند آن متصل به معصوم(ع) باشد؛ اما همه یا بعضی از راویان آن غیر دوازده امامی باشد که در کتاب‌های رجال به ثقه بودن آنها تصریح شده است.<ref>عاملی، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوازدهم، ۴۱۷ق، ص۲۱۶. قربانی لاهیجی، زین العابدین، علم حدیث، قم، انصاریان، چاپ اول، ۱۳۷۰، ص۱۱۱.</ref>
'''حدیث موثق:''' حدیثی است که سند آن متصل به معصوم(ع) باشد؛ اما همه یا بعضی از راویان آن غیر دوازده امامی باشد که در کتاب‌های رجال به ثقه بودن آنها تصریح شده است.<ref>عاملی، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوازدهم، ۴۱۷ق، ص۲۱۶. قربانی لاهیجی، زین العابدین، علم حدیث، قم، انصاریان، چاپ اول، ۱۳۷۰، ص۱۱۱.</ref>


'''حدیث ضعیف:'''حدیثی است که هیچ‌کدام از شرایط (صحیح، حسن و موثق) را ندارد.<ref>موسوی غریفی، محی الدین، قواعد الحدیث، بیروت، دار الأضواء، چاچ دوم، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م، ص۲۴. قربانی لاهیجی، زین العابدین، علم حدیث، قم، انصاریان، چاپ اول، ۱۳۷۰، ص۱۱۱.</ref>
'''حدیث ضعیف:'''حدیثی است که هیچ‌کدام از شرایط (صحیح، حسن و موثق) را ندارد.<ref>موسوی غریفی، محی الدین، قواعد الحدیث، بیروت، دار الأضواء، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م، ص۲۴. قربانی لاهیجی، زین العابدین، علم حدیث، قم، انصاریان، چاپ اول، ۱۳۷۰، ص۱۱۱.</ref>


=== از نظر متن ===
=== از نظر متن ===
خط ۲۱: خط ۲۱:


'''عدم مخالفت باسنت:'''
'''عدم مخالفت باسنت:'''
حدیث، نباید با [[سنّت]] و [[خبر متواتر]]، مخالف باشد. امام باقر(ع) فرمود: {{نقل قول|حدیثی را که از ما به شما برسد اگر با قرآن و سنّت رسول‌الله موافق نباشد؛ تصدیق نکنید.<ref>حرّ عاملی، محمد، وسائل‌الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیه، چاپ هفتم، ۱۳۷۲، ج۱۸، ص۸۹، ح۴۸: «لا تصدّق علینا إلاّ ما وافَقَ کتابَ الله و سنّةَ نبیِّه».</ref>}}
حدیث، نباید با [[سنّت]] و [[خبر متواتر]]، مخالف باشد. امام باقر(ع) فرمود: {{نقل قول|حدیثی را که از ما به شما برسد اگر با قرآن و سنّت رسول‌الله موافق نباشد؛ تصدیق نکنید.<ref>حرّ عاملی، محمد، وسائل‌الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیه، چاپ هفتم، ۱۳۷۲، ج۱۸، ص۸۹، ح۴۸: «لا تصدّق علینا إلاّ ما وافَقَ کتابَ الله و سنّةَ نبیِّه».</ref>}}


'''عدم مخالفت با عقل:'''
'''عدم مخالفت با عقل:'''
هر حدیثی که با بدیهیات عقل مخالف باشد، صدور آن از معصوم مورد اشکال است. مانند احادیثی درباره [[قابل رؤیت بودن خدا]]، [[جبر و اختیار]]، نقض [[دلیل عصمت انبیاء|عصمت پیامبران الهی]]، و … که باید کنار گذاشته شود.
هر حدیثی که با بدیهیات عقل مخالف باشد، صدور آن از معصوم مورد اشکال است. مانند احادیثی درباره [[قابل رؤیت بودن خدا]]، [[جبر و اختیار]]، نقض [[دلیل عصمت انبیاء|عصمت پیامبران الهی]]، و … که باید کنار گذاشته شود.


'''عدم مخالفت با ضرورت و اجماع:'''
'''عدم مخالفت با اجماع:'''
'''اجماع''' اتفاق نظر جمیع فقهاء را در یک امر شرعی گویند و ملاک حجیت آن، کشف آن از قول معصوم(ع) می‌باشد. طبق روایات اسلامی، زمانی که درباره حدیثی اختلاف پیدا شد؛ آن حدیثی مورد قبول قرار می‌گیرد که بر آن اتفاق نظر وجود داند و هیچ شکی در آن حدیث نیست.<ref>حرّ عاملی، محمد، وسائل‌الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیه، چاپ هفتم، ۱۳۷۲، ج۱۸، ص۸۸، ح۴۳: «إذا اختلف أحادیثُنا علیکم، فخذوا بما اجتمعتْ علیه شیعتُنا فإنّه لا ریبَ فیه».</ref>
 
'''اجماع''' اتفاق نظر جماعتی از فقها را در یک امر شرعی گویند<ref>موسوی بجنوردی، محمد، مقالات اصولی، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى، چاپ سوم، ۱۳۷۱ش، ص۳۶.</ref> و ملاک حجیت آن، کشف آن از قول معصوم(ع) می‌باشد.<ref>حلی، جعفر بن حسن، معارج الاصول، قم، موسسه آل‌البیت، ص۱۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، قم، مدرسه الامام امیرالمومنین، ج۲، ص۳۹۲.</ref> طبق روایات اسلامی، زمانی که درباره حدیثی اختلاف پیدا شد؛ آن حدیثی مورد قبول قرار می‌گیرد که بر آن اتفاق نظر وجود داند و هیچ شکی در آن حدیث نیست.<ref>حرّ عاملی، محمد، وسائل‌الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیه، چاپ هفتم، ۱۳۷۲، ج۱۸، ص۸۸، ح۴۳: «إذا اختلف أحادیثُنا علیکم، فخذوا بما اجتمعتْ علیه شیعتُنا فإنّه لا ریبَ فیه».</ref>


یادگیری و تدریس [[تاریخ پیدایش علم رجال|علم رجال]] در بین علماء، نشانه اهمیت زیاد به حدیث است؛ از [[امام صادق(ع)]] نقل شده است که فهمیدن یک حدیث، از نقل هزار حدیث بهتر است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة وفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳هـ، ج۲، ص۱۸۴: «حدیثٌ تَدْریهِ خیرٌ مِنْ ألْفٍ تَرْویه».</ref> از همین‌رو قبل از هر چیز، حدیث را باید از جهت ادبیات عرب، علم لغت، عموم و خصوص، اطلاق و تقیید، مجمل و مبین، ظهور و دلالت الفاظ، حقیقت و مجاز و … مورد بحث قرار داد تا احادیث صحیح از ضعیف جدا شود.
یادگیری و تدریس [[تاریخ پیدایش علم رجال|علم رجال]] در بین علما، نشانه اهمیت زیاد به حدیث است؛ از [[امام صادق(ع)]] نقل شده است که فهمیدن یک حدیث، از نقل هزار حدیث بهتر است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة وفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳هـ، ج۲، ص۱۸۴: «حدیثٌ تَدْریهِ خیرٌ مِنْ ألْفٍ تَرْویه».</ref> از همین‌رو قبل از هر چیز، حدیث را باید از جهت ادبیات عرب، علم لغت، عموم و خصوص، اطلاق و تقیید، مجمل و مبین، ظهور و دلالت الفاظ، حقیقت و مجاز و … مورد بحث قرار داد تا احادیث صحیح از ضعیف جدا شود.


== جستار وابسته ==
== جستار وابسته ==
خط ۴۴: خط ۴۷:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۵۵: خط ۵۸:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۱۵٬۱۶۱

ویرایش